Ύπνος: 3 σοβαρές ιατρικές παθήσεις που μπορεί να σας κάνουν να ξυπνάτε στις 3 τα ξημερώματα
Οι διαταραχές ύπνου είναι συνήθως ακίνδυνες, αλλά οι συχνές νυχτερινές αφυπνίσεις μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω διερεύνηση. Ο φυσικός κιρκάδιος ρυθμός του σώματος είναι υπεύθυνος για πολλές από τις βιολογικές διεργασίες του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων των κύκλων ύπνου-αφύπνισης. Αυτός ο ρυθμός, επιτρέποντας χρόνο για αδιάκοπο ύπνο, διαχειρίζεται πολλά σημαντικά συστήματα του οργανισμού.
Οι συχνές νυχτερινές αφυπνίσεις μπορούν να αποτελέσουν πρόβλημα εάν δεν αντιμετωπιστούν σωστά. Το Sleep Foundation εξηγεί ότι το ξύπνημα μέσα στη νύχτα είναι γνωστό στην ιατρική ως «νυχτερινή αφύπνιση». Μελέτες που διεξήχθησαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες έδειξαν ότι σχεδόν το ένα τρίτο των ανθρώπων ξυπνούν τρεις ή περισσότερες νύχτες την εβδομάδα. «Ενώ δεν είναι πάντα δυνατό να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο λόγος που κάποιος ξυπνάει στις 3 τα ξημερώματα, η κατανόηση των κοινών αιτιών των διαταραχών ύπνου μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να κοιμούνται πιο βαθιά τη νύχτα», εξηγεί το Ίδρυμα Ύπνου.
Νυχτερινές αφυπνίσεις: Αιτίες και επιπτώσεις στην υγεία
Σύμφωνα με τον οργανισμό υγείας, οι αιτίες των νυχτερινών αφυπνίσεων είναι πολλές. Ωστόσο, όταν η αιτία είναι ιατρικές παθήσεις, οι ασθένειες μπορεί να ανήκουν σε μία από τις τρεις κύριες κατηγορίες:
- καρδιαγγειακά νοσήματα,
- παθήσεις των αεραγωγών και
- νευρολογικές διαταραχές
«Η υψηλή αρτηριακή πίεση, οι καρδιοπάθειες και το εγκεφαλικό επεισόδιο συνδέονται με κακή ποιότητα ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αφύπνισης κατά τη διάρκεια της νύχτας», εξηγεί το Ίδρυμα Ύπνου. Αυτές οι παθήσεις εμποδίζουν την ποιότητα του ύπνου λόγω της κακής κυκλοφορίας, καθώς το σώμα βασίζεται στην αύξηση της ροής του αίματος τόσο κατά τα στάδια του ύπνου χωρίς ταχεία κίνηση των ματιών (non-rapid eye movement – NREM) όσο και κατά τα στάδια του ύπνου με ταχεία κίνηση των ματιών (rapid eye movement – REM).
Σύμφωνα με τον οργανισμό υγείας, μια άλλη διαταραχή που συνδέεται με τις νυχτερινές αφυπνίσεις είναι οι παθήσεις των αεραγωγών, όπως η υπνική άπνοια. «Εκτός από την αποφρακτική υπνική άπνοια, άλλες διαταραχές της αναπνοής όπως το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια μπορούν να διακόψουν τον ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας», αναφέρει. Συνηθισμένες ενδείξεις διαταραχών των αεραγωγών περιλαμβάνουν το να ξυπνάτε με στεγνό στόμα και πρωινό πονοκέφαλο.
Τέλος, οι νευρολογικές διαταραχές αποτελούν μια τρίτη κοινή αιτία νυχτερινής αφύπνισης, αλλά δεν πρέπει να συγχέονται με τις συχνές αλλαγές στα μοτίβα ύπνου καθώς κάποιος μεγαλώνει. «Παρόλο που είναι φυσιολογικό να παρατηρούνται ορισμένες αλλαγές στα μοτίβα ύπνου καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, όσοι πάσχουν από ασθένειες, όπως η άνοια, η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον είναι πιο πιθανό να βιώσουν νυχτερινή αφύπνιση και να δυσκολεύονται να ξανακοιμηθούν», εξηγεί το Sleep Foundation. Μάλιστα, υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι οι διαταραχές του ύπνου μπορεί να αποτελέσουν μια πρώιμη ένδειξη γνωστικής παρακμής. Μελέτες δείχνουν ότι αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν χρόνια πριν από τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ.
Άλλες αιτίες των νυχτερινών αφυπνίσεων
Συχνά, οι παροδικές διαταραχές της ψυχικής υγείας που σχετίζονται με πρόσκαιρο στρες είναι η αιτία των συχνών αφυπνίσεων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ακόμη πιο σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι κάποιος μπορεί να δυσκολεύεται να κοιμηθεί αλλά να είναι ακόμα σε άριστη υγεία.
Ύπνος: Είναι επιβλαβείς οι νυχτερινές αφυπνίσεις;
Μερικοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι το να πηγαίνετε για ύπνο αργά και να ξυπνάτε αργά, μπορεί να σχετίζεται με προβλήματα υγείας. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι τα βιολογικά ρολόγια αυτών των ατόμων δεν ευθυγραμμίζονται με τους ρυθμούς της σύγχρονης κοινωνίας.
Το να δίνετε προσοχή στους φυσικούς ρυθμούς του σώματος και να προσαρμόζετε το πρόγραμμα ύπνου στις ανάγκες σας, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ορισμένων από τους κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με τις νυχτερινές αφυπνίσεις.