Αποκάλυψη: Γιατί ο Τραμπ σταμάτησε να δίνει χρήματα στον Π.Ο.Υ.

Την ώρα που ο πλανήτης δίνει μάχη να μείνει όρθιος κόντρα στον κορονοϊό και χρειάζεται τη στήριξη του ΠΟΥ σε αυτή την προσπάθεια ο Ντόναλντ Τραμπ “χτύπησε” αιφνιδιαστικά, ανακοινώνοντας επίσημα πως σταματούν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη χρηματοδότησή του.

Ως αιτία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επικαλέστηκε την κακή διαχείριση της κατάστασης της ασθένειας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τον οποίο κατηγόρησε μάλιστα για “συγκάλυψη της εξάπλωσης του φαινομένου”, με τους ανθρώπους του ΠΟΥ να δηλώνουν δυσαρεστημένοι από την απόφαση του και την διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας να κατακεραυνώνει τον Τραμπ.

Ποιός είναι όμως ο ακριβής ρόλος του οργανισμού και τι ήταν αυτό που ώθησε τον Τραμπ να κλείσει την κάνουλα προκαλώντας ποικίλλες αντιδράσεις;

Η εφημερίδα Guardian επιχείρησε να ρίξει φως στην υπόθεση, κάνοντας λόγο μεταξύ άλλων για σαφές σχέδιο του Αμερικανού προέδρου να… πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα, αποποιούμενος την παραμικρή ευθύνη για τους θανάτους στη χώρα του και κατηγορώντας άλλους για την τραγωδία που βιώνουν οι ΗΠΑ.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ιδρύθηκε ως παγκόσμιος οργανισμός υγείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 1948 μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο με αποστολή να προάγει την παγκόσμια υγεία, να προστατεύει από μολυσματικές ασθένειες και να υπηρετεί τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.

Πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία του ήταν τα διεθνή υγειονομικά συνέδρια του 19ου αιώνα που διοργανώθηκαν για την καταπολέμηση μεταδοτικών ασθενειών όπως η χολέρα, ο κίτρινος πυρετός και η πανούκλα.

Το τρέχον πρόγραμμά του προβλέπει την επέκταση της καθολικής υγειονομικής περίθαλψης σε ένα δισεκατομμύριο περισσότερους ανθρώπους, στην προστασία άλλου ενός δισεκατομμυρίου από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όσον αφορά στην υγεία και στην παροχή σε ακόμα περισσότερα δισεκατομμύρια άτομα καλύτερης υγείας και ευεξίας.

Στην πράξη, ο άσχημα χρηματοδοτούμενος ΠΟΥ ενεργεί ως κέντρο εκκαθάρισης για διερεύνηση, συγκέντρωση δεδομένων και τεχνικές συστάσεις όσον αφορά σε αναδυόμενες απειλές ασθενειών όπως ο κοροναϊός και ο Έμπολα. Υποστηρίζει επίσης την εξάλειψη υφιστάμενων ασθενειών όπως η ελονοσία και η πολιομυελίτιδα και προωθεί την παγκόσμια δημόσια υγεία.

Ενώ ο ρόλος του στις αναδυόμενες ασθένειες είναι πιο γνωστός στον ανεπτυγμένο κόσμο με τα πιο ανθεκτικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, η πρακτική του συμμετοχή είναι πολύ πιο έντονη στον παγκόσμιο νότο, όπου εργάζεται για να επεκτείνει τη βασική υγειονομική περίθαλψη, να υποστηρίξει τον εμβολιασμό και να διατηρήσει αδύναμα και συχνά πιεσμένα/φορτωμένα συστήματα υγείας μέσω των προγραμμάτων έκτακτης ανάγκης.

Ο προϋπολογισμός του για το 2018-2019 ήταν 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που έγινε 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια όταν συμπεριλήφθηκαν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει το πάγωμα της αμερικανικής χρηματοδότησης προς ΠΟΥ ως άμεση απάντηση σε αυτό που ισχυρίζεται ότι ήταν η αργή αντίδρασή του στην αύξηση του συναγερμού για την παγκόσμια απειλή από τον κοροναϊό και ότι ήταν πολύ “κινεζοκεντρικός” στην απάντησή του.

Αλλά η παύση στη χρηματοδότηση του οργανισμού ήταν ήδη στο πλάνο του από τις 7 Φεβρουαρίου, όταν η κυβέρνησή του πρότεινε να μειώσει τη συνεισφορά των ΗΠΑ, περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, κατά το ήμισυ, ως μέρος των περικοπών 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην παγκόσμια χρηματοδότηση για την υγεία των ΗΠΑ.

Ο ΠΟΥ, στον οποίο οι ΗΠΑ θεωρητικά συνεισφέρουν περίπου το 10-15% του προϋπολογισμού τους ως ο μεγαλύτερος υποστηρικτής του, ζήτησε επιπλέον 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να βοηθήσει στην καταπολέμηση του κοροναϊού.

Ο ισχυρισμός του Τραμπ και των υποστηρικτών του ότι ο ΠΟΥ καθυστέρησε να προειδοποιήσει για τον κίνδυνο μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο και ότι απέτυχε να διερευνήσει την κινεζική διαφάνεια νωρίς, δεν επιβεβαιώνεται σε μεγάλο βαθμό από τα στοιχεία.

Οι πρακτικές οδηγίες του ΠΟΥ που εκδόθηκαμ στις αρχές Ιανουαρίου προειδοποίησαν για τον κίνδυνο μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο και η οργάνωση κήρυξε τον κοροναϊό ως έκτακτη ανάγκη διεθνούς υγείας, μια μέρα πριν ο Τραμπ ανακοινώσει τη μερική απαγόρευση πτήσεων από την Κίνα.

Φαίνεται λοιπόν πως ο Τραμπ ακολουθεί ένα γνωστό σχέδιο: να βρει άλλους να κατηγορήσει αντί για τους χειρισμούς του για την εκδήλωση του κοροναϊού, το οποίο περιελάμβανε την ονομασία του ως “κινέζικο ιό”, κατηγορώντας την προηγούμενη κυβέρνηση Ομπάμα και ρίχνοντας βέλη σε κυβερνήτες πολιτειών εντός των ΗΠΑ.

Πόσο μεγάλο αντίκτυπο θα έχουν οι περικοπές χρηματοδότησης από τις ΗΠΑ;

Ενώ η αναστολή χρηματοδότησης από τις ΗΠΑ για 60-90 ημέρες είναι σχετικά μικρή – κυρίως επειδή οι ΗΠΑ έχουν μέχρι τώρα καθυστερήσει τις ετήσιες πληρωμές τους- το ενδεχόμενο γενικής απόσυρσης των ΗΠΑ από την παγκόσμια χρηματοδότηση για την υγεία θα έχει σοβαρό αντίκτυπο σε μέρη ειδικά που χρειάζονται τη μεγαλύτερη υποστήριξη.

Ακόμη και πριν από την ανακοίνωση του Τραμπ, η οργάνωση εξέταζε πιθανές περικοπές στον ήδη ανεπαρκή χρηματοδότηση προγραμματισμού.

Τέτοιες επιπτώσεις θα μπορούσαν να γίνουν αισθητές σε προγράμματα που ήδη περιπλέκονται από τον κοροναϊό, όπως ο εμβολιασμός για μεταδοτικές ασθένειες και η δημιουργία συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και η ανθεκτικότητα για την αντιμετώπιση ασθενειών όπως ο Έμπολα σε αφρικανικές χώρες.