Ιστορίες μυστηρίου: Γνωρίστε την ιστορία της αινιγματικής Δούκισσας της Πλακεντίας
Ο θάνατος της κόρης της, ήταν η αρχή όλων….
Μέγαρο, ανάκτορο, το Καστέλο της Ροδοδάφνης ή Villa Ilissia. Σπίτια με μεγάλη ιστορία, σπίτια γεμάτα με πολλούς μύθους. Ποια ήταν όμως η ιδιοκτήτριά τους;. Ας γνωρίσουμε λοιπόν τη Δούκισσα της Πλακεντίας και τα μυστηριώδη σπίτια της
Η Δούκισσα έπειτα από το χωρισμό της περιπλανήθηκε αρκετά στην Ευρώπη και έζησε μεγάλους έρωτες.
Το 1836 Σοφία και Ελίζα ταξιδεύουν στην Ανατολή με το ταξίδι αυτό να αποτελεί την αρχή του τέλους της ευτυχίας της Δούκισσας της Πλακεντίας. Ένα χρόνο αργότερα, η Ελίζα πεθαίνει στη Βηρυτό χτυπημένη από την πανώλη.
Λέγεται πως σημαντικό ρόλο στο θάνατό της έπαιξε η μελαγχολία της για τον θάνατο του υπασπιστή του Όθωνα, Ηλία Κατσάκου –Μαυρομιχάλη, με τον οποία ήταν πολύ ερωτευμένη.
«ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ «Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ» ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΛΥΤΑ»
-Έχεις τόση προσμονή στα μάτια, τι κοιτάς πάλι; Τι περιμένεις;
-Αχ δεν μπορεί, θα περάσει και σήμερα. Κάθε πρωί περνάει και τα μάτια μου θα τον χαϊδέψουνε.
-Μα ποιος είναι τέλος πάντων αυτός που μάγια σου έχει κάνει, μα την αλήθεια.
-Ένας άσπρος καβαλάρης που περνάει και σείεται η γης στο διάβα του. Ένας Έλληνας μητέρα.
-Τον είδες και εσύ μητέρα;
-Τον είδα.
-Δεν είναι ωραίος, δεν είναι σαν τον Θεό τον ίδιο;
-Με κάνεις και ανησυχώ Ελίζα.
-Είσαι ερωτευμένη.
-Είμαι.
-Η υγεία σου όμως δεν επιτρέπει τέτοιες ταραχές.
-Μη μου λες τίποτα πια για αυτό. Αν η υγεία μου δεν μου το επιτρέπει να αγαπήσω, τότε καλύτερα σήμερα κιόλας να πεθάνω.
Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε οριστικά το 1837 μεταφέροντας το ταριχευμένο σώμα της κόρης της.
Τοποθέτησε τη σορό στην προσωρινή κατοικία της στην οδό Μυλλέρου στον Κεραμικό και συγκεκριμένα στο υπόγειο, το οποίο είχε μετατρέψει σε παρεκκλήσι μέχρι την ανοικοδόμηση ενός μεγαλοπρεπούς Ναού στην Πεντέλη, τον οποίο σκόπευε να χτίσει για να τοποθετήσει την Ελίζα.
Η Δούκισσα περνούσε πολύ χρόνο στο υπόγειο, το οποίο είχε πάντα χαμηλή θερμοκρασία και μία μεγάλη λαμπάδα αναμμένη ενώ συχνά περιέλουζε τη σορό της Ελίζας με οινόπνευμα.
«ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ «Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ» ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΛΥΤΑ»
-Θέλεις να πάμε μαζί στον τάφο της;
-Η Ελίζα δεν πέθανε. Για ποιο τάφο μου μιλάς;
-Σοφία…
-Είσαι ο πατέρας. Θέλεις να την φιλήσεις Κάρολε. Έλα, έλα μαζί μου.
-Ήρθε ο πατέρας σου Ελίζα. Ξύπνα να τον δεις. Ξύπνα παιδάκι μου να του μιλήσεις. Δεν άλλαξε…και μεγάλωσε; Δεν ομόρφυνε; Ήταν τόση δα όταν φύγαμε από κοντά σου και είχε ακόμα κορδελάκια στα μαλλιά.
Οι κραυγές της ακούγονταν συχνά από το σπίτι ενώ οι γείτονες δήλωναν πως την άκουγαν συχνά να φωνάζει στην κόρη της να «ξυπνήσει» και να «σηκωθεί». Η ίδια εξακολουθούσε να συμπεριφέρεται σαν να ήταν ακόμα ζωντανή η κόρη της και δεν επέτρεπε σε κανέναν να πλησιάσει το δωμάτιο τοποθετώντας ένα μεγάλο, άγριο λευκό σκύλο, τη Λεύκα, έξω από την πόρτα ώστε να εξασφαλίσει πως κανείς δε θα διαταράξει την «ηρεμία» της Ελίζας. Όσοι τη γνώριζαν είχαν τρομοκρατηθεί με τη νέα της εικόνα.
Η Δούκισσα ανέκαθεν υπήρξε ιδιότροπος άνθρωπος, χωρίς όμως να χάνει ίχνος από τη γοητεία της. Ήταν ευφυής, λεπτεπίλεπτη, πάντα ευγενική μα συνάμα απόμακρη. Απόμακρη και προληπτική, απαγόρευε την είσοδο στο σπίτι της σε όποιον δεν φορούσε γάντια. Απέφευγε τις επαφές με αρρώστους και φτωχούς, διότι τη στεναχωρούσαν. Επίσης, αρνούνταν να ολοκληρώσει τα σπίτια που έχτιζε διότι φοβόταν πως αν το έκανε θα πέθαινε.
Μετά το θάνατο της Ελίζας, η κατάστασή της χειροτέρεψε πολύ.
Απαρνήθηκε τον Χριστιανισμό και ασπάστηκε τον Ιουδαϊσμό, ενώ κλείστηκε ακόμα περισσότερο στον εαυτό της. Στα 50 της χρόνια, γέρασε τόσο ξαφνικά που με δυσκολία την αναγνώριζε κανείς. Τα μαλλιά της άσπρισαν, το πρόσωπό της γέμισε ρυτίδες και πέταξε τα αριστοκρατικά της ρούχα, τριγυρνώντας στα δάση της Πεντέλης φορώντας λευκούς μανδύες και πέπλα, κλαίγοντας για την κόρη της. Ρίχνει την προσοχή της στα ζώα και υιοθετεί πολλούς άγριους σκύλους, ενώ παράλληλα ξεκινά να χτίζει σπίτια σε διάφορες περιοχές της Αθήνας.
Η Δούκισσα της Πλακεντίας αποφάσισε το 1840 να χτίσει ένα νέο ανάκτορο για να φιλοξενήσει εκεί το άψυχο κορμί της κόρης της. Συναντήθηκε με τον αρχιτέκτονα και φίλο της Σταμάτιο Κλεάνθη και του είπε τα σχέδιά της. Ο Κλεάνθης της πρότεινε διάφορες περιοχές της Αττικής, αλλά όταν βρέθηκαν στην Πεντέλη η Δούκισσα έμεινε έκπληκτη μπροστά στην ομορφιά του τοπίου. Έτσι ξεκινά να χτίζεται η εκπληκτική βίλα της Πεντέλης γνωστή ως «Καστέλλο της Ροδοδάφνης», «Πύργος της Δούκισσας», ή «Maisonette», η οποία αποτέλεσε σήμα κατατεθέν της περιοχής παρά τα όσα ακούγονταν πως συνέβαιναν μέσα σ’ αυτή.
Για την ανέγερσή της αγόρασε 1.738 στρέμματα από το Δημόσιο έναντι 7.155 δραχμών.
Η Δούκισσα ξεκινά να περνά πολλές ώρες στην κατοικία της Πεντέλης προτού καν ολοκληρωθεί.
Οι φήμες για το τι πραγματικά συνέβαινε στη βίλα οργίαζαν και έφτασαν στο ζενίθ τους όταν το 1846 ο λήσταρχος δραπέτης Σπύρος Μπίμπισης και η συμμορία του της έστησαν ενέδρα κατά τη διάρκεια κάποιας από τις εκδρομές της στην Πεντέλη και απαίτησε για να την ελευθερώσει 5.000 χρυσά τάλιρα.
«ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ «Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ» ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΛΥΤΑ»
Αφήστε τους ανθρώπους μου.
Αυτό θα το πω εγώ και όχι η αφεντιά σου.
Τι θες από εμένα;
000 ντούμπλιες.
Αδύνατον. Ούτε ο βασιλιάς δεν θα μπορούσε να έχει αμέσως τόσα λεφτά.
Ήταν τόσο αγαπητή στους κατοίκους της περιοχής, πού μόλις έγινε γνωστή η απαγωγή της, πλήθος κόσμου έσπευσε να την ελευθερώσει, με τον Μπίμπιση να αποχωρεί ιπποτικά, χωρίς να πειράξει κανέναν και χωρίς δεκάρα. Σύμφωνα με τις φήμες της εποχής, η γνωριμία των δύο εξελίχθηκε σε ερωτική σχέση, με την ίδια να τον δέχεται συχνά στη βίλα της Πεντέλης μαζί με άλλους αρχιλήσταρχους της εποχής.
Φήμες που ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν και έκαναν την προσωπικότητά της ακόμα πιο αμφιλεγόμενη για τη συντηρητική Αθήνα.
Η Δούκισσα είχε μετά θάνατον «χρεωθεί» ως εραστή της και τον λήσταρχο Νταβέλη, κάτι που όμως μοιάζει να αποδίδεται σε λαϊκούς θρύλους, αφού αν το ψάξει κανείς χρονολογικά, όταν ο Νταβέλης ήταν 25 ετών, εκείνη πλησίαζε τα 70 της χρόνια. Μάλιστα οι θρύλοι που ακούγονται μέχρι και σήμερα μιλούν για υπόγεια σύνδεση της σπηλιάς του Νταβέλη με το αρχοντικό της Δούκισσας.
Στις 19 Δεκεμβρίου του 1847 η προσωρινή κατοικία της στην Πειραιώς κάηκε, με αποτέλεσμα να αποτεφρωθεί το ταριχευμένο σώμα της κόρης.
Το φρικιαστικότερο όλων ήταν το γεγονός πως η φωτιά ξεκίνησε από το υπόγειο -το «δωμάτιο» της Ελίζας- το πτώμα της οποίας απανθρακώνεται. H Δούκισσα βρισκόταν στην Πεντέλη και γύρισε απλά για να βρει το σώμα της κόρης της στην αθλιότερη κατάσταση που θα μπορούσε να έχει περιέλθει. Παρότι τα αίτια της πυρκαγιάς δεν έγιναν γνωστά, το πιθανότερο σενάριο είναι η φωτιά να ξεκίνησε από τη μεγάλη λαμπάδα που έκαιγε συνεχώς δίπλα στο φέρετρο της Ελίζας.
Δεν έλειψαν και εκείνοι που πίστευαν πως επρόκειτο για εμπρησμό λόγω των φιλοεβραϊκών φρονημάτων της εκκεντρικής Δούκισσας, ενώ ως υπαίτιοι παρουσιάστηκαν και οι υπηρέτες της Δούκισσας για πιθανή απροσεξία. Ίσως η πιο απάνθρωπη εξήγηση ήταν εκείνη που απέδωσε την πυρκαγιά σε «κατάρα Θεού» επειδή το σώμα της Ελίζας παρέμεινε άταφο.
Οι κατοικίες της Δούκισσας
Το γεγονός αυτό βύθισε τη Δούκισσα ακόμη περισσότερο στην τρέλα και γέννησε ακόμα περισσότερους θρύλους.
Την ίδια περίοδο ο καλός της φίλος και αρχιτέκτονας Σταμάτης Κλεάνθης, ξεκινά να χτίζει τη βίλα στα Ιλίσια, στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας. Το οίκημα αυτό το ονόμασε “Βίλα Ιλίσια” (Villa Ilissia), γιατί γειτόνευε με τον Ιλισό ποταμό και είχε θέα το Αττικό λεκανοπέδιο και τις κορυφές του Λυκαβηττού. Μιλάμε για ένα από τα πιο σημαντικά αρχιτεκτονήματα της εποχής του Όθωνος, το οποίο αποτελεί και ένα από τα εξοχότερα έργα τέχνης του Κλεάνθη. Η τοποθεσία του μεγάρου βρισκόταν 600 μόλις μέτρα από τα βασιλικά ανάκτορα. Αξίζει να σημειωθεί, πως για τη μεταφορά μαρμάρου από την Πεντέλη έχτισε μία λευκή, μαρμάρινη γέφυρα, που περνούσε πάνω από το ποτάμι (το σημερινό Ρέμα Πολύδροσου). Στο μέγαρο κατοίκησε η Δούκισσα της Πλακεντίας μέχρι το θάνατό της.
Η υγεία της είχε επιδεινωθεί τρομερά, ενώ ο πιο συχνός της επισκέπτης ήταν πλέον ο γιατρός της.
Αδυνατούσε να περπατήσει, ακόμα και να διαβάσει. Έμοιαζε λες και περίμενε το τέλος της, όπως άλλωστε έκαναν ο γιατρός της και οι υπηρέτες του σπιτιού. Όλοι ήξεραν πως το τέλος ήταν κοντά και ξενυχτούσαν στο πλευρό της επί 8 ολόκληρες μέρες.
Τον Μάιο του 1854 αφήνει την τελευταία της πνοή στα 69 της χρόνια στη “Βίλα Ιλίσια”.
Πριν το θάνατο της είχε δώσει ρητή εντολή να ταφεί στην Πεντέλη μαζί με την τέφρα της Ελίζας και τα δύο της σκυλιά, Μπούρυ και ο Ουάζεκ, τα οποία διέταξε να πυροβολήσουν μετά το θάνατό της. Το αν τελικά οι δύο άγριοι σκύλοι θανατώθηκαν, δεν το γνωρίζει κανένας.
«ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ «Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ» ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΛΥΤΑ»
Σιωπή και γαλήνη, τίποτα άλλο τώρα. Ο χρόνος… μόνο να μπορούσα να τον σταματήσω με τα ίδια μου τα χέρια. Σάρωσε την ζωή σου δίχως έλεος. Βουβές οι πέτρες, βουβά τα παραθύρια σου. Ψυχρές και ανούσιες οι σελίδες που γράφτηκαν για εσένα μες στην ιστορία. Όμως εγώ, ο τωρινός άνθρωπος… λαχταρώ να μάθω όλα όσα έζησες παράξενη γυναίκα. Σοφία Μαρμπουά άκουσε το κάλεσμα της ψυχής μου και έλα. Γίνε φύλλο, γίνε αέρας, γίνε πουλί και δείξε μου πως μ’ άκουσες.
Η κηδεία της ήταν μεγαλοπρεπέστατη και αποτέλεσε το σημαντικότερο γεγονός της εποχής, ενώ δε θα μπορούσαν παρά να τις αποτίσουν φόρο τιμής. Έχει ταφεί σε αρχαιοπρεπή τάφο σε σχήμα ναΐσκου, σε σχέδια του Σταμάτη Κλεάνθη, σε μικρή απόσταση από το μοναστήρι της Πεντέλης. Το 1946 τυμβωρύχοι σύλησαν τον τάφο και διασκόρπισαν τα οστά της Δούκισσας, χωρίς όμως να βρουν τα τιμαλφή που αναζητούσαν.
Η περιουσία της μετά το θάνατο της πέρασε στο ελληνικό δημόσιο.
Το Μέγαρο στη Βασιλίσσης Σοφίας ανακαινίστηκε και στεγάζει το σημερινό Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, ενώ ο Πύργος της σήμερα ανήκει στο Δήμο Πεντέλης και φιλοξενεί το Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο.
Αναμφίβολα, όμως, το μεγαλύτερο δώρο της Δούκισσας της Πλακεντίας σε αυτόν τον τόπο ήταν η ανάπλαση της Πεντέλης που με τόσο κόπο και έξοδα κατάφερε να πετύχει.
Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που μέχρι σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν πως βλέπουν στα δάση μια γυναίκα ντυμένη στα λευκά να περιπλανιέται κλαίγοντας…
Περισσότερες λεπτομέρειες για την Δούκισσα της Πλακεντίας και την μυστηριώδη ιστορίας της μπορείτε να βρείτε στο κανάλι MYSTERY PLACE PROJECT του Λεωνίδα Παχτίτη.
Ακολουθήστε το Mystery Place Project στο facebook
Ακολουθήστε το Mystery Place Project στο Instagram
Κάντε εγγραφή στο Κανάλι στο Youtube ώστε να ενημερώνεστε για τα βίντεο που ανεβαίνουν
Παρακολουθήστε στο βίντεο για την Δούκισσα της Πλακεντίας