Ύπνος: Είναι καλό για τον εγκέφαλό σας το ξύπνημα στις 5 το πρωί; Τι απαντούν ειδικοί

Το “κλάμπ των 5 το πρωί”, μια δημοφιλής ρουτίνα πρωινού ξυπνήματος των influencers της Gen-Z, μπορεί να βλάπτει την υγεία του εγκεφάλου σας, σύμφωνα με έναν νευροεπιστήμονα που έχει μοιραστεί την καλύτερη ώρα για να ξυπνήσετε.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι γεμάτα από γκουρού παραγωγικότητας που ξυπνούν με το πρώτο φως του ηλίου. Ίσως απολαμβάνουν λίγη γιόγκα ή προγραμματισμό πριν ξεκινήσουν μια αναζωογονητική διαδρομή 5 χιλιομέτρων, όλα πριν από την οκτάωρη εργάσιμη μέρα τους.

Ωστόσο, οι ειδικοί ισχυρίζονται τώρα ότι το πρωινό ξύπνημα στις 5 δεν είναι ό,τι καλύτερο και μπορεί ακόμη και να βλάψει την υγεία του εγκεφάλου σας.

Η νευροεπιστήμονας Rachel Barr έχει τοποθετηθεί για το συγκεκριμένο ζήτημα μέσα από τον λογαριασμό της στο TikTok (@drrachelbarr) συζητώνταςγια τη δημοφιλή συνήθεια της γενιάς Gen-Z. «Είναι αλήθεια ότι το ξύπνημα στις 5 το πρωί κάθε μέρα θα σας βοηθήσει να αξιοποιήσετε στο έπακρο τον εγκέφαλό σας;», ρώτησε.

«…Μας λένε συχνά ότι το κλειδί για την παραγωγικότητα και την επιτυχία είναι η πρωινή αφύπνιση, αλλά δεν είναι μόνο το ξυπνητήρι σας που αποφασίζει πότε εσείς και ο εγκέφαλός σας ξυπνάτε πραγματικά, είναι επίσης το σώμα σας», επισημαίνει η ειδικός.

@drrachelbarr Waking at 5:00 am: Night Owl & Morning Lark Genetics 😴✨// Use RACHELNEURO for 40% off CircleDNA Testing // #neuroscience #science #ciencia #neurociencia #brainhealth #mentalhealth ♬ original sound – DrRachelBarr

Το βιολογικό μας ρολόι και η σημασία του ύπνου

Στο επίκεντρο του ζητήματος βρίσκεται το προσωπικό μας εσωτερικό ρολόι, ή αλλιώς «κιρκάδιος ρυθμός», που διέπει το πότε νιώθουμε πεινασμένοι, κουρασμένοι και είμαστε σε εγρήγορση ή παραγωγικότητα. Ενώ το φως και το σκοτάδι έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή σε αυτό, ένα «μεγάλο μέρος» καθορίζεται επίσης από τη γενετική σας.

«Εάν έχετε το γενετικό προφίλ ενός ανθρώπου που ξενυχτάει, αυτό σημαίνει ότι κοιμάστε και ξυπνάτε λίγο αργότερα και το ξύπνημα στις 5 το πρωί πιθανώς δεν είναι κατάλληλο για εσάς. Αυτό σημαίνει όχι μόνο ότι όσοι ξενυχτούν τείνουν να είναι πιο παραγωγικοί αργότερα μέσα στην ημέρα, αλλά επίσης και ότι αν σηκώνεστε στις 5 το πρωί, διατρέχετε τον κίνδυνο να χάσετε το μεγαλύτερο μέρος του ύπνου REM σας», είπε η Rachel.

Το στάδιο REM – ή ταχεία κίνηση των ματιών – είναι ένα από τα πέντε στάδια που βιώνουμε όταν πέφτουμε για ύπνο. Αυτή η φάση, ειδικά, τείνει να εμφανίζεται αργότερα τη νύχτα όταν ο εγκέφαλός μας γίνεται λίγο πιο δραστήριος ενώ συμμετέχει στην εσωτερική επεξεργασία του σώματος.

Η Rosey Davidson, σύμβουλος ύπνου στο Just Chill Baby Sleep, δήλωσε επίσης: «Η χρόνια στέρηση ύπνου επηρεάζει τη μνήμη, τη λήψη αποφάσεων και τη διάθεση. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο ψυχικών προβλημάτων, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, ενώ παράλληλα μπορεί να προκαλέσει ασθένειες».

«Ένας ποιοτικός ύπνος έχει εκπληκτικά οφέλη για τον εγκέφαλο. Ενισχύει τις αναμνήσεις, βελτιώνει τη ρύθμιση της διάθεσης και υποστηρίζει την γενική ψυχική υγεία. Ο ύπνος διευκολύνει επίσης τη διαδικασία καθαρισμού του εγκεφάλου, αφαιρώντας τις τοξίνες που συσσωρεύονται κατά τις ώρες εγρήγορσης. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο εγκέφαλος καθαρίζει τη β-αμυλοειδή, μια πρωτεΐνη που σχετίζεται με την Alzheimer».

@kayladurck I was on something this morning. I woke up ready to tackle Monday to say the least #5am #5amclub #5ammorningroutine #morningroutine #dailyvlog #fitnessinfluencer ♬ original sound – Kayla Durck

Η καλύτερη ώρα για να ξυπνήσετε: Εξαρτάται από τον βιολογικό σας ρυθμό

Συνεπώς, η Rosey επισημαίνει ότι η “καλύτερη ώρα της ημέρας” για να ξυπνήσετε πραγματικά ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Εάν η συμμετοχή στο “κλαμπ των 5 το πρωί” σας φαίνεται απρόσιτη και εξαντλητική, τότε μπορεί να αξίζει να εξετάσετε μια διαφορετική ρουτίνα. Ορισμένοι άνθρωποι νιώθουν φυσικά πιο παραγωγικοί το πρωί, ενώ άλλοι λειτουργούν καλύτερα αργότερα μέσα στην ημέρα. Για όσους ξενυχτούν, είναι μια πολύ κακή ιδέα να προσπαθήσουν να ενταχθούν στο “κλάμπ των 5 το πρωί”.

«Δεν μπορείτε να αναγκάσετε τον εαυτό σας να λειτουργεί στο καλύτερο δυνατό επίπεδο εάν εργάζεστε ενάντια στη βιολογία σας. Πιθανότατα θα συνεχίσετε να παραμένετε ξύπνιοι αργότερα το βράδυ και να χτίζετε ένα χρέος ύπνου, αντί να δημιουργήσετε περισσότερες ώρες μέσα στην ημέρα για να είστε παραγωγικοί.

Η έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τον εγκέφαλο. Ενώ γνωρίζουμε την σημασία του ποιοτικού ύπνου, είναι σημαντικό να μην αγχωνόμαστε γι’ αυτόν. Δεν θα είναι ποτέ “τέλειος” και πάντα θα υπάρχουν παράγοντες τρόπου ζωής που τον επηρεάζουν, τους οποίους δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να δώσουμε προτεραιότητα στον ύπνο, να χαλαρώνουμε και να δημιουργούμε ένα περιβάλλον και μια ρουτίνα που υποστηρίζει τον ύπνο μας», κατέληξε η ειδικός.