6 σημάδια καρκίνου του πνεύμονα που δεν σχετίζονται με βήχα
Πιθανόν να έχετε στο μυαλό σας τον καρκίνο του πνεύμονα ως την ασθένεια του καπνιστή, καθώς όλοι έχουμε ακούσει τις προειδοποιήσεις για τους κινδύνους που διατρέχουν όσοι καπνίζουν.
Κι ενώ αυτό πράγματι ισχύει, εντούτοις ισχύει επίσης ότι ο καρκίνος του πνεύμονα δεν είναι αποκλειστικά η ασθένεια του καπνιστή.
Ο αριθμός των μη καπνιστών που αναπτύσσουν τη θανατηφόρα αυτή ασθένεια αυξάνεται τα τελευταία χρόνια και σύμφωνα με μια μελέτη 2.170 ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα στην Ευρώπη, η συχνότητα των μη καπνιστών που αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα υπερδιπλασιάστηκε από το 2008 έως το 2016.
Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία εκτιμά ότι έως και το 20% των ετήσιων θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα ήταν άτομα που δεν καπνίζουν ή δεν χρησιμοποιούν καπνό. Αυτοί αντιστοιχούν σε περισσότερους από 30.000 θανάτους από τους εκτιμώμενους 155.870 θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα για το 2017, που σημαίνει περισσότερους από τους θανάτους από καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη μαζί. Συνολικά, το 2017 υπήρξαν περίπου 222.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα.
Εξακολουθεί, βεβαίως να ισχύει ότι το κάπνισμα είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα, αλλά δεν είναι ο μοναδικός. Οι άνθρωποι μπορεί να νοσήσουν από καρκίνο του πνεύμονα εξαιτίας της έκθεσής τους σε πράγματα που δεν τα γνωρίζουν καν, όπως για παράδειγμα ο αμίαντος ή το παθητικό κάπνισμα ή ακόμα και κάποιες οικοδομικές εργασίες όπως το γκρέμισμα τοίχων.
Οσο πιο γρήγορα αναγνωρίσει κανείς τυχόν «ύπουλους» παράγοντες κινδύνου τόσο πιο πιθανό είναι να προλάβει την εξάπλωση της νόσου. Δυστυχώς τα συμπτώματα στον καρκίνο του πνεύμονα δεν εμφανίζονται παρά μόνο όταν ο καρκίνος βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, γι’ αυτό και ανιχνεύεται αργά, όταν είναι πια δύσκολο να αντιμετωπιστεί αφού έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.
Επί της ουσίας αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο καρκίνος του πνεύμονα είναι τόσο θανατηφόρος. Μόνο το 18% των ανθρώπων που διαγνώστηκαν με αυτόν επιβιώνουν περίπου πέντε χρόνια ή λίγο περισσότερο.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως ο καρκίνος του πνεύμονα δεν μπορεί να θεραπευτεί. Το σημαντικό είναι να εντοπιστεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ακριβώς επειδή είναι ένας πολύ επιθετικός τύπος καρκίνου, πρέπει κάποιος να δράσει άμεσα.
Αυτό σημαίνει πως πρέπει να γνωρίζετε τα σημάδια και τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα, εάν καπνίζετε ή καπνίζατε στο παρελθόν ή ακόμα κι αν δεν έχετε ποτέ σας ανάψει ένα τσιγάρο.
Βεβαίως ο βήχας είναι πιθανότατα ένα σημάδι καρκίνου του πνεύμονα, το πρώτο που θα σκεφτείτε και έχετε σίγουρα σοβαρό λόγο γι’ αυτό: Είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα του καρκίνου του πνεύμονα σύμφωνα με μελέτη του περιοδικού Thorax, στην οποία αναφέρεται πως το 65% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα τον συμπεριλαμβάνουν.
Ενας επίμονος βήχας μπορεί να είναι αποτέλεσμα ενός όγκου που παρεμποδίζει τον αεραγωγό, γεγονός που προκαλεί το αντανακλαστικό του βήχα. Είναι δε περισσότερο ανησυχητικός αν συνοδεύεται από αίμα ή σκούρα φλέγματα. Καθώς τα καρκινικά κύτταρα εισβάλλουν στους πνεύμονες, ο υγιής ιστός συρρικνώνεται και ερεθίζεται και από εκεί προέρχεται το αίμα.
Ομως, ο βήχας μπορεί να προκληθεί από πολύ λιγότερο σοβαρά πράγματα, όπως για παράδειγμα η λοίμωξη του αναπνευστικού και σίγουρα δεν είναι το μόνο σύμπτωμα του καρκίνου του πνεύμονα.
Διαβάστε παρακάτω έξι «ύπουλα» σημάδια του καρκίνου του πνεύμονα και πότε πρέπει να τα ελέγξετε.
Συριγμός
Ο συριγμός μπορεί επίσης να προκληθεί από ένα μπλοκάρισμα του αεραγωγού από τον καρκίνο. Οταν ένας αεραγωγός είναι περιορισμένος ή στενός, ο αέρας μπορεί να κάνει έναν ήχο σαν συριγμό ή σφύριγμα καθώς περνά μέσα απ’ αυτόν.
Πόνος στο στήθος
Το στήθος έχει πολλές απολήξεις νευρικών ινών, οπότε ο καρκίνος του πνεύμονα που εισβάλλει στο θωρακικό τοίχωμα μπορεί να προκαλέσει έναν πολύ σοβαρό πόνο. Ο πόνος επιδεινώνεται με μια βαθιά αναπνοή, με τον βήχα ή με το γέλιο.
Ωστόσο, ο θωρακικός πόνος μπορεί επίσης να είναι απλά μια παρενέργεια του υπερβολικού βήχα (και όχι ένας δείκτης ανάπτυξης καρκίνου) κι αυτό γιατί ένας χρόνιος βήχας μπορεί να τεντώσει τον μυ.
Βραχνάδα
Μια βραχνή, εύθραυστη ή αδύναμη φωνή μπορεί να είναι ένας ακόμα δείκτης καρκίνου του πνεύμονα. Υπάρχει ένα νεύρο που ονομάζεται παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο που βρίσκεται ανάμεσα στην τραχεία και τον οισοφάγο και κάτω από την αορτή. Συνδέεται με τον λάρυγγα (που «φιλοξενεί» τις φωνητικές χορδές) και αν ένας όγκος το πιέσει, μπορεί να παραλύσει.
Αυτό σημαίνει ότι οι φωνητικές χορδές δεν κλείνουν και χρειάζεται οι φωνητικές χορδές να κλείνουν, ώστε να μπορεί κάποιος να βήξει, να τραγουδήσει και να μιλήσει. Η βραχνάδα, μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα του καρκίνου των φωνητικών χορδών, που επίσης συνδέεται με το κάπνισμα.
Δύσπνοια
Η δυσκολία στην αναπνοή μπορεί να υποδηλώνει ότι υπάρχει ένα μπλοκάρισμα -για παράδειγμα ένας όγκος- που εμποδίζει τον πνεύμονα να πάρει αρκετό αέρα. Αλλά μπορεί επίσης να είναι ένα σημάδι συσσώρευσης υγρών μεταξύ των πνευμόνων και του θωρακικού τοιχώματος. Αυτό συμβαίνει όταν ο καρκίνος εισβάλλει στις λεμφαδικές και φλεβικές δομές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για να επιτρέπουν στο υγρό να φεύγει από το στήθος. Αν υπάρχει μπλοκάρισμα σ’ αυτές τις περιοχές, το υγρό δεν θα μπορεί να στραγγίσει κι αυτό οδηγεί σε συσσώρευσή του.
Η κατάσταση αυτή ονομάζεται υπεζωκοτική συλλογή και δημιουργεί την αίσθηση ότι δεν παίρνει κάποιος επαρκή αέρα στους πνεύμονες, επειδή το υγρό πιέζει τον πνεύμονα και δεν του επιτρέπει να επεκταθεί.
Επαναλαμβανόμενες πνευμονίες
Πολλαπλές περίοδοι πνευμονίας θα πρέπει να χτυπήσουν καμπανάκι ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει. Οταν ο καρκίνος εμποδίζει τους μικρότερους αεραγωγούς στους πνεύμονες, δημιουργεί έδαφος αναπαραγωγής για τον πολλαπλασιασμό των βακτηριδίων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη. Οι επαναλαμβανόμενες πνευμονίες υποδεικνύουν ότι υπάρχει κάτι που εμποδίζει και θα πρέπει να ρίξετε μια ματιά.
Πρήξιμο βλεφάρων, οίδημα, αύξηση βάρους
Ο καρκίνος του πνεύμονα μπορεί επίσης να προκαλέσει διάφορα σύνδρομα που δεν σχετίζονται με τους πνεύμονες. Οι καρκίνοι στο άνω μέρος των πνευμόνων μπορούν να πιέσουν τα νεύρα που οδηγούν στα μάτια και το πρόσωπο, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο βλεφάρων, μικρότερη κόρη ή μειωμένη εφίδρωση στη μία πλευρά του προσώπου. Αυτό ονομάζεται σύνδρομο Horner.
Οι όγκοι που πιέζουν την ανώτερη κοίλη φλέβα -μια μεγάλη φλέβα που περνάει δίπλα από το επάνω μέρος του δεξιού πνεύμονα- μπορεί να προκαλέσει περίσσευμα αίματος. Το αποτέλεσμα είναι οίδημα στο πρόσωπο, το λαιμό, τα χέρια και το άνω μέρος του στήθους, καθώς και πονοκεφάλους και ζάλη.
Μερικοί καρκίνοι των πνευμόνων εκκρίνουν επίσης ουσίες σαν ορμόνες που επηρεάζουν άλλα όργανα. Αυτοί ονομάζονται παρανεοπλαστικά σύνδρομα. Ανάλογα με το συγκεκριμένο σύνδρομο, μπορούν να έχουν τεράστιες ορμονικές επιδράσεις, από την αύξηση του σωματικού βάρους έως την κόπωση, τη γυναικομαστία ή την ανάπτυξη του μαστού.
Ωστόσο, αυτά συμβαίνουν σε λιγότερο από το 2% των καρκίνων του πνεύμονα και είναι σχεδόν απίθανο αυτά τα σύνδρομα από μόνα τους να οδηγήσουν σε καρκίνο του πνεύμονα.