«Η Καλαμάτα που χάθηκε» αστικό τοπίο και συλλογική μνήμη
Ο Εικαστικός Τομέας της Κ.Ε. ΦΑΡΙΣ του Δήμου Καλαμάτας, στο πλαίσιο της έκθεσης «Το Ελληνικό Τοπίο, έργα από τη συλλογή της ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ» , ως παράλληλη εκδήλωση, θα πραγματοποιήσει στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, την παρουσίαση-διάλεξη με θέμα: «Η ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ» ΑΣΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΝΗΜΗ.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Χορού (Κεντρική Σκηνή, εντός χώρου έκθεσης), την Παρασκευή 10 Ιουνίου 2022 και ώρα 20.00.
Εισηγήτρια θα είναι η Παναγιώτα Κουράκλη, Δ/ντρια Προγραμματισμού, Ανάπτυξης και Ευρωπαϊκών Θεμάτων του Δήμου Καλαμάτας. Η κα Κουράκλη είναι Τοπογράφος Μηχανικός Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ., πτυχιούχος Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη «Διαχείριση και ανάδειξη πολιτισμικών αγαθών και περιβάλλοντος» του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και μέλος της Χαρτογραφικής Επιστημονικής Εταιρείας Ελλάδας (ΧΕΕΕ).
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Η Καλαμάτα, σημαντικό λιμάνι της Πελοποννήσου ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα, γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την περίοδο της αστικοποίησής της, από τον 19ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα.
Ο νεοκλασικισμός, σε όλες τις φάσεις και τις εκδοχές του, καθόρισε τη φυσιογνωμία της, όπως άλλωστε όλων των μεγάλων αστικών κέντρων της εποχής.
Η πόλη, διατηρώντας τον πλούτο της αρχιτεκτονικής της έκφρασης, πορεύθηκε μεταπολεμικά, βυθιζόμενη σταδιακά στην αναπόφευκτη οικονομική ύφεση, μέχρι τους σεισμούς του 1986, που ουσιαστικά αποτέλεσαν τομή και διακύβευμα για την ιστορική της συνέχεια.
Η διάσωση και αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς, πήρε διαστάσεις ενός κορυφαίου στοιχήματος για την πόλη και το μέλλον της.
Η Νεοκλασική Καλαμάτα, λαβωμένη από τις απώλειες της φυσικής καταστροφής, αναστηλώνεται, σημαντικό μέρος της αποκαθίσταται, και βρίσκει νέους δρόμους να πορευθεί στο μέλλον.
Και η Καλαμάτα που χάθηκε;
Ψάχνοντας το αποτύπωμά της μέσα από προγενέστερες μελέτες, καταγραφές και αρχεία, την «ξαναστήσαμε» σε ένα ψηφιακό χάρτη. Και ξαφνικά μπροστά μας έγινε η ανασύνθεση συνόλων, αξόνων, πλατειών, αλλά και διάσπαρτων κτηρίων, αναπόσπαστων άλλοτε κυττάρων του πολεοδομικού της ιστού.
Για πολλά από αυτά, μία καλή τύχη φρόντισε λίγο πριν τους σεισμούς να έχει τεκμηριωθεί η ύπαρξή τους και μαζί και η εικόνα τους. Και μέσα από τις εικόνες ήλθαν στη μνήμη μας ήχοι, οσμές, γεύσεις, συναισθήματα, δράσεις και εκφράσεις των ανθρώπων, όλα όσα συγκροτούν την συνολική και συλλογική μας αντίληψη για την πόλη, για τη μοναδικότητα της οντότητάς της, αυτή που αναγνωρίζουμε ως φυσιογνωμία της.
Αυτή την πολύτιμη οντότητα-ταυτότητα, που θέλουμε να μοιραστούμε μαζί σας, μπορούμε να την εμπιστευτούμε πλέον στον ψηφιακό κόσμο, για την τεκμηρίωση, την ερμηνεία, τη διαχείριση και τη διαφύλαξη των αξιών, που αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της.
Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στην ψηφιακή ανασύνθεση του αστικού τοπίου της προσεισμικής Καλαμάτας, εκεί όπου σήμερα παρουσιάζονται τα «κενά» των «απωλειών», και κατ’ αυτόν τον τρόπο, στην διατήρηση της συλλογικής μνήμης.