Έπειτα από 2 αιώνες απουσίας, οι πελαργοί επιστρέφουν στην Πελοπόννησο και Μεσηνία
Έπειτα από σχεδόν δύο αιώνες απουσίας, οι πελαργοί επιστρέφουν στην Πελοπόννησο, επαναφέροντας ένα εμβληματικό είδος στο φυσικό του περιβάλλον και παράλληλα φωτίζοντας μια ξεχασμένη ιστορική πτυχή της ελληνικής υπαίθρου.
Οι πρώτες καταγραφές λευκών πελαργών σε περιοχές της Αρκαδίας, της Κορινθίας και της Μεσσηνίας εξέπληξαν τους κατοίκους και συγκίνησαν τους επιστήμονες, επιβεβαιώνοντας την ευρύτερη τάση ανάκαμψης του είδους στη χώρα. Η επιστροφή τους, σύμφωνα με την περιβαλλοντολόγο Ρούλα Τρίγκου από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, σηματοδοτεί την αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας και την επιτυχημένη επανεποίκηση περιοχών που είχαν χαθεί από τον «χάρτη» των πελαργών για αιώνες.
Η εντυπωσιακή αυτή επάνοδος επιβεβαιώθηκε στην απογραφή λευκών πελαργών που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2023 στο πλαίσιο διεθνούς πρωτοβουλίας σε 53 χώρες. Η Ελλάδα κατέγραψε πάνω από 2.800 αναπαραγόμενα ζευγάρια και περίπου 8.000 νεοσσούς, με σημαντική αύξηση του πληθυσμού κατά 30%-40% σε σχέση με πριν από μια δεκαετία. Εκτός από τις παραδοσιακές περιοχές παρουσίας στη Βόρεια Ελλάδα, οι επιστήμονες κατέγραψαν ζευγάρια και στο νότιο άκρο της χώρας – στην Πελοπόννησο, την Εύβοια και την Κρήτη.
Ιστορικό βάρος και «τουρκοπούλια»
Η ιστορική εξήγηση της απουσίας των πελαργών από τον Νότο είναι εξίσου εντυπωσιακή με την επιστροφή τους. Κατά την Τουρκοκρατία, οι πελαργοί έχτιζαν τις φωλιές τους σε μιναρέδες και θεωρούνταν από τους Οθωμανούς ιερά και τυχερά πτηνά. Οι Έλληνες της εποχής, ωστόσο, τους απέδωσαν αρνητικό συμβολισμό, αποκαλώντας τους «τουρκοπούλια» και «χατζηλελέκια» – παρατσούκλι που παρέπεμπε στο προσκύνημα στη Μέκκα.
Μετά την απελευθέρωση και τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, οι κάτοικοι της Πελοποννήσου προχώρησαν στη συστηματική εξόντωσή τους, θέλοντας να διαγράψουν κάθε τι που θύμιζε τον κατακτητή. Το είδος εξαφανίστηκε από τη Νότια Ελλάδα για σχεδόν 200 χρόνια.
Από την εξόντωση στην προστασία
Στο πρόσφατο παρελθόν, ο πληθυσμός των πελαργών στην Ελλάδα βρέθηκε στα ιστορικά χαμηλά – μόλις 1.500 ζευγάρια τη δεκαετία του 1980. Χάρη όμως στις δράσεις προστασίας και την ευαισθητοποίηση του κοινού, οι αριθμοί ανέκαμψαν θεαματικά, με τη συμμετοχή φορέων όπως η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και ο ΟΦΥΠΕΚΑ.
Η επιστροφή των πελαργών στην Πελοπόννησο δεν είναι μόνο ένα περιβαλλοντικό γεγονός. Είναι και μια συγκινητική στιγμή επανασύνδεσης με τη φυσική και πολιτισμική κληρονομιά. Οι «χατζηλελέκοι» του χθες μετατρέπονται σε σύμβολα αρμονίας, υπενθυμίζοντας ότι η φύση – όταν της δοθεί χρόνος και χώρος – ξέρει να επιστρέφει.
πληροφορίες από tanea.gr