Οι συνέπειες για την Ελλάδα από τη κρίση στη Β. Μακεδονία και τα ακραία σενάρια

«Πιθανότατα θα αναζωπυρώσει τους εθνικισμούς και μπορεί να επιφέρει αστάθεια και στο εσωτερικό αυτού που λέμε Βόρεια Μακεδονία»

Κίνδυνος αναζωπύρωσης των εθνικισμών στις χώρες της Δυτικής Βαλκανικής υπάρχει από την κίνηση της Γαλλίας που προκάλεσε πολιτική κρίση στην κυβέρνηση στα Σκόπια οδηγώντας σε εκλογές την ερχόμενη Άνοιξη.

Το νέο όνομα της γειτονικής χώρας είναι διασφαλισμένο με ειδικές ρήτρες και δεν μπορεί να αλλάξει ακόμα και αν ακυρωθεί η Συμφωνία των Πρεσπών αναφέρει ο γνωστός διεθνολόγος και Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Κωνσταντίνος Φίλης που μίλησε σχετικά στο news.gr

«Ακόμα και εάν μια επόμενη κυβέρνηση στη Βόρεια Μακεδονία ήθελε να ακυρώσει την Συμφωνία, αυτό που δεν μπορεί να ακυρώσει, είναι το νέο όνομα. Το νέο όνομα Βόρεια Μακεδονία, υπάρχουν συγκεκριμένα άρθρα και πρόνοιες μέσα στην υφιστάμενη συμφωνία που ακόμα και σε περίπτωση ακύρωσης της Συμφωνίας το όνομα παραμένει.

Ως προς αυτό είμαστε εξασφαλισμένοι.

Ως προς την περίπτωση του ΝΑΤΟ, σε περίπτωση ακύρωσης της Συμφωνίας, η ένταξη έχει τροχιοδρομηθεί.

Παρόλα αυτά σε ένα ακραίο σενάριο, η Ελλάδα θα μπορούσε, παρά το γεγονός πως και η ίδια έχει κυρώσει την Συμφωνία και έχει επικυρώσει την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ, όλα αυτά έχουν γίνει με την προϋπόθεση της τήρησης της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Αν λοιπόν ερχόταν κάποια κυβέρνηση στη Βόρεια Μακεδονία για να την ακυρώσει, πέραν από το ότι αυτό δεν θα άλλαζε το όνομα των γειτόνων θα δημιουργούσε πρόβλημα και με την ένταξη στο ΝΑΤΟ, διότι θα έδινε στην Ελλάδα ένα επιχείρημα ότι εφόσον ακυρώνεται η Συμφωνία τότε και εμείς αποσυρόμαστε από την υποστήριξη που προσφέραμε για την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Επαναλαμβάνω και τονίζω πως πρόκειται για ακραίο σενάριο.

Τόσο ως προς το κομμάτι της ακύρωσης όσο και προς το κομμάτι της ελληνικής αντίδρασης.

Προσωπικά το σημαντικότερο ως προς τα νέα δεδομένα είναι δύο πράγματα.

Πρώτον να πω πως ο Ζάεφ και στις προηγούμενες εκλογές είχε χάσει, ήταν δεύτερο το κόμμα του αλλά κατάφερε να φτιάξει κυβέρνηση με τα αλβανικά κόμματα.

Άρα και στις εκλογές της 12ης Απριλίου στις οποίες εμφανίζεται δεύτερο στις δημοσκοπήσεις, είναι πιθανόν πάλι να φτιάξει κυβέρνηση αρκεί να έχει μαζί του τα αλβανικά κόμματα.

Βέβαια τα αλβανικά κόμματα είχαν «επενδύσει» στον Ζάεφ ως τον πολιτικό που θα τους έβαζε στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Για αυτό τον στήριξαν. Τώρα που δεν συνέβει αυτό με την ΕΕ έχει ένα πρόβλημα έναντι των αλβανών αν δεν οφείλεται στον ίδιο η αποτυχία αυτή αλλά εν μέρει κάποιοι να του την χρεώσουν.

Το πρόβλημα λοιπόν για την Ελλάδα είναι ότι απομακρύνεται η δυνατότητα που έχουμε να χρησιμοποιήσουμε το ευρωπαϊκό χαρτί για να διασφαλίσουμε την τήρηση της Συμφωνίας. Όχι την ακύρωση αλλά την τήρηση των συμφωνηθέντων.

Το δεύτερο είναι ότι αν η γειτονική χώρα μπει σε μια περίοδο εσωτερικής αστάθειας, το τελευταίο το οποίο θα τους ενδιαφέρει θα είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Άρα υπάρχει ο κίνδυνος να πάνε πίσω χρονικά αλλά και θεματικά, ζητήματα που σχετίζονται με την ίδια την εφαρμογή της Συμφωνίας.

Για παράδειγμα ο πρόεδρος του VMRO αναφέρεται συνέχεια στην «Μακεδονία» και όχι στην «βόρεια Μακεδονία».

Η Γαλλία μας είχε προϊδεάσει εδώ και ενάμισι χρόνο.

Από τον Ιούνιο του 2018 άρα δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Δεύτερον η Γαλλία λέει ότι πρώτα θα πρέπει να γίνει η εμβάθυνση της ΕΕ και έχει κάνει κάποιες πρωτοποριακές προτάσεις, μιλώντας για κοινό υπουργό Οικονομικών, για κοινό προϋπολογισμό κλπ και μετά να ακολουθήσει η διεύρυνση.

Το δεύτερο είναι ότι επειδή ακριβώς η Γαλλία είναι σε αυτή την λογική επικαλείται την πράγματι μη τήρηση των προϋποθέσεων από πλευράς Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας με το κατα πόσο μπορούν να καταστούν υποψήφια προς ένταξη κράτη.

Απλώς εδώ λέω δυο πράγματα. Πολλές φορές στο παρελθόν ακόμα και σε σχέση με την Ευρωζώνη οι επιλογές δεν έγιναν με κριτήρια και προϋποθέσεις αλλά με πολιτικά κριτήρια, άρα θα μπορούσε η Γαλλία και η Ολλανδία να σκεφτούν τους κινδύνους που συνεπάγεται η απόφαση αυτή σε σχέση με την αστάθεια στην Δυτική Βαλκανική και με τον ρόλο τρίτων δυνάμεων που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν αυτή την αστάθεια και το δεύτερο είναι ότι από την στιγμή που ελήφθη αυτή η απόφαση, εγώ θεωρώ πως οι Γάλλοι προσπαθούσαν να κερδίσουν κάτι περισσότερο σε σχέση με τις προτάσεις Μακρόν από την Γερμανία, δημιουργούνται πλέον νέα δεδομένα στην περιοχή.

Δεν έγινε δυνατό να διαχωριστούν οι δύο υποψηφιότητες, γιατί στην Βόρεια Μακεδονία θα μπορούσε να πει κανείς πως θα πρέπει να επιβραβευτεί ο Ζάεφ για την Συμφωνία, ανεξάρτητα πως την βλέπουμε εμείς ως Έλληνες. Έπρεπε να επιβραβευτεί για την Συμφωνία ενώ η Αλβανία έχει κάνει πολύ μικρά βήματα προς την Ευρώπη.

Δεν έγινε αυτός ο διαχωρισμός και αυτή την στιγμή τα Δυτικά Βαλκάνια βρίσκονται μπροστά σε μια δύσκολη κατάσταση που πιθανότατα θα αναζωπυρώσει τους εθνικισμούς και μπορεί να επιφέρει αστάθεια και στο εσωτερικό αυτού που λεμε Βόρεια Μακεδονία αλλά και στις μεταξύ τους σχέσεις».

news.gr