Ύπνος και αλλαγή ώρας: Οι πιθανές επιπτώσεις στην σωματική και ψυχική υγεία – Τι δείχνουν μελέτες

Μελέτες έχουν δείξει ότι η αλλαγή της ώρας μπορεί να επηρεάσει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Κάθε χρόνο, την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, οι δείκτες των ρολογιών μετακινούνται μία ώρα πίσω, γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη μικρότερων ημερών.

Ο ύπνος μας μπορεί να διαταραχθεί από την αλλαγή ώρας

Ενώ οι περισσότεροι απολαμβάνουν μία επιπλέον ώρα ύπνου με την αλλαγή της ώρας, το σύστημα μετακίνησης των δεικτών των ρολογιών δύο φορές το χρόνο μπορεί να είναι αμφιλεγόμενο λόγω ανησυχιών για την υγεία και τη συμπεριφορά που συνδέονται με την αλλαγή των μοτίβων ύπνου και την προσαρμογή σε πιο σκοτεινά βράδια.

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η αλλαγή της ώρας διαταράσσει τους φυσικούς κύκλους ύπνου του σώματος, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Ποιος είναι λοιπόν ο αντίκτυπος στην υγεία μας από την επιστροφή στην χειμερινή ώρα;

Ύπνος: Ο ακριβής αριθμός των ωρών που πρέπει να κοιμάστε κάθε βράδυ ανάλογα με την ηλικία σας

Πώς η αλλαγή της ώρας επηρεάζει την σωματική υγεία

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει ένα βιολογικό ρολόι, γνωστό και ως κιρκάδιος ρυθμός, που λειτουργεί με κύκλο 24 ωρών. Είτε κερδίζετε μια επιπλέον ώρα είτε χάνετε μια ώρα ύπνου, αυτό διαταράσσει τον κύκλο του ύπνου και μπορεί να είναι δύσκολο για μερικούς ανθρώπους να προσαρμοστούν ξανά σε ένα κανονικό πρόγραμμα. Ο διαταραγμένος ύπνος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.

Μια μελέτη του 2019 από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης εξέτασε τον αντίκτυπο της ανεπάρκειας ύπνου στις καρδιακές παθήσεις σε ποντίκια. Διαπιστώθηκε ότι, μετά από 16 εβδομάδες, τα ποντίκια που είχαν διαταραγμένους κύκλους ύπνου ανέπτυξαν μεγαλύτερη συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες σε σύγκριση με τα ποντίκια με κανονικά μοτίβα ύπνου.

Τα ποντίκια με έλλειψη ύπνου είχαν επίσης διπλάσια επίπεδα ορισμένων λευκών αιμοσφαιρίων στην κυκλοφορία τους και χαμηλότερες ποσότητες υποκρετίνης, μιας ορμόνης που διαδραματίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση των καταστάσεων ύπνου και εγρήγορσης.

«Αυτή φαίνεται να είναι η πιο άμεση απόδειξη των μοριακών διασυνδέσεων που συνδέουν το αίμα και τους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου με την υγεία του ύπνου», δήλωσε ο Dr. Michael Twery, διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Έρευνας για τις Διαταραχές Ύπνου του Sleep Disorders Research στις ΗΠΑ.

Η απώλεια μιας ώρας ύπνου κατά την αλλαγή της ώρας την άνοιξη έχει συνδεθεί με αύξηση των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών. Στις ΗΠΑ, τα νοσοκομεία αναφέρουν αύξηση 24% στα περιστατικά καρδιακής προσβολής κάθε χρόνο τη Δευτέρα μετά την αλλαγή της ώρας.

Η έρευνα έδειξε επίσης αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων όταν τα ρολόγια επιστρέφουν στην χειμερινή ώρα καθώς οι οδηγοί προσαρμόζονται στην αλλαγή της ώρας. Σύμφωνα με στοιχεία της Zurich Insurance, οι οδηγοί είναι πιο πιθανό να έχουν ένα ατύχημα στο διάστημα μεταξύ 16:00 και 19:00 τον Νοέμβριο, επειδή νυχτώνει νωρίτερα. Μετά την αλλαγή των δεικτών των ρολογιών, η εταιρεία σημείωσε αύξηση 10 έως 15% στον αριθμό των ατυχημάτων κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος σε σύγκριση με την υπόλοιπη ημέρα.

Ύπνος: Το σημάδι που μπορεί να συνδέεται με κίνδυνο καρδιακής προσβολής

Πώς η αλλαγή της ώρας επηρεάζει την ψυχική υγεία;

Όταν τα ρολόγια επιστρέφουν στην χειμερινή ώρα, έχουμε μια επιπλέον ώρα με ήλιο το πρωί. Ωστόσο, αυτό διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες πριν μικρύνουν οι μέρες και η ανατολή του ηλίου αρχίζει να γίνεται ολοένα και πιο αργά.

Οι μεγαλύτερες νύχτες μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα χαμηλή διάθεση και κατάθλιψη σε μερικούς ανθρώπους, καθώς και κόπωση, μυϊκούς πόνους και εξασθενημένα οστά λόγω έλλειψης βιταμίνης D από την μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως.

Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν επίσης εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD) ως αποτέλεσμα των μικρότερων ημερών. Σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS), τα συμπτώματα της SAD περιλαμβάνουν

• επίμονη κακή διάθεση,
• απώλεια ενδιαφέροντος για κανονικές καθημερινές δραστηριότητες,
• ευερεθιστότητα,
• αισθήματα απόγνωσης ή ενοχής και
• ύπνο για περισσότερο από το κανονικό.

Η υγειονομική υπηρεσία λέει ότι η έλλειψη ηλιακού φωτός μπορεί να εμποδίσει ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος να λειτουργεί σωστά, το οποίο μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή μελατονίνης (μια ορμόνη ύπνου) και σεροτονίνης (μια ορμόνη της διάθεσης), καθώς και τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος.

Ύπνος: Ξεχάστε τη μελατονίνη και δοκιμάστε αυτούς τους 7 φυσικούς τρόπους για να κοιμηθείτε καλύτερα