Από τον Γιώργο Πράτανο,

Το μίνιμαλ ολόλευκο καμαρίνι του Γιώργου Κιμούλη βοηθά τον επισκέπτη να αντιληφθεί βαθύτερα τον ταλαντούχο ένοικό του. Κάθε πρώτο συμπέρασμα για τα χαρακτηριστικά του είναι με αστερίσκο, αφού στο τέλος κάποια αναιρούνται, αλλά και πάλι, όχι ολοκληρωτικά. Είναι λεπτεπίλεπτος, αλλά και σκληρός. Γοητευτικός, αλλά και απόμακρος. Μειλίχιος και έντονος, με τη χαλαρότητα του γνώστη και το πάθος του ερασιτέχνη. Το δωρικό καμαρίνι του πλημμύρισε από τα αλληλοσυγκρουόμενα χαρακτηριστικά του με το που πάτησα το κόκκινο κουμπί της εγγραφής. Έπρεπε να πάει δέκα το βράδυ για να πατήσω το STOP, σαν ένας αχόρταγος, αλλά με κατανόηση!

Πώς είσαι αυτό τον καιρό;

Ανάμεικτα συναισθήματα. Πέρα από τη λογική κούραση των τελευταίων εβδομάδων με πρωινές πρόβες και παράσταση το βράδυ. Είναι μεγάλη μου τιμή που δουλεύω στο Εθνικό Θέατρο και δεν το λέω καθόλου τυπικά. Είναι η παρθενική μου συνεργασία με το Εθνικό.Ουσιαστικά η πρώτη φορά που μου έγινε πρόταση. Για αυτό και ήταν άμεση η θετική μου απάντηση στον Στάθη Λιβαθινό.

Όταν σου έγινε η πρόταση, αισθάνθηκες δικαιωμένος, έπειτα από τόσα χρόνια κόπων κι επιτυχιών;

Όχι, δεν το βλέπω έτσι. Ήταν μια γενναιόδωρη στάση ενός ανθρώπου, του Στάθη, ενός καλλιτέχνη που εκτιμώ ιδιαίτερα, προς εμένα. Είμαι σε μια ηλικία που προτιμώ να δίνω παρά να παίρνω. Δεν υπήρχε περίπτωση να ερχόμουν στο Εθνικό για να παίξω κάποιο έργο, το οποίο δεν θα μπορούσα να έκανα στο ελεύθερο θέατρο. Γι’ αυτό και συμφώνησα να γίνει το Ψηλά Από τη Γέφυρα. Γιατί είναι έργο που κάλλιστα θα μπορούσα να ανεβάσω και στο ελεύθερο θέατρο.

Γιατί επέλεξες το συγκεκριμένο έργο;

Κατ’ αρχάς για το θέμα του. Ήταν μια επιλογή από κοινού με τον Στάθη. Ο Miller προσπαθεί ουσιαστικά να μιλήσει για την έννοια της κατοχής προσώπων ή αντικειμένων ή και ολόκληρης χώρας. Ίσως είναι ένα από τα πιο μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος. Ο βασικός ήρωας του έργου, Eddie Carbone, είναι μετανάστης. Έχει φύγει από τον τόπο που υποτίθεται πως του ανήκει και έχει πάει σε μια χώρα που δεν είναι ‒και ούτε πρόκειται να είναι‒ δική του. Ένας μετανάστης θα είναι πάντοτε μετανάστης. Όταν με την πάροδο του χρόνου ένας μετανάστης αρχίζει να συμπεριφέρεται με τη νοοτροπία κατοχής ενός αυτόχθονα, αρχίζουν τα προβλήματα. Στην πραγματικότητα, ο αυτόχθων είναι αυτός που αλλοτριώνει το μετανάστη κι όχι το ανάποδο. Μακάρι ο μετανάστης να μπορούσε να αλλάξει νοοτροπία στον αυτόχθονα. Όταν όμως ο άνθρωπος μπαίνει στη λογική του «κατέχω», έχει ήδη δηλητηριάσει τον εαυτό του με αυτή την ανάγκη. Δύο βήματα παραπέρα βρίσκεται η υστερία να κατέχει όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, αλλά και ανθρώπους. Ο Eddie Carbone έχει αλλοτριωθεί και πιστεύει ότι αποκτά ταυτότητα ανάλογα με τα πράγματα που κατέχει: τους ανθρώπους, τη γυναίκα του, την ανιψιά του… Γι’ αυτό και όταν εμφανίζεται ένας άλλος μετανάστης που πάει να του «πάρει» την ανιψιά, δεν το αντέχει, και προσπαθεί να τον καταστρέψει.

Στο έργο βλέπουμε την εξέλιξη ενός καταστροφικού έρωτα. Δεν βλέπουμε στις ημέρες μας να υπάρχουν τέτοιοι έρωτες, όπως παλιά…

Είναι αλήθεια.

Δεν τον έχουμε αποδομήσει λίγο;

Ναι. Και όχι μόνο τον έρωτα. Ζούμε σε μια αποαισθητικοποιημένη εποχή, θεωρώντας το συναίσθημα ως στοιχείο αδυναμίας του ανθρώπου. Έχει βοηθήσει πρωτ’ απ’ όλα η τεχνολογία που οδηγεί τον άνθρωπο σε μία μοναχική ζωή, συν μία αίσθηση ματαιότητας προς οτιδήποτε το συλλογικό. Έχει ενθρονιστεί ξανά το εγωτικό στοιχείο του ανθρώπου. Το άτομο πλέον είναι ο βασιλεύς όλων. Η έννοια της ατομικότητας διέπει τα πάντα. Τον άλλον που μπορεί να ερωτευτείς, τον χρησιμοποιείς στην ουσία μόνο και μόνο για να σου καλύψει κάποιες στιγμές την εσωτερική ανάγκη σου να εκφράσεις ένα συναίσθημα. Δεν κάνουν σχέσεις πια οι άνθρωποι. Ναρκισσιστικές συναντήσεις συμβαίνουν. Αυτή είναι η κατάσταση δυστυχώς. Άλλωστε, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των συναντήσεων στην εποχή μας είναι πως οι άνθρωποι μπαίνουν σε αυτές με το ένα πόδι. Το άλλο το αφήνουν έξω. Παλαιότερα γινόταν το αντίθετο. Μπαίναμε και με τα δύο πόδια και έτσι μία υποτιθέμενη  καταστροφή ήταν πιο πιθανή.  Δεν πάθαμε όμως και τίποτα. Δεν ξέρω λοιπόν γιατί κληροδοτήσαμε στη νεότερη γενιά αυτό το φοβικό σύνδρομο. Τώρα ο καθένας φυλάει την πλάτη του. Ελπίζω βέβαια, επειδή η ζωή κάνει κύκλους, οι επόμενες γενιές θα σταματήσουν κάποια στιγμή να λειτουργούν τόσο φοβικά απέναντι στους άλλους. Γιατί αυτή η ατομιστική συμπεριφορά του ανθρώπου θα φτάσει σε ένα αδιέξοδο και από μόνος του θα ζητήσει τη συντροφιά του άλλου. Θα σεβαστεί τη διαφορετικότητα του απέναντί του και το αυτεξούσιο που ούτως ή άλλως έχει και μαζί θα δημιουργήσουν μία σχέση. Θα καταλάβουν τελικά πως στο μαζί βρίσκεται η ευτυχία, όχι στο χώρια.

Ο φόβος μην πληγωθεί είναι πιο έντονος;

Ο φόβος να μη διαλυθεί. Ο άνθρωπος  ξεχνάει ή δε συνειδητοποιεί πως  δεν μπορεί να μοιραστεί με τον άλλον το ίδιο το συναίσθημα που νιώθει. Αυτό που μοιράζεται στην πραγματικότητα είναι η έκφραση του συναισθήματός του. Όπως μια λέξη, ένα βλέμμα, ένα χάδι. Το ίδιο το συναίσθημα μένει ενταφιασμένο μέσα του. Αυτή η κεντρομόλος κίνηση είναι το σύστημα κάθε ανθρώπου. Έτσι είναι κατασκευασμένος. Άλλωστε, το μαθαίνουμε και στη βιολογία: κεντρομόλος είναι η κίνηση των κυττάρων μας. Έρχεται όμως ο κοινωνικός χώρος και μας ζητά το αντίθετο, μια φυγόκεντρο συμπεριφορά. Εκεί είναι που μπερδεύεται ο άνθρωπος και τρομοκρατείται. Φοβάται πως θα διαλυθεί, όπως μπορεί να συμβεί και στο κύτταρό του, όταν κινηθεί αντίστοιχα.

Ενστικτωδώς…

Εντελώς! Δεν πρόκειται όμως να καταστραφεί, γιατί, δυστυχώς, δεν μπορεί να μοιραστεί το συναίσθημα. Αυτό θα παραμείνει κλεισμένο μέσα του. Οπότε, αφού μοιραζόμαστε μόνο τις εκφράσεις των συναισθημάτων μας, ας είμαστε γενναιόδωροι!

Υπάρχουν κι εκείνοι οι άνθρωποι που νιώθουν τόσο δυνατή την ανάγκη να ερωτευτούν, που δεν ερωτεύονται επί της ουσίας, αλλά καλύπτουν την ανάγκη τους.

Το θέμα βρίσκεται στην αποδοχή ότι ποτέ ο άνθρωπος δε θα βρει το άλλο του μισό. Όσο κι αν ψάχνει να βρει το ιδανικό που έχει στο μυαλό του. Ο πλατωνικός μύθος χώρισε για πάντα το ανδρόγυνο στα δύο. Χάθηκε. Δεν υπάρχει πια. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να είμαστε συναισθηματικά τσιγκούνηδες. Βέβαια, κάποιες αποτυχημένες σχέσεις μπορεί να μας δημιουργούν πόνο. Αλλά δεν έχουμε έρθει στη ζωή για να ευτυχήσουμε μόνο, ούτε και να δυστυχήσουμε. Έχουμε έρθει για να ζήσουμε. Μέσα στη ζωή λοιπόν είναι και η ευτυχία και η δυστυχία. Αυτά περί συναισθημάτων.

Διαβάστε όλη τη συνέντευξη στο People, που κυκλοφορεί αυτή την Κυριακή, μαζί με το Πρώτο Θέμα.