Ιστορίες Μυστηρίου – Ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα που περιστρέφεται

Για να ξέρεις, κάποιοι τον ονόμασαν δεύτερο Παρθενώνα.

Με το σημερινό κείμενο θα γνωρίσουμε τον Ναό του Επικούριου Απόλλωνα αλλά και το αμφιλεγόμενο μυστήριό του.

Στην Φιγαλεία, στα σύνορα μεταξύ Αρκαδίας και Μεσσηνίας, και  σε υψόμετρο 1130 μέτρων υψώνεται ο επιβλητικός ναός του Επικούριου Απόλλωνα. Το 652 π.Χ. οι Σπαρτιάτες κυριεύουν τη Φιγαλεία και οι κάτοικοί της την εγκαταλείπουν. Απευθύνονται στο μαντείο των Δελφών για να μάθουν πως θα ανακτήσουν τη πόλη τους. Οι Φιγαλείς επιστρέφοντας στη πατρίδα τους για να ευχαριστήσουν το θεό Απόλλωνα αφιέρωσαν ένα ναό που έχτισαν στη πλαγιά του Κωτιλίου όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη Βάσσες και τον ονόμασαν Επικούριο, επειδή τους βοήθησε (επικουρώ = βοηθώ). Ο ναός ολοκληρώθηκε το τελευταίο τέταρτο του 5ου αιώνα π.Χ. Ως αρχιτέκτονας του ναού αναφέρεται από τον Παυσανία ο Ικτίνος. Για τον λόγο αυτό οι περισσότεροι τον αναφέρουν και ως δεύτερο Παρθενώνα.

Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο ναός δεν ήταν απλά ένα λατρευτικό κτίσμα αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Αν εξετάσουμε τον αρχιτεκτονικό ρυθμό του, θα δούμε ότι αν και εξωτερικά είναι ΔΩΡΙΚΟΥ ρυθμού, στο εσωτερικό του είναι ΙΩΝΙΚΟΥ ρυθμού αλλά οι κίονες του κοσμούνται με ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ρυθμού κιονόκρανα. Είναι το μοναδικό αρχαίο οικοδόμημα που συνδυάζει και τους 3 αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και ένα απ’ τα καλύτερα διατηρημένα στον χρόνο μνημεία της αρχαίας Ελλάδας.

Όλα καλά ως εδώ, όμως τι θα πιστεύατε αν σας έλεγα ότι ο ναός αυτός περιστρέφεται; Εδώ και χρόνια ανακυκλώνεται στους χώρους του διαδικτύου η θεωρία ότι ο Ναός τους Επικούριου Απόλλωνα περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του κατά 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας, με στόχο να βλέπει συνεχώς το ίδιο αστρικό σημείο. Ποιο είναι αυτό; O Σείριος, το άστρο του Κυνός, από το οποίο κατάγεται σύμφωνα με τη “μυθολογία” ο Θεός Απόλλων.   

Τα μυστήρια όμως με τον συγκεκριμένο ναό δεν τελειώνουν εδώ.

Η πλαγιά που βρίσκεται είναι διαμορφωμένη τεχνητά και ο ναός τοποθετήθηκε πάνω σε αυτή ακολουθώντας τον άξονα Βορρά προς Νότο σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ναούς. Για να πετύχουν την ολίσθηση του ναού τοποθέτησαν πάνω στην πλάκα και ένα στρώμα αργίλου και βότσαλα θαλάσσης και πάνω σε αυτά τα στρώματα τοποθετήθηκαν τα θεμέλια του ναού.

Το μεγαλύτερο όμως ερώτημα είναι το πώς υπολόγισαν ότι για να στοχεύει ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα τον Σείριο πρέπει να γυρνάει κατά 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας. Με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα δεν είναι απίθανο, με τα τότε δεδομένα όμως; Δημιουργούνται λοιπόν πολλά ερωτήματα. Πως μπορούσαν άραγε οι αρχαίοι Έλληνες να χτίζουν Παρθενώνες και περιστρεφόμενους ναούς; Πως την τεχνολογία και την τεχνογνωσία; Την κατείχαν; Τους δόθηκε;

Ο ισχυρισμός περί περιστροφής του Ναού έκανε την εμφάνισή του το 2009, με τη δημοσίευση του άρθρου ”Ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στην Ηλεία – Ο Ναός που περιστρέφεται και ο Ναός που δονείται...”  το οποίο προέρχεται από το βιβλίο “Ερευνώ βρίσκω και γράφω” του μαθηματικού Στυλιανού Πετράκη. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας έκανε την “ανακάλυψη” που επιβεβαιώθηκε με την παρατήρησή του ένα βράδυ. “Ιδίοις όμμασι”.

Στην πραγματικότητα όμως δεν υπάρχει καμία απόδειξη για τον παραπάνω ισχυρισμό. Επιτροπές συντήρησης, εφορία αρχαιοτήτων, Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι, συντηρητές, μηχανικοί ή άλλοι ειδικοί που μελέτησαν ή εργάστηκαν, τώρα ή στο παρελθόν, στις ανασκαφές, τις στατικές μελέτες, τις αναστηλωτικές επεμβάσεις του ναού, δεν έχουν δημοσιεύσει ποτέ κάποια επιστημονική μελέτη για κάτι τέτοιο. Εξαιτίας του σαθρού εδάφους πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε, αλλά και το έντονο σεισμογενές της περιοχής, οι κατασκευαστές του είχαν λάβει ειδικά μέτρα για τη στήριξή του, όπως η τοποθέτηση μεταλλικών συνδέσμων από σίδηρο και μολύβι, γνωστοί στην ελληνική αρχιτεκτονική, αλλά και πλακών στα θεμέλιά του. Με το πέρασμα όμως δύο και πλέον χιλιετιών, ο ναός λόγω του εδάφους και των σεισμών στους οποίους οφείλονται οι επιμέρους παραμορφώσεις αλλά και σε συνδυασμό με τον ανθρώπινο παράγοντα δηλαδή την ανεύρεση του μετάλλου που κρυβόταν μέσα του έπαιξε κύριο ρόλο στην καταστροφή του κτιρίου.

Εργασίες συντήρησής του πραγματοποιούνται εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ένας επισκέπτης σήμερα πλησιάζοντας το μέρος δεν θα δει έναν ναό πάνω σε έναν λόφο αλλά μια τεράστια σκηνή – τέντα κάτω από την οποία φυλάσσεται με ιδιαίτερο τρόπο. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με έναν ναό που έμεινε όρθιος στο χρόνο, παρόλο που θεμελιώθηκε πάνω σε σαθρό έδαφος, δείχνοντας τις εντυπωσιακές ικανότητες και γνώσεις των αρχαίων.

Τι άλλο κοινό όμως έχει ο ναός αυτός με τον Παρθενώνα της Αθήνας εκτός από τον αρχιτέκτονα;  Στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου εκτός από τα μάρμαρα του Παρθενώνα, στην Αίθουσα 16, εκτίθενται είκοσι τρεις μαρμάρινες πλάκες του λεγόμενου «δεύτερου Παρθενώνα», του ναού του Επικούριου Απόλλωνα. Οι πλάκες αυτές, εντοπίστηκαν στην ανασκαφή του 1812 και μεταφέρθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο το 1815. Στις δώδεκα πλάκες απεικονίζεται η Αμαζονομαχία και στις υπόλοιπες έντεκα η Κενταυρομαχία.

Ο ναός από το 1986 κατατάχθηκε στο κατάλογο της UNESCO ως παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και μάλιστα ως το πρώτο ελληνικό.

Περισσότερες λεπτομέρειες για το ναό του Επικούριου Απόλλωνα μπορείτε να βρείτε στο κανάλι MYSTERY PLACE PROJECT.

Ακολουθήστε το Mystery Place Project στο  facebook 

Ακολουθήστε το Mystery Place Project στο Instagram 

Κάντε εγγραφή στο Κανάλι στο Youtube ώστε να ενημερώνεστε για τα βίντεο που ανεβαίνουν.

Παρακολουθήστε στο βίντεο για  το ναό του Επικούριου Απόλλωνα