Θέλετε να προλάβετε μία καρδιακή νόσο; Ποια η ιδανική αρτηριακή πίεση, σύμφωνα με μελέτη
Η υγεία της καρδιάς είναι εξαιρετικά σημαντική, γι’ αυτό η πρόληψη της καρδιοπάθειας και η διατήρηση της βέλτιστης αρτηριακής πίεσης πρέπει να είναι προτεραιότητα.
Η καρδιά χτυπά περίπου 2,5 δισεκατομμύρια φορές κατά τη διάρκεια της μέσης σε διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου, σπρώχνοντας εκατομμύρια γαλόνια αίματος σε κάθε μέρος του σώματος.
Αυτή η σταθερή ροή μεταφέρει μαζί της οξυγόνο, καύσιμα, ορμόνες, άλλες ενώσεις και μια σειρά από βασικά κύτταρα. Επίσης απομακρύνει τα απόβλητα του μεταβολισμού. Όταν η καρδιά σταματά, οι βασικές λειτουργίες αποτυγχάνουν, μερικές σχεδόν αμέσως.
Δεδομένου του ατελείωτου φόρτου εργασίας της καρδιάς, είναι θαύμα που αποδίδει τόσο καλά, για τόσο καιρό, για τόσους πολλούς ανθρώπους. Αλλά μπορεί επίσης να αποτύχει, λόγω κακής διατροφής και έλλειψης άσκησης, καπνίσματος, μόλυνσης, άτυχων γονιδίων και πολλά άλλα.
Καρδιακή νόσος
- Νόσο των αιμοφόρων αγγείων, όπως η στεφανιαία νόσος
- Ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί (αρρυθμίες)
- Καρδιακά προβλήματα με τα οποία έχετε γεννηθεί (συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες)
- Ασθένεια του καρδιακού μυός
- Νόσος της καρδιακής βαλβίδας
Πολλές μορφές καρδιακών παθήσεων μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν με υγιεινές επιλογές τρόπου ζωής.
Τι είναι η καρδιοπάθεια;
Πρώτα απ’ όλα, τι είναι η καρδιοπάθεια ακριβώς; Όπως λέει η καρδιολόγος Dr. Mary Branch, MD, είναι ένα σύνολο προβλημάτων.
«Η καρδιά είναι σαν ένα σπίτι», λέει. «Περιέχει δύο ορόφους, δύο πλευρές, τέσσερα δωμάτια, σωλήνες, μια αντλία και λειτουργεί με ηλεκτρισμό. Ο ηλεκτρισμός σηματοδοτεί τον καρδιακό μυ να αντλεί αίμα μεταξύ των θαλάμων και είτε προς τους πνεύμονες είτε προς το υπόλοιπο σώμα. Η καρδιοπάθεια είναι μια δυσλειτουργία είτε του συστήματος άντλησης (αριστερή ή δεξιά κοιλία), των σωλήνων (στεφανιαίες αρτηρίες) είτε του ηλεκτρισμού (π.χ. υπερκοιλιακή ταχυκαρδία ή κολπική μαρμαρυγή)».
Σημειώνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται το έμφραγμα σε σχέση με την καρδιοπάθεια, λέγοντας ότι ένα έμφραγμα είναι μια απόφραξη μίας από τις στεφανιαίες αρτηρίες.
«Αυτές είναι μικρά αγγεία που λειτουργούν ως μικροί σωλήνες φέρνοντας την ροή του αίματος στον καρδιακό μυ. Μια απόφραξη μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος, οδηγώντας σε μείωση της παροχής οξυγόνου, προκαλώντας επιδείνωση του καρδιακού μυ και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και θάνατο», εξηγεί.
Ο καρδιολόγος Dr. Wallace R. Johnson, MD, ιατρός εσωτερικής ιατρικής και πιστοποιημένος ειδικός υπέρτασης στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ και Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, σημειώνει ότι η καρδιοπάθεια είναι μια σημαντική αιτία προβλημάτων υγείας και θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς και παγκοσμίως, αλλά πολλές μορφές της μπορούν να προληφθούν ή να θεραπευτούν μέσω υγιεινών επιλογών τρόπου ζωής, φαρμάκων και χειρουργικής επέμβασης.
Ποιες είναι οι αιτίες της καρδιοπάθειας;
Ο Dr. Johnson αναφέρει ότι αιτίες της καρδιοπάθειας μπορεί να είναι η υπέρταση (ή υψηλή αρτηριακή πίεση), η υψηλή χοληστερόλη, η παχυσαρκία, η χρήση καπνού, ο διαβήτης και η συγγενής καρδιοπάθεια (καρδιακά ελαττώματα με τα οποία κάποιος γεννιέται).
Ποια είναι πραγματικά η σχέση μεταξύ υπέρτασης ή υψηλής αρτηριακής πίεσης και καρδιοπάθειας; Όπως αναφέρει η Dr. Branch, η αρτηριακή πίεση επηρεάζει την καρδιακή αντλία. Η καρδιά αντλεί αίμα ενάντια στα αγγεία του σώματος. Αν η πίεση είναι υψηλή, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια της αντλίας.
Ο Dr. Johnson προσθέτει ότι η υπέρταση είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες καρδιοπάθειας, επηρεάζοντας έως και έναν στους τρεις ενήλικες. Λέει ότι η υπέρταση μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία και να προωθήσει τη συσσώρευση πλάκας, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ροή αίματος προς ζωτικά όργανα όπως η καρδιά και τα νεφρά.
Εξηγεί, «Με τον καιρό, η κακή ροή αίματος προς την καρδιά μπορεί να βλάψει τον καρδιακό μυ και να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία είναι η αδυναμία επίτευξης της αναγκαίας καρδιακής λειτουργίας που απαιτείται για την πρόληψη ασθενειών. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει έναν φαύλο κύκλο όπου μια αποτυχημένη καρδιά θα είναι πιο πιθανό να έχει ανώμαλους καρδιακούς ρυθμούς και αυτές οι αρρυθμίες μπορεί να οδηγήσουν σε νοσηλεία ή ακόμα και ξαφνικό θάνατο».
Επιπλέον, όπως λέει ο Dr. Johnson, η ανεξέλεγκτη υπέρταση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφράγματος, το οποίο ορίζεται ως μια ξαφνική και μερικές φορές θανατηφόρα εμφάνιση διακοπής της ροής του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες (συνήθως από πλάκα), συνήθως οδηγώντας σε θάνατο μέρους του καρδιακού μυός.
«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η υπέρταση και η καρδιοπάθεια δεν είναι οι ίδιες ασθένειες, έτσι εάν μόλις πρόσφατα διαγνώστηκες με υπέρταση, μπορεί να είσαι σε θέση να προλάβεις την καρδιοπάθεια ή τουλάχιστον να αποτρέψεις την επιδείνωσή της», διευκρινίζει.
Το ακριβές επίπεδο αρτηριακής πίεσης που πρέπει να επιδιώκετε
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2024, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μια αρτηριακή πίεση μεταξύ 120 και 139 είναι ιδανική, μελετώντας 68.000 ηλικιωμένους άνω των 65 ετών με υπέρταση.
«Εξέτασαν τη μέση συστολική αρτηριακή πίεση των συμμετεχόντων και διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν αρτηριακή πίεση μεταξύ 120 και 139 mmHg είχαν χαμηλότερα ποσοστά θανάτου που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή νόσο (έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια και εγκεφαλικό) και θανάτου,» λέει η Dr. Branch, προσθέτοντας ότι έχει μια κριτική για τη μελέτη αυτή. Επειδή αυτή η μελέτη ολοκληρώθηκε μεταξύ Κορεατών ενήλικων, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αυξημένη αρτηριακή πίεση έχει πολλές αιτιολογίες, συμπεριλαμβανομένων γενετικών, διατροφικών, άγχους και περιβαλλοντικών παραγόντων.
«Δεν μπορούμε να εξάγουμε αυτά τα δεδομένα για να αντιπροσωπεύουν όλες τις ομάδες,» λέει. Παρατηρεί επίσης ότι αυτή η μελέτη είναι συγκρίσιμη με μια που ολοκληρώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2015, στην οποία ο ιδανικός αριθμός αρτηριακής πίεσης κυμαίνεται μεταξύ 120 και 140.
Επειδή η αρτηριακή πίεση μπορεί να επηρεαστεί από τόσους πολλούς παράγοντες, ακόμα και από συγκεκριμένες εθνοτικές ομάδες, όπως λέει ο Dr. Johnson, είναι σημαντικό να συζητάτε τα επίπεδα της αρτηριακής σας πίεσης με τον γιατρό σας.
«Όλοι οι ασθενείς με υπέρταση θα πρέπει να έχουν μια συζήτηση με τον γιατρό τους σχετικά με τον κατάλληλο στόχο αρτηριακής πίεσης για αυτούς,» προτείνει ο Dr. Johnson.
Διατήρηση της αρτηριακής πίεσης στον βέλτιστο βαθμό
Παρόλο που 120 με 140 θεωρείται ιδανικό επίπεδο αρτηριακής πίεσης, και πάλι, το «κλειδί» είναι να συζητήσετε την κατάστασή σας με τον γιατρό σας. Μόλις αυτός ο αριθμός καθοριστεί, μπορείτε να εργαστείτε μαζί για να διατηρήσετε φυσιολογική την αρτηριακή πίεση.
Όπως λέει η Dr. Branch, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μια καρδιοπροστατευτική διατροφή και συνεχή σωματική δραστηριότητα.
«Μια καρδιοπροστατευτική διατροφή περιλαμβάνει τη μείωση του νατρίου σε δύο γραμμάρια ή λιγότερο, τη μείωση της ζάχαρης, του κόκκινου κρέατος και των τηγανητών τροφών,» λέει. «Στόχος είναι να τρώτε περισσότερα λαχανικά, σύνθετους υδατάνθρακες, φρούτα και άπαχα κρέατα όπως σολομό και τόνο. Προσπαθήστε να ακολουθείτε αυτή τη διατροφή τις περισσότερες μέρες. Δεν πειράζει να υπάρχουν μέρες που θα τρώτε κι άλλα φαγητά, αλλά προσπαθήστε να μην το κάνετε συνήθεια».
Άσκηση και ευεξία
Σε ό,τι αφορά τη σωματική δραστηριότητα, αν μπορείτε να στοχεύσετε να περπατάτε τουλάχιστον 15 λεπτά την ημέρα, «αυτό θα ήταν υπέροχο». Προσθέτει ότι η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά 150 λεπτά μέτριας δραστηριότητας και 75 λεπτά έντονης δραστηριότητας την εβδομάδα.
«Ωστόσο, υπάρχουν δεδομένα που υποστηρίζουν ότι κάποια δραστηριότητα είναι καλύτερη από τίποτα» παρατηρεί. «Με κάθε βήμα που κάνετε, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου».
Ο Dr. Johnson λέει ότι στην επόμενη επίσκεψη στον γιατρό σας, πρέπει να σημειώσετε τον στόχο της αρτηριακής σας πίεσης, τον στόχο του βάρους σας, τον στόχο του σακχάρου σας και τον στόχο της χοληστερίνης σας όπως καθορίστηκαν από τον γιατρό σας.
Επίσης, λέει ότι μπορείτε να κάνετε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο που περιλαμβάνει το πόσο συχνά θα βλέπετε τον γιατρό σας σε ένα χρόνο και να αποφασίσετε με την εισήγηση του γιατρού σας πόσο συχνά θα παρακολουθείτε και θα καταγράφετε την αρτηριακή σας πίεση για ανασκόπηση κατά την επίσκεψη στο ιατρείο.
«Ο καλύτερος τρόπος για να προλάβετε την υπέρταση και την καρδιοπάθεια είναι να παρακολουθείτε τα metrics (στοιχεία) σας» λέει η Dr. Branch.
«Στόχος είναι να παρακολουθείτε σταθερά την πρόσληψη θερμίδων σας, το επίπεδο δραστηριότητάς σας, το βάρος σας και την αρτηριακή σας πίεση. Αν παρακολουθείτε τον εαυτό σας σταθερά, κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής και συνεργάζεστε με τον γιατρό σας—είστε εγγυημένοι για καλά αποτελέσματα».
Πρόληψη
Ενώ δεν μπορείτε να ελέγξετε τα πάντα, το να γνωρίζετε τους παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα, βοηθάει σημαντικά στην πρόληψη. «Οι καρδιοπάθειες συχνά αναπτύσσονται αργά και μπορεί αρχικά να μην εμφανίσουν συμπτώματα», λέει ο Dr. Rigved Tadwalkar, MD, πιστοποιημένος σύμβουλος καρδιολόγος στο Providence Saint John’s Health Center. «Γνωρίζοντας τα σημάδια, μπορείτε να ζητήσετε άμεση βοήθεια εάν παρατηρήσετε κάποιο. Αυτό μπορεί να αποτρέψει σοβαρά προβλήματα όπως καρδιακές προσβολές ή εγκεφαλικά επεισόδια και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σας».
Εκδήλωση
Το έμφραγμα είναι καρδιακή βλάβη που προκαλείται από μειωμένη ή μπλοκαρισμένη ροή αίματος στον καρδιακό μυ. Ένα άλλο όνομα για την πάθηση είναι έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η καρδιακή προσβολή είναι επείγουσα ιατρική κατάσταση. Οι πρώτες βοήθειες για καρδιακή προσβολή περιλαμβάνουν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ). Μπορεί να βοηθήσει να σωθεί η ζωή ενός ατόμου.
Καλέστε το 166 ή επείγουσα ιατρική βοήθεια εάν πιστεύετε ότι εσείς ή κάποιος άλλος μπορεί να πάσχετε από καρδιακή προσβολή.
Όσον αφορά την καρδιακή ανακοπή, αυτή συμβαίνει λόγω ενός ηλεκτρικού προβλήματος που κάνει την καρδιά σας να σταματήσει να χτυπά. Όταν η καρδιά σας σταματήσει να αντλεί αίμα, χάνετε τις αισθήσεις σας. Η καρδιακή ανακοπή μπορεί να είναι θανατηφόρα μέσα σε λίγα λεπτά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περαστικοί θα πρέπει να καλέσουν για βοήθεια και να ξεκινήσουν αμέσως την ΚΑΡΠΑ. Οι πιθανότητες επιβίωσης ενός ατόμου είναι καλύτερες όταν λαμβάνουν βοήθεια αμέσως.