«Αυτά είναι 3 συμπτώματα που δείχνουν εγκεφαλική νόσο και μπορεί να εμφανιστούν νωρίτερα από το αναμενόμενο» – Τι αποκαλύπτει νευροψυχολόγος

Εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο μπορεί να παρατηρήσετε αυτά τα σημάδια πολύ πριν οι εξετάσεις δείξουν πρόβλημα. Ίσως έχετε ακούσει ότι «Η ηλικία είναι ο πιο κοινός παράγοντας κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ» και αν δεν το έχετε ακούσει, να ξέρετε ότι πρόκειται για μια σύντομη αναφορά στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC). Υπάρχει λόγος γι’ αυτό: Ο αριθμός των ατόμων που ζουν με τη νόσο διπλασιάζεται κάθε πέντε χρόνια μετά τα 65α γενέθλια ενός ατόμου, αν και τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται μετά τα 60, σύμφωνα με το CDC.

Παρόλα αυτά, άτομα όλων των ηλικιών θα πρέπει να γνωρίζουν για πιθανά συμπτώματα εγκεφαλικής νόσου, όπως προκύπτει από την έρευνα για την υγεία του εγκεφάλου του Parade και της Κλινικής Κλίβελαντ του 2024. «Είναι σημαντικό για άτομα κάθε ηλικίας να γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αλλάξει ο εγκέφαλος με τη φυσιολογική γήρανση», λέει η Dr. Jessica Caldwell, Ph.D., διευθύντρια του Κέντρου Πρόληψης της Νόσου Αλτσχάιμερ για Γυναίκες στην Κλινική Κλίβελαντ. «Μία από αυτές τις αλλαγές είναι η άνοια. Όταν οι άνθρωποι λαμβάνουν διάγνωση άνοιας, συχνά έχουν προβλήματα για χρόνια. Χρειάζεται χρόνος για να γίνει διάγνωση και τα μέλη της οικογένειας τους συχνά παρατηρούν ότι τα πράγματα αλλάζουν».

Στην πραγματικότητα, η Dr. Caldwell λέει ότι οι άνθρωποι μπορεί να αντιληφθούν αυτές τις αλλαγές στον εαυτό τους ή στα αγαπημένα τους πρόσωπα πριν από τη στιγμή που ένα τεστ μπορεί να ανιχνεύσει και να διαγνώσει άνοια. Το ζήτημα αυτό είναι πιο συχνό στις γυναίκες, οι οποίες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν τη νόσο Αλτσχάιμερ και οι επιστήμονες μόλις τώρα μαθαίνουν περισσότερα για τους πιθανούς λόγους. Ωστόσο, η έγκαιρη ανίχνευση μπορεί να επιτρέψει στους γιατρούς να προτείνουν θεραπείες που μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής ενός ατόμου. Επομένως είναι σημαντικό να κατανοήσετε τα σημάδια έτσι ώστε να μπορείτε να μιλήσετε για τον εαυτό σας και τους δικούς σας ανθρώπους.

Η Dr. Caldwell αποκαλύπτει 3 σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι έχετε προβλήματα στον εγκέφαλο και τι να κάνετε στη συνέχεια (ακόμα και αν η εξέταση βγει καλή).

3 σημάδια γνωστικής παρακμής σε οποιαδήποτε ηλικία

Ορισμένα σημάδια που πρέπει να σας προβληματίσουν είναι τα εξής:

• φαινομενικά ακίνδυνη απώλεια μνήμης,
• δυσκολίες στην προσοχή και
• αίσθηση νοητικής επιβράδυνσης.

Ωστόσο, πριν πανικοβληθείτε, η Dr. Caldwell τονίζει ότι η έναρξη της άνοιας (και τα συμπτώματά της) εμφανίζονται συχνά μετά την ηλικία των 65 ετών.

«Στην περίπτωση της νόσου Αλτσχάιμερ, η έναρξη συμπτωμάτων συχνά συμβαίνει μετά τα 70, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν τύποι άνοιας που εμφανίζονται νωρίτερα», λέει η Dr. Caldwell. «Η πρώιμη έναρξη της άνοιας εμφανίζεται πριν την ηλικία των 65 ετών, και υπάρχουν ακόμη και γενετικοί τύποι άνοιας που δυστυχώς εμφανίζονται όταν οι άνθρωποι είναι ακόμα στα 30 ή 40 τους».

Επομένως, δεν βλάπτει σίγουρα να γνωρίζετε τα σημάδια και τα συμπτώματα της άνοιας, ανεξάρτητα από τον αριθμό των κεριών που σβήσατε τελευταία στην τούρτα των γενεθλίων σας. Στην πραγματικότητα, θα σας βοηθήσει εσάς και ίσως και κάποιον ηλικιωμένο αγαπημένο σας. Το πιο ισχυρό σημάδι είναι αρκετά προφανές: η απώλεια μνήμης. 

«Πριν από τη διενέργεια τεστ μνήμης, οι άνθρωποι συχνά θα βιώσουν δυσκολίες στο να βρουν λέξεις ή ονόματα», λέει η Dr. Caldwell.

Η Dr. Caldwell προσθέτει ότι η μειωμένη προσοχή ή η νοητική ταχύτητα μπορεί επίσης να αποτελούν σημάδι ότι συμβαίνει κάτι πιο σοβαρό, όπως μια εγκεφαλική νόσος. Επίσης, τονίζει ότι είναι σημαντικό να μην πανικοβληθείτε εάν παρατηρήσετε αυτά να τα αναφέρετε στον γιατρό σας.

«Υπάρχουν λόγος για τους οποίους κάποιος στα 40 ή 50 του μπορεί να ξεχνά λέξεις, ονόματα και συζητήσεις και να έχει κάποια κενά μνήμης», λέει η Dr. Caldwell. «Τα πράγματα που μπορεί να μας απασχολούν στα 40 ή 50 μας – το άγχος, η έλλειψη ύπνου, τα προβλήματα υγείας και η εμμηνόπαυση για τις γυναίκες, μπορούν να προκαλέσουν ορισμένα από αυτά τα είδη αλλαγών».

Αυτά τα προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν. Ενώ η ίδια η εγκεφαλική νόσος μπορεί να μην είναι ιάσιμη, είναι θεραπεύσιμη. Όσο νωρίτερα εντοπιστεί, τόσο το καλύτερο. Επομένως, είναι σημαντικό να αναφέρετε τις ανησυχίες σας στον γιατρό σας.

Τι να κάνετε αν ανησυχείτε για την υγεία του εγκεφάλου σας

Η Dr. Caldwell τονίζει την ανάγκη αξιολόγησης για εγκεφαλικές νόσους σε περίπτωση συμπτωμάτων, ανεξαρτήτως ηλικίας. «Εάν παρατηρείτε αλλαγές στη σκέψη, ίσως αδυναμία συγκέντρωσης, πιο αργή ταχύτητα σκέψης ή κακή μνήμη, δεν υπάρχει λόγος να μην κάνετε μια αξιολόγηση», λέει η Dr. Caldwell. «Ενημερώστε τον γιατρό σας. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να μάθετε πώς να βελτιώσετε την κατάσταση. Ίσως ανακαλύψετε ότι έχετε έλλειψη ύπνου, και αυτό είναι το νούμερο ένα πράγμα που πρέπει να αλλάξετε».

Εάν οι εξετάσεις δείξουν ότι εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει εγκεφαλική νόσο, μπορεί να πανικοβληθείτε. Ωστόσο, η Dr. Caldwell τονίζει ότι υπάρχει ελπίδα. «Μπορείτε να ξεκινήσετε αμέσως θεραπείες που βοηθούν στην επιβράδυνση των συμπτωμάτων, διάφορες πειραματικές θεραπείες ή ακόμα και φάρμακα που αφαιρούν το αμυλοειδές από τον εγκέφαλο». Η Dr. Caldwell εξηγεί ότι οι άνθρωποι μπορούν επίσης να επικεντρωθούν σε αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να βοηθήσουν άτομα με ή χωρίς άνοια, όπως:

• υγιεινή διατροφή
• ύπνος
• άσκηση

«Άλλα παραδείγματα του πώς να δράσετε στις ηλικίες των 30, 40 και 50 για να προστατέψετε τον εγκέφαλό σας αργότερα περιλαμβάνουν πράγματα όπως η διατήρηση κοινωνικών σχέσεων… και η διατήρηση της γνωστικής δραστηριότητας», λέει η Dr. Caldwell. «Βεβαιωθείτε ότι δίνετε στον εαυτό σας μια πνευματική πρόκληση. Αυτή η πρόκληση μπορεί να προέρχεται από τη δουλειά ή μπορεί να είναι πράγματα σαν παιχνίδια μυαλού. Απλά βεβαιωθείτε ότι δίνετε στον εαυτό σας ευκαιρίες για μάθηση».