Γιατί βλέπετε λευκά «μυγάκια» – Το φαινόμενο Scheerer και η εξήγησή του

Τα «μυγάκια» που αλλοιώνουν το οπτικό μας πεδίο πολλές φορές δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια «οφθαλμαπάτη», καθώς πρόκειται για σκιές μικροσκοπικών σωματιδίων που βρίσκονται εντός του οφθαλμού, όπως ερυθρά αιμοσφαίρια, μάζες πρωτεϊνών ή μικρά τμήματα ιστού.

Μπορεί όμως η αλλοίωση της όρασης να οφείλεται και στο λεγόμενο Φαινόμενο Scheerer, κατά το οποίο βλέπουμε λευκά στίγματα στο οπτικό μας πεδίο.

Όπως αναφέρει το onmed.gr, η αλλοίωση αυτή πήρε το όνομά της από τον Γερμανό οφθαλμίατρο Richard Scheerer, ο οποίος μελέτησε για πρώτη φορά την κλινική της εκδήλωση το 1924. Το φαινόμενο Scheerer ονομάζεται εναλλακτικά φαινόμενο παρωχρικών κινούµενων λευκοκυττάρων (blue field entoptic phenomenon).

Η αλλοίωση της όρασης είναι πιο έντονα αισθητή όταν κοιτάζουμε τον ανέφελο ουρανό. Τα «μυγάκια» είναι μικρές λευκές κηλίδες ή μικρές γραμμές που κινούνται μπροστά στα μάτια μας, δεν οφείλονται όμως σε ξένο σώμα που έχει εισχωρήσει στο μάτι. Σε αντίθεση με τα μαύρα στίγματα (τα κλασικά «μυγάκια»), στην περίπτωση αυτή βλέπουμε λευκά στίγματα, τα οποία είναι μικροσκοπικά «παράθυρα» που επιτρέπουν στο φως να φτάσει στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.

Αυτά τα «παράθυρα» είναι αποτέλεσμα της κίνησης των λευκών αιμοσφαιρίων διά μέσου των τριχοειδών αγγείων που βρίσκονται στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς.

Ένα λευκό αιμοσφαίριο μπορεί να είναι αρκετά μεγάλο σε μέγεθος ώστε να «μπλοκάρει» το τριχοειδές αγγείο, με αποτέλεσμα να παραμένει μπροστά από αυτό ένα κενό. Επειδή το κενό αυτό αλλά και το ίδιο το λευκό αιμοσφαίριο είναι πιο εύκολα διαπερατά από το φως σε σύγκριση με τα ερυθρά αιμοσφαίρια που βρίσκονται στο τριχοειδές αγγείο, αντιλαμβανόμαστε ένα λευκό στίγμα στο σημείο που κινείται το μεγάλο λευκό αιμοσφαίριο. Το λευκό στίγμα μοιάζει να κινείται επειδή το λευκό αιμοσφαίριο προχωρά κατά μήκος του τριχοειδούς αγγείου, προωθούμενο από το αίμα που κυκλοφορεί στο μάτι.

Εάν η εικόνα που κοιτάζουμε (π.χ. ουρανός) είναι πεντακάθαρη, μπορεί να δούμε μια μαύρη «ουρά» πίσω από το λευκό στίγμα. Αυτή η «ουρά» είναι τα συσσωρευμένα ερυθρά αιμοσφαίρια που βρίσκονται πίσω από το λευκό αιμοσφαίριο.