Oισοφάγος Barrett: Aίτια, συμπτώματα και επιλογές θεραπείας
Ο οισοφάγος Barrett είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του κατώτερου οισοφάγου καταστρέφονται, συνήθως από την επαναλαμβανόμενη έκθεση σε οξύ του στομάχου.
Η βλάβη προκαλεί αλλαγές στο χρώμα και τη σύνθεση των κυττάρων οισοφάγου.
Ο οισοφάγος Barrett διαγιγνώσκεται συχνότερα σε άτομα που έχουν μακροχρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), μια χρόνια παλινδρόμηση του οξέος από το στομάχι στον κατώτερο οισοφάγο. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των ατόμων, ωστόσο, θα αναπτύξει οισοφάγο Barrett.
Μια διάγνωση του οισοφάγου Barrett μπορεί ωστόσο να είναι ανησυχητική, επειδή αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του οισοφάγου. Παρά το γεγονός ότι ο κίνδυνος καρκίνου του οισοφάγου είναι μικρός, η παρακολούθηση του οισοφάγου Barrett επικεντρώνεται σε περιοδικές εξετάσεις, μήπως τυχόν βρεθούν προκαρκινικά κύτταρα του οισοφάγου. Εάν ανακαλυφθούν προκαρκινικά κύτταρα, μπορούν να αντιμετωπιστούν για την πρόληψη του καρκίνου του οισοφάγου.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του οισοφάγου Barrett συνήθως σχετίζονται με αυτά της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και μπορεί να περιλαμβάνουν:
• Συχνή καούρα
• Δυσκολία στην κατάποση των τροφίμων
• Πόνο στο στήθος
• Ανω κοιλιακό άλγος
• Ξηρό βήχα
Πολλοί άνθρωποι με οισοφάγο Barrett δεν έχουν σημεία ή συμπτώματα.
Πότε πρέπει να δείτε ένα γιατρό
Αν είχατε μακροχρόνια προβλήματα με την καούρα και παλινδρόμηση οξέος, συζητήστε το με το γιατρό σας και ρωτήστε τον σχετικά με τον κίνδυνο του οισοφάγου Barrett.
Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν:
• Εχετε πόνο στο στήθος
• Εχετε δυσκολία στην κατάποση
• Κάνετε εμετό με κόκκινο αίμα ή αίμα που μοιάζει με καφέ
• Εχετε αιματηρά ή μαύρα σαν πίσσα κόπρανα
Αιτίες
Η ακριβής αιτία του οισοφάγου Barrett δεν είναι γνωστή. Οι περισσότεροι άνθρωποι με οισοφάγο Barrett έχουν μακροχρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Πιστεύεται ότι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση προκαλεί την επιστροφή του περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο, προκαλώντας βλάβη του. Καθώς ο οισοφάγος προσπαθεί να θεραπεύσει τον εαυτό, τα κύτταρα μπορεί να αντικατασταθούν από άλλα που έχουν κυλινδρικό σχήμα και τότε μιλάμε για οισοφάγο Barrett.
Παρόλα αυτά, μερικοί άνθρωποι διαγιγνώσκονται με οισοφάγο Barrett χωρίς να έχουν βιώσει ποτέ καούρα ή παλινδρόμηση οξέος. Δεν είναι σαφές τι προκαλεί τον οισοφάγο Barrett σε αυτές τις περιπτώσεις.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο του οισοφάγου Barrett περιλαμβάνουν:
Χρόνια καούρα και παλινδρόμηση οξέος. Αν έχετε αυτά τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης για περισσότερα από 10 χρόνια μπορεί να αυξήσετε τον κίνδυνο οισοφάγου Barrett. Το οξύ του στομάχου που ανεβαίνει στον οισοφάγο σας αν έχετε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, μπορεί να βλάψει το οισοφαγικό ιστό, προκαλώντας τις αλλαγές που σηματοδοτούν οισοφάγο Barrett.
Ανδρικό φύλο. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν οισοφάγο Barrett.
Ηλικία. Ο οισοφάγος Barrett είναι πιο συχνός σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Επιπλοκές
Τα άτομα με οισοφάγο Barrett έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου. Παρόλα αυτά, ο κίνδυνος είναι μικρός, ιδιαίτερα σε άτομα των οποίων οι εργαστηριακές δοκιμές δεν παρουσιάζουν προκαρκινικές αλλαγές (δυσπλασία) στα κύτταρα του οισοφάγου. Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων με οισοφάγο Barrett δεν θα αναπτύξει ποτέ καρκίνο του οισοφάγου.
Μελέτες σε άτομα με οισοφάγο Barrett δείχνουν πως σκέφτονται τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου πολύ περισσότερο απ’ ό,τι είναι πραγματικά υπαρκτός αυτός ο κίνδυνος. Αυτό προκαλεί άσκοπη ανησυχία και άγχος.
Αν ανησυχείτε για τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου, ρωτήστε το γιατρό σας για να σας εξηγήσει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου. Επίσης, ρωτήστε τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνό σας. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε ότι έχετε καλύτερο έλεγχο της υγείας σας.
Εξετάσεις και διάγνωση
Ο γιατρός σας καθορίζει εάν έχετε οισοφάγο Barrett, χρησιμοποιώντας μια διαδικασία που ονομάζεται ενδοσκόπηση:
Εξέταση του οισοφάγου. Ο γιατρός σας θα περάσει ένα φωτισμένο σωλήνα (ενδοσκόπιο) κάτω από το λαιμό σας. Ο σωλήνας φέρει μια μικροσκοπική κάμερα που επιτρέπει στο γιατρό σας να εξετάσει τον οισοφάγο σας. Ο γιατρός σας αναζητά σημάδια ότι ο οισοφαγικός ιστός έχει αλλάξει. Ο κανονικός οισοφαγικός ιστός φαίνεται χλωμός και γυαλιστερός. Ενα άτομο με οισοφάγο Barrett έχει ιστό που εμφανίζεται κόκκινος και βελούδινος.
Αφαίρεση δείγματος ιστού. Εάν η επένδυση του οισοφάγου σας φαίνεται μη φυσιολογική, ο γιατρός σας μπορεί να περάσει ειδικά εργαλεία μέσα από το ενδοσκόπιο και να αφαιρέσει πολλά μικρά δείγματα ιστού. Τα δείγματα εξετάζονται στο εργαστήριο για να προσδιοριστεί ποια είδη αλλαγών έχουν συντελεστεί και πόσο προηγμένες είναι οι αλλαγές.
Προσδιορίζοντας το βαθμό μεταβολών του ιστού
Ενας γιατρός που ειδικεύεται στην εξέταση ιστού σε ένα εργαστήριο, θα εξετάσει τα δείγματα βιοψίας του οισοφάγου κάτω από ένα μικροσκόπιο και θα καθορίσει το βαθμό των μεταβολών (δυσπλασία) στα κύτταρά σας.
Τα αποτελέσματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
Καμία δυσπλασία. Εάν δεν υπάρχουν μεταβολές στα κύτταρα, ο γιατρός καθορίζει ότι δεν υπάρχει δυσπλασία.
Χαμηλού βαθμού δυσπλασία. Κύτταρα με χαμηλού βαθμού δυσπλασία μπορεί να δείξουν μικρά σημάδια αλλαγών.
Υψηλού βαθμού δυσπλασία. Κύτταρα με υψηλού βαθμού δυσπλασία παρουσιάζουν πολλές αλλαγές. Η υψηλού βαθμού δυσπλασία θεωρείται ότι είναι το τελευταίο βήμα πριν τα κύτταρα να μετατραπούν σε καρκίνο του οισοφάγου.
Ο τύπος της δυσπλασίας που θα ανιχνευθεί στον οισοφαγικό ιστό σας είναι και αυτός που θα καθορίσει τις επιλογές θεραπείας σας.
Επιλογές θεραπείας
Οι επιλογές θεραπείας σας για οισοφάγο Barrett εξαρτώνται από το αν βρέθηκε υψηλής ποιότητας ή χαμηλής ποιότητας δυσπλασία στα κύτταρα του οισοφάγου σας, από τη γενική κατάσταση της υγείας σας και τις δικές σας προτιμήσεις.
Η θεραπεία για τα άτομα χωρίς δυσπλασία ή χαμηλού βαθμού δυσπλασία
Εάν μια βιοψία αποκαλύπτει ότι τα κύτταρά σας δεν έχουν καμία δυσπλασία ή ότι τα κύτταρα σας έχουν χαμηλού βαθμού δυσπλασία, ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει:
Περιοδικές εξετάσεις ενδοσκόπησης για να παρακολουθεί τα κύτταρα στον οισοφάγο σας. Πόσο συχνά θα υποβάλλεστε σε εξετάσεις ενδοσκόπησης θα εξαρτηθεί από την κατάστασή σας. Συνήθως, αν οι βιοψίες σας δεν δείχνουν δυσπλασία, θα έχετε μια ενδοσκόπηση ένα χρόνο αργότερα. Εάν ο γιατρός σας δεν εντοπίσει και πάλι δυσπλασία, θα σάς συστήσει πιθανότατα εξετάσεις ενδοσκόπησης κάθε τρία χρόνια. Αν ανιχνευτεί χαμηλού βαθμού δυσπλασία, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και άλλη μία ενδοσκόπηση σε έξι μήνες ή ένα χρόνο.
Μερικές φορές, όταν η ενδοσκόπηση επαναλαμβάνεται, μπορεί να μην ανιχνευτούν στοιχεία του οισοφάγου Barrett. Αυτό δεν σημαίνει πως η κατάσταση εξαφανίστηκε. Το προσβεβλημένο τμήμα του οισοφάγου μπορεί να είναι πολύ μικρό και μπορεί να έχει χαθεί κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης. Για το λόγο αυτό, ο γιατρός σας θα σας συστήσει να συνεχίσετε τη διαδικασία των ενδοσκοπήσεων.
Συνέχεια της θεραπείας για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Εάν εξακολουθείτε να υποφέρετε από καούρες και παλινδρόμηση οξέος, ο γιατρός σας θα σάς δώσει φάρμακα που θα βοηθήσουν στον έλεγχο της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Μια επιλογή μπορεί να είναι και η χειρουργική επέμβαση για να σφίξετε τον σφιγκτήρα που ελέγχει τη ροή του οξέος του στομάχου. Μια τέτοια διαδικασία ονομάζεται θολοπλαστική Nissen. Η θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μπορεί να μειώσει τα σημάδια και τα συμπτώματά σας, αλλά δεν θεραπεύει τον υποκείμενο οισοφάγο Barrett.
Η θεραπεία για τα άτομα με υψηλού βαθμού δυσπλασία
Η υψηλού βαθμού δυσπλασία πιστεύεται ότι είναι ένας πρόδρομος καρκίνου του οισοφάγου. Για το λόγο αυτό, οι γιατροί συνιστούν μερικές φορές πιο επεμβατικές θεραπείες, όπως:
Χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του οισοφάγου. Κατά τη διάρκεια μιας οισοφαγεκτομής, ο χειρουργός αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος του οισοφάγου σας και συνδέει το υπόλοιπο τμήμα με το στομάχι σας. Η χειρουργική επέμβαση ενέχει τον κίνδυνο σημαντικών επιπλοκών, όπως αιμορραγία, μόλυνση και διαρροή από την περιοχή όπου ο οισοφάγος και το στομάχι συνδέονται. Οταν η οισοφαγεκτομή γίνεται από έμπειρο χειρουργό, υπάρχει μια μείωση του κινδύνου επιπλοκών. Πολλές φορές, λόγω των δυνητικών επιπλοκών αυτής της σημαντικής λειτουργίας, προτιμώνται άλλες θεραπείες περισσότερο από τη χειρουργική επέμβαση. Ενα πλεονέκτημα για τη χειρουργική επέμβαση είναι ότι μειώνει την ανάγκη για περιοδικές εξετάσεις ενδοσκόπησης στο μέλλον.
Αφαίρεση κατεστραμμένων κυττάρων με ένα ενδοσκόπιο. Μια ενδοσκοπική εκτομή βλεννογόνου χρησιμοποιείται για την αφαίρεση περιοχών των κατεστραμμένων κυττάρων με χρήση ενός ενδοσκοπίου. Ο γιατρός σας καθοδηγεί το ενδοσκόπιο κάτω από το λαιμό σας και στον οισοφάγο σας. Ειδικά χειρουργικά εργαλεία περνούν μέσα από το σωλήνα. Τα εργαλεία επιτρέπουν στο γιατρό σας να κόψει τα επιφανειακά στρώματα του οισοφάγου και να αφαιρέσει τα κατεστραμμένα κύτταρα. Η ενδοσκοπική εκτομή βλεννογόνου ενέχει τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως αιμορραγία, ρήξη και στένωση του οισοφάγου.
Χρήση θερμότητας για την απομάκρυνση ανώμαλου οισοφαγικού ιστού. Η καυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός μπαλονιού, γεμισμένου με ηλεκτρόδια στον οισοφάγο. Το μπαλόνι εκπέμπει μια σύντομη έκρηξη ενέργειας που καταστρέφει τον προβληματικό οισοφαγικό ιστό. Η καυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες ενέχει τον κίνδυνο στένωσης του οισοφάγου, αιμορραγίας και πόνου στο στήθος.
Χρησιμοποίηση κρυοθεραπείας για να καταστρέψει τα ανώμαλα κύτταρα του οισοφάγου. Η κρυοθεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ενός ενδοσκοπίου που διοχετεύει ένα κρύο υγρό ή αέριο προς τα ανώμαλα κύτταρα του οισοφάγου. Τα κύτταρα αφήνονται να ζεσταθούν και στη συνέχεια καταψύχονται και πάλι. Ο κύκλος κατάψυξης και απόψυξης καταστρέφει τα κύτταρα. Η κρυοθεραπεία ενέχει τον κίνδυνο του πόνου στο στήθος, στένωσης του οισοφάγου και σχισίματος του οισοφάγου.
Καταστροφή των ανώμαλων κυττάρων, με φωτοδυναμική θεραπεία που τα καθιστά ευαίσθητα στο φως. Πριν από αυτή τη διαδικασία, που ονομάζεται φωτοδυναμική θεραπεία (PDT), θα λάβετε ένα ειδικό φάρμακο μέσα από μια φλέβα στο χέρι σας. Η φαρμακευτική αγωγή κάνει ορισμένα κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των κατεστραμμένων κυττάρων στον οισοφάγο σας, ευαίσθητα στο φως. Κατά τη διάρκεια της PDT, ο γιατρός χρησιμοποιεί ένα ενδοσκόπιο για να καθοδηγήσει ένα ειδικό φως κάτω από το λαιμό σας και στον οισοφάγο σας. Το φως αντιδρά με το φάρμακο στα κύτταρα και προκαλεί το θάνατο των κατεστραμμένων κυττάρων. Η PDT σας κάνει ευαίσθητους στο φως του ήλιου και απαιτεί επιμελή αποφυγή του ήλιου μετά τη διαδικασία. Οι επιπλοκές της PDT μπορεί να περιλαμβάνουν στένωση του οισοφάγου, πόνο στο στήθος και ναυτία.
Οποιαδήποτε θεραπεία εκτός της χειρουργικής επέμβασης για αφαίρεση του οισοφάγου, μπορεί να έχει πιθανότητες επανεμφάνισης του οισοφάγου Barrett. Για το λόγο αυτό, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει να συνεχίσετε να λαμβάνετε φάρμακα για τη μείωση των οξέων, καθώς και περιοδικές εξετάσεις ενδοσκόπησης.
Τρόπος ζωής και σπιτικές θεραπείες
Οι περισσότεροι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με τον οισοφάγο Barrett βιώνουν συχνά καούρες και παλινδρόμηση οξέος. Τα φάρμακα μπορούν να ελέγξουν αυτά τα σημεία και τα συμπτώματα, αλλά οι αλλαγές στην καθημερινή ζωή σας μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
Τι πρέπει να κάνετε:
Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Αν το βάρος σας είναι υγιές, προσπαθήστε να το διατηρήσετε έτσι. Εάν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ρωτήστε το γιατρό σας σχετικά με υγιείς τρόπους για να χάσετε βάρος. Τα περιττά κιλά μπορούν να ασκήσουν πίεση στην κοιλιά σας, πιέζοντας το στομάχι σας και να προκαλέσουν παλινδρόμηση οξέος.
Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα. Τρία γεύματα την ημέρα, με μικρά σνακ ενδιάμεσα, μπορούν να σάς βοηθήσουν να σταματήσετε την υπερκατανάλωση τροφής. Η συνεχής υπερφαγία οδηγεί σε υπερβολικό βάρος, που επιδεινώνει την καούρα.
Αποφύγετε τα σφιχτά ρούχα. Ρούχα που σφίγγουν γύρω από τη μέση σας, ασκούν πίεση στην κοιλιά σας, επιδεινώνοντας την παλινδρόμηση.
Εξαλείψτε τους παράγοντες που δημιουργούν καούρα. Λιπαρά ή τηγανητά τρόφιμα, αλκοόλ, σοκολάτα, μέντα, σκόρδο, κρεμμύδι, καφεΐνη και νικοτίνη μπορεί να κάνουν την καούρα χειρότερη.
Αποφύγετε το σκύψιμο και τις κάμψεις. Το δέσιμο των παπουτσιών σας είναι εντάξει. Το σκύψιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα στον κήπο, μπορεί να μην είναι, ειδικά αμέσως μετά το φαγητό.
Μην ξαπλώνετε μετά το φαγητό. Περιμένετε τουλάχιστον τρεις ώρες μετά το φαγητό για να ξαπλώσει ή να πάτε στο κρεβάτι.
Σηκώστε το κεφάλι του κρεβατιού σας. Τοποθετήστε ξύλινα μπλοκ κάτω από το κρεβάτι σας για να ανυψώσετε το κεφάλι σας. Ο στόχος είναι να το ανυψώσετε περίπου 10 εκατοστά ή και παραπάνω. Το να βάλετε απλώς ένα επιπλέον μαξιλάρι, δεν βοηθάει.
Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τα οξέα του στομάχου. Εάν καπνίζετε, ρωτήστε το γιατρό σας σχετικά με τις στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να κόψετε το κάπνισμα.