Το γουρούνι και η φούσκα στην Γαλατινή Βοΐου Κοζάνης

Όταν πλησίαζαν τα Χριστούγεννα, οι κάτοικοι της Γαλατινής Βοίου Κοζάνης, ξεκινούσαν το κλασικό σφάξιμο των γουρουνιών και έπειτα ακολουθούσε το γδάρσιμο και το λιάνισμα τους.

Κάπου εκεί δίπλα στεκόταν ευλαβικά και ανέμενε το μικρότερο παιδί του κάθε σπιτιού, την κατάλληλη στιγμή να «κλέψει» την φούσκα ζώου. Παρακολουθούσε με μεγάλη προσοχή τη σκηνή του σφαξίματος, γιατί ενδιαφέρονταν πότε θα επέλθει στην κατοχή του, το συγκεκριμένο «μέρος» του θυσιασθέντος ζώου. Μόλις την έπαιρνε, την έπλενε πολύ καλά, με την βοήθεια των γυναικών φυσικά, και τη φούσκωνε με ανυπομονησία, μέχρι να έρθει σε μια φυσιολογική σχηματική κατάσταση. Έβγαινε στη γειτονιά και την κρατούσε με μεγάλη περηφάνια και καμάρι στα χέρια του.

Υπήρχαν φορές που τοποθετούσε εντός της φούσκας ρεβίθια, φακές φασόλια και όπως αυτά στέγνωναν με την πάροδο του χρόνου, χτυπούσαν και από φούσκα μετατρέπονταν σε τσιουγκαλίδι, τουτέστιν, ένα είδος κουδουνίστρας. Τα πιο μεγάλα παιδιά, οι έφηβοι ως επί το πλείστον είχαν το νου τους και στην υπόλοιπη παραγωγή που έδινε το γουρούνι. Είχαν ενεργή συμμετοχή, αμέσως μετά το σφάξιμο, μαζί με τους μεγάλους, στην γαστρονομική πανδαισία , η όποια αποτελούνταν: από την κλασική τηγανιά, τις παραδοσιακές πίτες της περιοχής, με μπόλικη φρέσκια λίγδα, καθώς και τις λαχταριστές τσιγαρίδες, που ήταν το προσφάγι των παιδιών. Πρέπει να επισημάνουμε ότι τα παιδιά περίμεναν πως και πως τα κάλαντα. Πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, για να μαζέψουν τα δώρα, τα οποία δεν ήταν φυσικά χρήματα(που χρήματα εκείνες τις εποχές), αλλά βρασμένα κάστανα(φημίζεται το Βόϊο γι αυτά) και κολιαντίνες (μικρά ψωμάκια).

Από την προσμονή τους, ξυπνούσαν νωρίς νωρίς, δίχως καμία αντίδραση, με σκοπό να ετοιμάσουν τα σακούλια των δώρων και την τζουμάκα (μια σκληροτράχηλη βέργα).

Η ενδυμασία ήταν αυστηρώς έντονη, λόγω των καιρικών συνθηκών της εποχής(πολύ κρύο και χιόνι). Υπήρχε και ένα τραγούδι το οποίο ηχούσε σε όλες τις γειτονιές του χωριού:

Παιδιά μ’ ήρθαν τα κόλιαντακαι όλα να ετοιμαστείτε,
να πάρτε τα σακούλια σας, να βάλτε καστανέλια,
να πάρτε τις τζουμάκες σας, να μην σας φάνε οι σκύλοι,
να πάρτε τα κοντέσια σας, να μην πλευριτωθήτε

Βασίλειος Κορσαβίδης

Ο Βασίλειος Κορσαβίδης είναι Χοροδιδάσκαλος,
Απόφοιτος ΤΕΦΑΑ με Ειδικότητα Παραδοσιακοί Χοροί