10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τα αιμοφόρα αγγεία
Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται το κυκλοφορικό σύστημα του σώματος, το πρώτο πράγμα που συνήθως έρχεται στο μυαλό είναι η καρδιά. Αλλά η καρδιά δεν θα μπορούσε να κάνει τη δουλειά της χωρίς αιμοφόρα αγγεία.
Τα αιμοφόρα αγγεία είναι ένα τεράστιο σύστημα ελαστικών σωλήνων των μυών. Αυτό το δίκτυο των αιμοφόρων αγγείων μεταφέρει το αίμα σε κάθε μέρος του σώματός σας, εξασφαλίζοντας ότι η καρδιά, οι πνεύμονες και όλα τα ζωτικά όργανα παίρνουν το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται.
Παρακάτω μπορεί να διαβάσετε 10 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε για τα αιμοφόρα αγγεία:
1. Tα αιμοφόρα αγγεία θα μπορούσαν να «κυκλώσουν» τον πλανήτη
Αν και τα αιμοφόρα αγγεία είναι σχετικά μικρά, το δίκτυό τους είναι εκπληκτικά μεγάλο. Στην πραγματικότητα αν ήταν γραμμή θα μπορούσαν σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γήρανσης να κυκλώσουν τον πλανήτη περισσότερες από δύο φορές.
2. Μπορούν να μεταφέρουν ένα εκατομμύριο βαρέλια αίματος στη διάρκεια ζωής ενός ατόμου
Το αίμα ρέει συνεχώς. Κάθε μέρα η καρδιά αντλεί περίπου 1.800 γαλόνια αίματος μέσω των αιμοφόρων αγγείων. Κατά τη διάρκεια της ζωής το τεράστιο αυτό σύστημα μεταφέρει περίπου ένα εκατομμύριο βαρέλια αίματος σε όλο το σώμα.
3. Τα αιμοφόρα αγγεία εργάζονται ως ομάδα
Οι τρεις κύριοι τύποι των αιμοφόρων αγγείων -αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία- εργάζονται όλοι μαζί. Όταν η καρδιά συστέλλεται, το αίμα αντλείται σε αρτηρίες που το μεταφέρουν μακριά από την καρδιά. Οι αρτηρίες συνδέονται με τα μικροσκοπικά, λεπτά τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων που ονομάζονται τριχοειδή αγγεία που επιτρέπουν στο οξυγόνο να κινείται από το αίμα στα κύτταρα του σώματος. Στη συνέχεια, οι φλέβες μεταφέρουν το αίμα χωρίς το οξυγόνο πια, πίσω στην καρδιά.
4. Οι σοβαρές καταστάσεις υγείας μπορούν να επηρεάσουν όλους τους τύπους αιμοφόρων αγγείων
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν επίγνωση των συνθηκών υγείας που μαστίζουν τα μεγαλύτερα αιμοφόρα αγγεία, από την αθηροσκλήρωση μέχρι τους κιρσούς. Αλλά ακόμη και τα μικροσκοπικά τριχοειδή αγγεία μπορούν να επηρεαστούν. Το σύνδρομο διαφυγής τριχοειδών είναι μια σπάνια ασθένεια στην οποία τα τοιχώματα αυτών των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων παρουσιάζουν διαρροή και πλημμυρίζουν τους περιβάλλοντες ιστούς με αίμα κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό πρήξιμο και επικίνδυνα χαμηλή πίεση του αίματος.
5. Τα αιμοφόρα αγγεία λειτουργούν ως ένα πεδίο δύναμης για τον εγκέφαλο
Τα αιμοφόρα αγγεία είναι μέρος ενός σημαντικού αμυντικού συστήματος που είναι γνωστό ως φράγμα αίματος-εγκεφάλου. Είναι ένα δίκτυο αιμοφόρων αγγείων και ιστών που αποτελείται από στενά δεμένα μεταξύ τους κύτταρα που έχουν ως έργο τους να κρατήσουν τις βλαβερές ουσίες μακριά από τον εγκέφαλο. Το φράγμα αίματος-εγκεφάλου επιτρέπει σε μερικές βασικές ουσίες, όπως το νερό, το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα, να περάσουν στον εγκέφαλο, αλλά αφήνει τα βακτήρια και άλλες επικίνδυνες ουσίες απέξω. Αν και γενικά τα αναισθητικά μπορούν να περάσουν μέσω του φράγματος αίματος-εγκεφάλου, πολλά σημαντικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων αντικαρκινικών φαρμάκων, δεν είναι σε θέση να το κάνουν κι αυτό αποτελεί πρόβλημα στην περίπτωση ασθενειών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο όπως ο καρκίνος του εγκεφάλου και η ασθένεια του Πάρκινσον.
6. Τα αιμοφόρα αγγεία επηρεάζονται από τις καιρικές συνθήκες
Το κυκλοφορικό σύστημα βοηθά στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος. Τα αγγεία διαστέλλονται για να απελευθερώσουν τη θερμότητα, επιτρέποντας στον άνθρωπο να κρυώσει ή συστέλλονται για να διατηρήσουν τη θερμότητα. Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως όταν τα πόδια είναι εκτεθειμένα σε πολύ κρύο ή σε υγρές συνθήκες για παρατεταμένες χρονικές περιόδους, η συστολή των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να κλείσει την κυκλοφορία, προκαλώντας τον θάνατο του ιστού του δέρματος. Μια άλλη συνέπεια της έκθεσης σε ακραίες συνθήκες είναι τα κρυοπαγήματα, που μπορεί να συμβούν με μόλις λίγα λεπτά έκθεσης σε συνθήκες κατάψυξης.
7. «Φταίνε» τα αιμοφόρα αγγεία για τον πόνο από το πάγωμα στο στόμα
Όποιος θέλει γρανίτα ή παγωμένο νερό μπορεί να είναι εξοικειωμένος με τη δυσάρεστη αίσθηση του παγώματος του κεφαλιού. Όταν κάτι κρύο αγγίξει τον ουρανίσκο, τα τοπικά αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται για να ελαχιστοποιηθεί η απώλεια θερμότητας, στη συνέχεια χαλαρώνουν, ώστε να αποκατασταθεί η ροή του αίματος. Αυτή η απόκριση πυροδοτεί μια έκρηξη του πόνου που διαρκεί για λίγα λεπτά, έως ότου το σώμα προσαρμοστεί στην ξαφνική αλλαγή της θερμοκρασίας.
8. Τα αιμοφόρα αγγεία ωφελούνται από την κατανάλωση σοκολάτας
Η κατανάλωση μέτριων ποσοτήτων σοκολάτας θα μπορούσε να προσφέρει κάποια οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων σε καλή κατάσταση και βοηθά στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου σύμφωνα με μελέτη για την καρδιά που δημοσιεύτηκε φέτος. Πώς ακριβώς μπορεί να ωφελήσει τα αιμοφόρα αγγεία; Η σοκολάτα, ειδικά η μαύρη σοκολάτα περιέχει μικροθρεπτικά συστατικά που ονομάζονται φλαβονοειδή, που πιστεύεται ότι έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
9. Η παχυσαρκία επιβαρύνει τα αιμοφόρα αγγεία
Υπολογίζεται ότι κάθε κιλό λίπους απαιτεί περίπου ενάμιση χιλιόμετρο επιπλέον αιμοφόρα αγγεία κι αυτό σημαίνει περισσότερη δουλειά για την καρδιά. Για κάποιον που είναι 80 κιλά ένα επιπλέον κιλό δεν πρόκειται να ξεπεράσει το όριο και να θέσει σε πολύ μεγάλο κίνδυνο την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Αλλά για κάποιον που είναι ήδη 100 κιλά αυτό το επιπλέον κιλό μπορεί να επιβαρύνει την καρδιά και να αυξήσει τον κίνδυνο για μπλοκάρισμα των αιμοφόρων αγγείων.
10. Η βλάβη των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να αρχίσει πολύ νωρίς
Τα αιμοφόρα αγγεία υφίστανται αλλαγές με την ηλικία και το χρόνο, αλλά η βλάβη μπορεί να ξεκινήσει νωρίς, ακόμη και κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Οι παχύσαρκοι έφηβοι με υψηλή πίεση αίματος μπορεί να δείξουν σημάδια πάχυνσης των αρτηριών ακόμα και από τα 30 χρόνια τους, όπως προειδοποιεί η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία. Η έκθεση σε καπνό προκαλεί άμεση βλάβη όχι μόνο στους πνεύμονες, αλλά επίσης στα αιμοφόρα αγγεία σε όλο το σώμα. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει ουλώδη ιστό και τα λίπη να συσσωρεύονται στο εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων, περιορίζοντας τη ροή του αίματος, σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Ενωση. Κατά τη διάρκεια της ζωής, αυτές οι καταστάσεις δρουν σωρευτικά επιβαρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία. Η τακτική άσκηση, η υγιεινή διατροφή και η διατήρηση υγιούς βάρους αλλά και η διακοπή του καπνίσματος, είναι βασικές αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να βοηθήσουν να διατηρήσετε προστατευμένα τα αιμοφόρα αγγεία σας.