Οσα πρέπει να γνωρίζετε για τους μυς της γάμπας
Ο μυς της γάμπας, βρίσκεται στο κάτω μέρος του ποδιού και στην πραγματικότητα αποτελείται από δύο μύες, τον γαστροκνήμιο που είναι ο μεγαλύτερος και τον υποκνημίδιο που είναι ο μικρότερος.
Ο γαστροκνήμιος (gastrocnemius) είναι ο μεγαλύτερος μυς της γάμπας που αποτελεί το ορατό εξόγκωμα κάτω από το δέρμα. Το γαστροκνήμιο έχει δύο μέρη ή «κεφάλια» που μαζί δημιουργούν ένα σχήμα διαμαντιού.
Ο υποκνημίδιος (soleus) ή πελματικός είναι ο μικρότερος επίπεδος μυς που βρίσκεται κάτω από τον γαστροκνήμιο μυ.
Οι δύο αυτοί μύες συγχωνεύονται στη βάση του μυός της γάμπας. Ο σκληρός συνδετικός ιστός στο κάτω μέρος τους συγχωνεύεται με τον αχίλλειο τένοντα. Ο αχίλλειος τένοντας μπαίνει μέσα στο οστό της φτέρνας.
Οταν ο άνθρωπος περπατά, τρέχει ή πηδά, ο μυς της γάμπας τραβά την φτέρνα μέχρις ότου να καταστεί δυνατή η κίνηση προς τα εμπρός.
Προβλήματα της γάμπας
Μυϊκή καταπόνηση: Το τέντωμα του μυ της γάμπας μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα θλάση των μυϊκών ινών. Η μυϊκή καταπόνηση μπορεί να κυμαίνεται από ήπια (ελαφρύς πόνος) έως σοβαρή (πλήρης ρήξη του μυός).
Τράβηγμα στην γάμπα: Ως τράβηγμα στην γάμπα αναφέρεται το τέντωμα του μυός πέρα από τα όριά του.
Θλάση (σχίσιμο) μυός: Η θλάση είναι το σχίσιμο μερικών μυϊκών ινών. Τα πιο σοβαρά τραύματα μπορούν να οδηγήσουν σε μερική ή ολική ρήξη των μυών της γάμπας.
Ρήξη μυός: Η πλήρης ρήξη του μυός της γάμπας έχει ως αποτέλεσμα τον έντονο πόνο και την ανικανότητα του ατόμου να περπατήσει. Ο μυς της γάμπας μπορεί να υποστεί ρήξη και αυτή να είναι ορατή και αισθητή μέσω του δέρματος, ως εξόγκωμα ή σε σχήμα μπάλας.
Μυοσίτιδα (φλεγμονή) μυός: Λοιμώξεις ή αυτοάνοσες καταστάσεις (που προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στους ιστούς του ίδιου του οργανισμού) είναι συνήθως υπεύθυνες, αν και η μυοσίτιδα είναι μια σπάνια κατάσταση.
Ραβδομυόλυση: Είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας πίεσης, παρενέργειας κάποιων φαρμάκων ή μιας σοβαρής ιατρικής κατάστασης. Η ραβδομυόλυση συνήθως επηρεάζει πολλαπλούς μύες σε όλο το σώμα.
Καρκίνος του μυός: Ο καρκίνος του μυός της γάμπας είναι ασυνήθιστος αλλά όχι απίθανος. Ο όγκος μπορεί να ξεκινήσει από τον μυ της γάμπας (που ονομάζεται σάρκωμα) ή να εξαπλωθεί στον μυ της γάμπας από αλλού (μετάσταση).
Εξετάσεις για τους μύες της γάμπας
Μαγνητική τομογραφία (MRI scan): Ένας μαγνητικός τομογράφος χρησιμοποιεί έναν υψηλής ισχύος μαγνήτη και έναν υπολογιστή για τη δημιουργία εξαιρετικά λεπτομερών εικόνων του μυός της γάμπας και άλλων δομών του ποδιού.
Αξονική τομογραφία (CT scan): Ένας αξονικός τομογράφος παίρνει πολλαπλές ακτίνες Χ, και ένας υπολογιστής συγκεντρώνει τις ακτίνες Χ σε εικόνες του μυός της γάμπας και των άλλων δομών του ποδιού.
Υπερηχογράφημα του μυός της γάμπας: Μια συσκευή τοποθετείται στο δέρμα και ανιχνεύει τα υψηλής συχνότητας ηχητικά κύματα από τον μυ, τους τένοντες και άλλες δομές του ποδιού. Τα σήματα μετατρέπονται σε εικόνες σε μια οθόνη, επιτρέποντας στον ειδικό να δει τις δομές στο εσωτερικό του σώματος.
Θεραπεία: Προστασία, ανάπαυση, εφαρμογή πάγου, συμπίεση (όπως το τύλιγμα της περιοχής με έναν ελαστικό επίδεσμο) και ανύψωση είναι καλές θεραπείες για τα περισσότερα στελέχη του μυός της γάμπας.
Χειρουργική επέμβαση στον μυ της γάμπας: Ενδέχεται να απαιτείται χειρουργική επέμβαση για μια συνολική ρήξη του μυός ή για αφαίρεση ενός σαρκώματος.
Χημειοθεραπεία: Τα φάρμακα που σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να δοθούν για τη θεραπεία του σαρκώματος ή άλλου καρκίνου που επηρεάζει τον μυ της γάμπας.
Ακτινοθεραπεία: Υψηλής ενέργειας ακτινοβολία που κατευθύνεται σε καρκινικά κύτταρα μπορεί να είναι μέρος της θεραπείας για σάρκωμα ή άλλο καρκίνο που επηρεάζει τον μυ της γάμπας.
Κορτικοστεροειδή: Η πρεδνιζόνη και παρόμοια φάρμακα τύπου κορτιζόνης καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορεί να θεραπεύσουν κάποιες μορφές μυοσίτιδας που επηρεάζουν τον μυ της γάμπας.
Αντιβιοτικά: Τα φάρμακα που σκοτώνουν τα βακτήρια μπορούν να βοηθήσουν τη θεραπεία ορισμένων μορφών μυοσίτιδας που επηρεάζουν τον μυ της γάμπας.
Φυσική θεραπεία: Για ορισμένες περιπτώσεις μυϊκής αδυναμίας ή τραυματισμού στη γάμπα, ένα πρόγραμμα άσκησης σχεδιασμένο από έναν φυσικοθεραπευτή μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση και τη λειτουργία των μυών της γάμπας.