Ανδρέας Λοβέρδος: Η πρώτη αποχώρηση από το ΠΑΣΟΚ, η ίδρυση κόμματος, η επιστροφή και το νέο «διαζύγιο»

Η παραίτηση του Ανδρέα Λοβέρδου από όλα τα κομματικά όργανα του ΠΑΣΟΚ υπήρξε για ορισμένους κεραυνός εν αιθρία, ωστόσο κάποιοι άλλοι δεν αιφνιδιάστηκαν. Σημειώνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ανδρέας Λοβέρδος αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ.  Η πρώτη ήταν το 2012 όταν είχε δημιουργήσει τον δικό του πολιτικό φορέα, την Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας (ΡΙΚΣΥ). Αυτό τότε στάθηκε αφορμή για να τον διαγράψει ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Η Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα

Η Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα ιδρύθηκε στις 15 Απριλίου 2013 από τον Ανδρέα Λοβέρδο, ως μετεξέλιξη της Ριζοσπαστικής Κίνησης Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας (ΡΙ.Κ.Σ.ΣΥ.). Στο νέο κόμμα εντάχθηκε ο βουλευτής Δράμας Χρήστος Αηδόνης, ο οποίος ανέλαβε και γραμματέας, ο πρώην βουλευτής Άρτας Δημήτρης Τσιρώνης, ο πρώην νομάρχης Πειραιά Γιάννης Μίχας, ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δόλλης και άλλοι.

Στις 21 Νοεμβρίου 2013, οι δύο βουλευτές της Συμφωνίας για τη Νέα Ελλάδα, εντάχθηκαν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα «Ανεξάρτητοι Δημοκρατικοί Βουλευτές» την οποία συγκρότησαν οι ανεξάρτητοι βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων.

Ενόψει των ευρωεκλογών του 2014, η Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα συμμετείχε στη συγκρότηση της Ελιάς. Στο ψηφοδέλτιο συμμετείχε το στέλεχος του κόμματος Ευθύμης Καρδαράς, χωρίς να εκλεγεί.

Τον Ιούνιο του ίδιου έτους, ο Ανδρέας Λοβέρδος ανέλαβε υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατόπιν ανασχηματισμού της κυβέρνησης Σαμαρά. Παράλληλα, εντάχθηκε εκ νέου στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑ.ΣΟ.Κ., δηλώνοντας ότι το κόμμα δεν διαλύεται. Ωστόσο, το κόμμα αδρανοποιήθηκε και δύο μήνες αργότερα διαλύθηκε.

Τον Ιούνιο του 2015, διεκδίκησε ανεπιτυχώς την αρχηγία του κόμματος, ενώ ήταν ξανά υποψήφιος στις εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη αρχηγού τον Δεκέμβριο του 2021, χωρίς ούτε τότε να εκλεγεί.

Η πορεία του Ανδρέα Λοβέρδου

Ο Ανδρέας Λοβέρδος γεννήθηκε στην Πάτρα και είναι γιος του Νικολάου Λοβέρδου, συμβολαιογράφου με καταγωγή από την Αγία Θέκλη Ληξουρίου. Σπούδασε στη Νομική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο ευρωπαϊκό και κοινοτικό δίκαιο στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (1980 – 1982) και ολοκλήρωσε διδακτορική διατριβή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με θέμα Τρομοκρατία και πολιτικό έγκλημα.

Μελέτη των φαινομένων από την πλευρά του Δικαίου». Ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην Αθήνα και παράλληλα ακολούθησε ακαδημαϊκή σταδιοδρομία εκλεγόμενος, το 1987, λέκτορας του συνταγματικού δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το 1992 εξελέγη επίκουρος καθηγητής και το 1995 αναπληρωτής καθηγητής. Υπό την ιδιότητα του πανεπιστημιακού χρημάτισε πρόεδρος των επιτροπών για τη σύνταξη νέου υπαλληλικού κώδικα (1997) και για τη σύνταξη νέου αθλητικού νόμου (1997).

Πολιτική σταδιοδρομία

Ως φοιτητής υπήρξε μέλος της αντιδικτατορικής Ε.Φ.Ε.Ε., γραμματέας της οργάνωσης της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας (Κ.Ν.Ε.) και αντιπρόεδρος του συλλόγου φοιτητών της Νομικής Θεσσαλονίκης. Στις 9 Σεπτεμβρίου 1996 διορίστηκε γενικός γραμματέας δημοσίας διοίκησης του υπουργείου εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 1997.

Στις βουλευτικές εκλογές του 2000 εξελέγη βουλευτής στη Β΄ εκλογική περιφέρεια Αθηνών με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ και επανεξελέγη σε αυτές του 2004. Στις εκλογές του 2007, 2009 και 2012 επανεξελέγη πρώτος σε σταυρούς. Ως βουλευτής της αντιπολίτευσης ανέλαβε την ευθύνη ποικίλων τομέων όπως εξωτερικών, παιδείας και πολιτισμού και δημοσίων έργων και περιβάλλοντος.

Στις 3 Δεκεμβρίου του 2012, αναγγέλλοντας την ίδρυση νέου κόμματος με την ονομασία Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας, με αρκτικόλεξο “ΡΙ.Κ.Σ.ΣΥ.” (που διαβάζεται και Ρήξη) με παρέμβασή του ο Ευάγγελος Βενιζέλος τον διέγραψε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ ενημερώνοντας εγγράφως τον Πρόεδρο της Βουλής. Τον Απρίλιο του 2013 ανακοίνωσε την ίδρυση του κόμματος Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα, το οποίο συμμετείχε στις ευρωεκλογές του 2014 στον συνασπισμό κομμάτων Ελιά – Δημοκρατική Παράταξη.

Επανεξελέγη βουλευτής Β’ Αθηνών με το ΠΑΣΟΚ τον Ιανουάριο του 2015 και με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη τον Σεπτέμβριο του 2015. Στις εκλογές του 2019 εξελέγη βουλευτής Β1′ Βόρειου Τομέα Αθηνών με το Κίνημα Αλλαγής και στις 17 Ιουλίου 2019 ορίστηκε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος. Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 δεν κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής.

Ως υπουργός

Στην κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, διετέλεσε υφυπουργός Εξωτερικών (2002-2004) με αρμοδιότητα τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις και την αναπτυξιακή συνεργασία. Στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (2009-2010). Το 2010 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2010-2012), στις κυβερνήσεις Παπανδρέου και Παπαδήμου, εν μέσω έντονων αντιδράσεων για την εφαρμογή των μνημονιακών μέτρων λιτότητας στο χώρο της υγείας.

Στις 9 Ιουνίου 2014, διορίστηκε υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, στην Κυβέρνηση Σαμαρά. Δύο ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του ως υπουργός Παιδείας και τις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου 2015 εξέδωσε εγκύκλιο, σύμφωνα με την οποία οι χριστιανοί ορθόδοξοι μαθητές δεν δικαιούνται απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης, εγκύκλιος που προκάλεσε αντιδράσεις. Η εγκύκλιος καταργήθηκε από την επόμενη κυβέρνηση και τον αναπληρωτή υπουργό Παιδείας Τάσο Κουράκη.