Πλήρη άρση εμπάργκο όπλων στην Κύπρο: Οργισμένη αντίδραση από την Τουρκία

Στην πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987 προχώρησε η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για το οικονομικό έτος 2023.

Την απόφαση χαιρέτισε η Κυπριακή ηγεσία, ενώ έντονη ήταν η αντίδραση του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών.

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν αποφάσισε και πιστοποίησε στο Κογκρέσο ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εκπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις βάσει της σχετικής νομοθεσίας προκειμένου να επιτραπεί η έγκριση εξαγωγών, επανεξαγωγών και μεταφορών αμυντικού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023. Η συμμόρφωση με τους όρους αξιολογείται σε ετήσια βάση. Ως αποτέλεσμα αυτής της απόφασης και πιστοποίησης, ο υπουργός (Εξωτερικών) άρει τους αμυντικούς εμπορικούς περιορισμούς για την Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023. Οι Κανονισμοί Διεθνούς Εμπορίας Όπλων (ITAR) θα τροποποιηθούν ώστε να αντικατοπτρίζουν τη νέα πολιτική, με ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2022.

Ο Νόμος για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο (East Med Act) του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το οικονομικό έτος 2020 απαιτούν να παραμείνει η πολιτική άρνησης για εξαγωγές, επανεξαγωγές ή μεταφορές αμυντικών υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία από την λίστα εφοδίων πολέμου των Ηνωμένων Πολιτειών, εκτός και εάν ο πρόεδρος αποφασίσει και πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου, τουλάχιστον ετησίως, ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζει να συνεργάζεται με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών στις προσπάθειες εφαρμογής μεταρρυθμίσεων σχετικά με τους κανονισμούς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία, και ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει λάβει και συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση. Σύμφωνα με τους δύο νόμους, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ελέγχει τη συμμόρφωση με τους νόμους ετησίως».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, σε ανάρτηση στον λογαριασμό του στο Twitter, έγραψε ότι με μεγάλη ικανοποίηση που καλωσορίζει την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο. «Αυτό σηματοδοτεί μία απόφαση ορόσημο, αντανακλώντας την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, μεταξύ άλλων στον τομέα της ασφάλειας», έγραψε.

 Επιπλέον, ευχαρίστησε δημόσια τον γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, που έκανε δυνατή με τη δουλειά του τη σημερινή απόφαση, η οποία είναι σύμφωνη με τον νόμο του 2019 για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. «Χθες μίλησα με τον Γερουσιαστή και εξέφρασα για άλλη μια φορά την ευγνωμοσύνη μου για τη φιλία του», είπε ο Πρόεδρος.

Έντονα αντέδρασε η Τουρκία με δελτίο τύπου σχετικά με την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο όπλων στην «ελληνοκυπριακή κυβέρνηση».

Αναφέρει η ανακοίνωση «καταδικάζουμε έντονα την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης που έλαβαν οι ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 για την άρση του εμπάργκο όπλων προς την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση.

Υποστηρίζουμε πλήρως την αντίδραση των αρχών της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) σχετικά με την εν λόγω απόφαση.

Η απόφαση αυτή, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας των δύο πλευρών στο Νησί, και η οποία θα ενισχύσει περαιτέρω την αδιαλλαξία της ελληνοκυπριακής πλευράς, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος- και θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών στο Νησί, βλάπτοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Καλούμε τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν αυτή την απόφαση και να ακολουθήσουν μια ισορροπημένη πολιτική απέναντι στις δύο πλευρές στο νησί.

Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, θα πρέπει να επαναβεβαιώσει την κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, τα οποία επιβεβαιώθηκαν και από τις Συμφωνίες του 1959-60, και να ενεργήσει αναλόγως.

Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκική Δημοκρατία, ως εγγυήτρια χώρα, σύμφωνα με τις νομικές και ιστορικές της ευθύνες, θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την ύπαρξη, την ασφάλεια και τη γαλήνη των Τουρκοκυπρίων, με όλα τα μέσα» καταλήγει η ανακοίνωση.

Το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε τηλεφωνήσει στον Νίκο Χριστοδουλίδη για να του ανακοινώσει τη μερική άρση του εμπάργκο. Το συγκεκριμένο γεγονός είχε ανοίξει τον δρόμο για την πώληση αμερικανικών μη φονικών όπλων στην Κύπρο, προβλέποντας ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα πρέπει να ανανεώνεται με σχετική εντολή σε ετήσια βάση.