Χρήστος Ταραντίλης: Πώς η ελληνική διασπορά θα συμβάλει στην ανάπτυξη της χώρας

«Οι άνθρωποι είναι ο πολυτιμότερος πόρος της Ελλάδος, γι’ αυτό και οι Έλληνες του εξωτερικού, λόγω διακρίσεων που έχουν πετύχει στο τομέα της έρευνας και της καινοτομίας θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη της χώρας σε διεθνή κόμβο καινοτομίας, στη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών μεγάλης προστιθέμενης αξίας, συνεισφέροντας στην ευημερία της κοινωνίας συνολικά».

Έναν οδικό χάρτη αξιοποίησης των Ελλήνων της διασποράς για την ανάπτυξη της ελληνικής έρευνας και καινοτομίας πρότεινε ο εταίρος (partner) και επικεφαλής του τομέα Κεντρικής Κυβέρνησης και Δημόσιου της Ernst and Young (EY), καθηγητής Χρήστος Ταραντίλης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Επιτροπή Ελληνισμού της Διασποράς της Βουλής.

Συγκεκριμένα, ο κ. Ταραντίλης ξεκίνησε την ομιλία του υπογραμμίζοντας ότι η ανάπτυξη της ελληνικής καινοτομίας θα διαμορφώσει συνθήκες προόδου και ανάπτυξης τόσο για τη χώρα όσο και για κάθε Έλληνα πολίτη αναφέροντας ότι η δυνατότητα των καινοτόμων προϊόντων να απευθυνθούν στις μεγάλες διεθνείς αγορές θα έχει ως αποτέλεσμα:

• αφενός την ραγδαία αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης των ελληνικών εταιρειών τεχνολογικής καινοτομίας άρα και τη δημιουργία χιλιάδων νέων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, αναχαιτίζοντας και αντιστρέφοντας με αυτόν τον τρόπο το τεράστιο κύμα μετανάστευσης, περίπου 500.000 Ελλήνων τα προηγούμενα 15 χρόνια,

• και αφετέρου τη μεγάλη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προκαλώντας σημαντική βελτίωση στο αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο (διαφορά μεταξύ της αξίας των εξαγωγών και των εισαγωγών μιας χώρας), μειώνοντας έτσι σημαντικά την παραγωγή ελλειμμάτων άρα και τους φόρους, αυξάνοντας το ΑΕΠ καθώς και το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

Στη συνέχεια ο κ. Ταραντίλης πρότεινε έναν οδικό χάρτη αξιοποίησης της ελληνικής διασποράς για την ανάπτυξη της ελληνικής έρευνας και καινοτομίας, αναφέροντας μια σειρά από συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να εξασφαλιστούν, δομές που είναι σημαντικό να λειτουργήσουν. Συγκεκριμένα:

Προϋπόθεση 1: Η κατάρτιση εθνικής στρατηγικής για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας με συγκεκριμένους στόχους, χρονοδιαγράμματα και τομείς προτεραιότητας. Η εθνική στρατηγική θα καθορίζει την κατεύθυνση και τους στόχους των δράσεων που θα υλοποιηθούν για τη σύνδεση, τη δικτύωση και τις συνεργασίες αμοιβαίου οφέλους (win-win) της ελληνικής διασποράς με τους φορείς του ελληνικού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας (π.χ. με τα ελληνικά υπουργεία που συνδέονται με την έρευνα και την καινοτομία, τα ελληνικά πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, τις ελληνικές startup εταιρείες αλλά και τις εδραιωμένες ελληνικές εταιρείες τεχνολογικής καινοτομίας, τις υποστηρικτικές δομές της ελληνικής καινοτομίας).

Προϋπόθεση 2: Η ίδρυση και λειτουργία του Δικτύου Έρευνας και Καινοτομίας της Ελληνικής Διασποράς (ΔΕΚΕΔ), μια νέας δομής που θα επιδιώκει τη δημιουργία συνεργασιών ανάμεσα σε καταξιωμένους Έλληνες ερευνητές, επαγγελματίες, επιχειρηματίες και επενδυτές του εξωτερικού με το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας. Ο κ. Ταραντίλης πρότεινε το ΔΕΚΕΔ να συγκροτείται από τις ελληνικές Πρεσβείες και τα Προξενεία τη χώρας, τα Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (υπάρχουν 57 Γραφεία ΟΕΥ σε 49 χώρες), τα τοπικά συμβούλια έρευνας και καινοτομίας (τα όποια προτείνεται να εκπροσωπούνται από μέλη του οικοσυστήματος της ελληνικής διασποράς και να ιδρυθούν στις πόλεις όπου υπάρχει Γραφείο ΟΕΥ με σκοπό την αποτελεσματικότερη συνεργασία τους) και το Enterprise Greece.

Σύμφωνα με τον κ. Ταραντίλη, θα ήταν αποτελεσματικό οι Έλληνες διπλωμάτες σε συνεργασία με το κάθε Γραφείο ΟΕΥ της κάθε Πρεσβείας καθώς και με το αντίστοιχο τοπικό συμβούλιο έρευνας και καινοτομίας να καταρτίζουν ετήσιο σχέδιο δράσεων με σκοπό τη σύνδεση, τη δικτύωση και τη συνεργασία των Ελλήνων διασποράς με το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας, ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές και τους στόχους της εθνικής στρατηγικής (βλέπε Προϋπόθεση 1).

Προϋπόθεση 3: Η ανάπτυξη ολοκληρωμένου πληροφορικού συστήματος μέσω του οποίου θα επιτευχθεί η καταγραφή αλλά και η διασύνδεση των φορέων που συγκροτούν τόσο το ΔΕΚΕΔ όσο και το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας καθώς και όλες οι δράσεις τους, ώστε να ευνοηθεί η μεταξύ τους συνεργασία και ο συντονισμός τους.

Κλείνοντας, ο κ. Ταραντίλης τόνισε ότι η σύνδεση της ελληνικής διασποράς με το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας θα συμβάλει στη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας καθώς και στην παροχή εμπειρογνωμοσύνης προς το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας αναφέροντας ενδεικτικά:

• τη δημιουργία κοινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για ερευνητές, υποψήφιους διδάκτορες, μεταπτυχιακούς και προπτυχιακούς φοιτητές,
• τη συμμετοχή διακεκριμένων Ελλήνων καθηγητών και ερευνητών του εξωτερικού σε εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα καθώς και σε προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σπουδών ως διδάσκοντες καθώς και σε εξειδικευμένα workshops που έχουν σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και πληροφοριών και το σχεδιασμό για τη διεκδίκηση πιθανών πηγών χρηματοδότησης της έρευνας τους,
• τη συμμετοχή διακεκριμένων Ελλήνων ερευνητών και επιχειρηματιών του εξωτερικού στα συμβούλια διοίκησης των ελληνικών πανεπιστημίων καθώς και στην ίδρυση ελληνικών startup και spin off εταιρειών,
• τη συμμετοχή έμπειρων στελεχών της ελληνικής διασποράς στη λειτουργία των ελληνικών startup και spin off εταιρειών (π.χ. ειδικών σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας, διαχείρισης δικτύου πωλήσεων, διαμόρφωσης στρατηγικών μάρκετινγκ).

• στην κοινή διοργάνωση ενός ετήσιου διεθνούς συνεδρίου καινοτομίας και επιχειρηματικότητας από το Δίκτυο Έρευνας και Καινοτομίας της Ελληνικής Διασποράς και τα Υπουργεία Εξωτερικών, Ανάπτυξης και Παιδείας, το οποίο θα καταστεί διεθνής πόλος έλξης και ανταλλαγής ιδεών για το παγκόσμιο οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας ενώ παράλληλα θα ενδυναμώσει το brand ‘Made in Greece’ για τα προϊόντα τεχνολογικής καινοτομίας.

• στην υλοποίηση δράσεων με σκοπό την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων για τις ελληνικές καινοτόμες επιχειρήσεις που βρίσκονται τόσο στα αρχικά στάδια ανάπτυξης τους (pre-seed και seed) όσο σε ωριμότερο στάδιο όπου επιδιώκουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη διείσδυση στις μεγάλες διεθνείς αγορές (growth επίπεδο).