Σπληνομεγαλία: Αίτια, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία
Η σπληνομεγαλία είναι μια πάθηση κατά την οποία η σπλήνα (ή ο σπλήνας) διογκώνεται. Μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών και είναι μια κατάσταση που μπορεί να περάσει απαρατήρητη στην αρχή.
Πολλές φορές δεν παρουσιάζει συμπτώματα και διαγιγνώσκεται όταν ένας γιατρός διεξάγει μια γενική φυσική εξέταση.
Οι αιτίες της σπληνομεγαλίας μπορεί να περιλαμβάνουν λοιμώξεις, λευχαιμία, παθήσεις του ήπατος και μεταβολικές διαταραχές. Μπορεί ακόμα να την προκαλέσει η υπερβολική πίεση στις φλέβες του ήπατος και της σπλήνας ή θρόμβοι αίματος σ’ αυτές τις φλέβες.
Συγκεκριμένες παθήσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν αυτή την κατάσταση, όπως η μονοπυρήνωση, η σύφιλη, η νόσος του Hodgkin, η νόσος του Gaucher και η νόσος Niemann-Pick.
Η σπλήνα βρίσκεται στο άνω αριστερό τεταρτημόριο της κοιλιάς, ακριβώς κάτω από το θώρακα. Μεταξύ των διαφόρων λειτουργιών της, είναι η απομάκρυνση και καταστροφή των παλαιών κυττάρων του αίματος ή αυτών που έχουν υποστεί βλάβη, η συσσώρευση αίματος και αιμοπεταλίων που βοηθούν στην πήξη του αίματος και η αποτροπή μολύνσεων με τη δημιουργία λευκών αιμοσφαιρίων για την καταπολέμηση παθογόνων μικροοργανισμών. Οποιαδήποτε από αυτές τις λειτουργίες, μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο όταν η σπλήνα διογκωθεί μέσω της σπληνομεγαλίας.
Μια κανονική σπλήνα είναι συνήθως τόσο μεγάλη, όσο μια ανθρώπινη γροθιά. Η εμφάνιση σπληνομεγαλίας μπορεί να προκαλέσει σημαντικές μεταβολές στη λειτουργία του οργάνου και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε μερική καταστροφή του. Για παράδειγμα, μια διευρυμένη σπλήνα σημαίνει ότι η κανονική λειτουργία, καθώς και τα παλιά και κατεστραμμένα κύτταρα του αίματος θα πρέπει να αφαιρεθούν από την σπλήνα. Αυτό σημαίνει ότι η διαθεσιμότητα των υγιών κυττάρων στο αίμα ενός ατόμου, θα μειωθούν.
Εάν υπάρχει υποψία σπληνομεγαλίας, ένας γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος ή απεικόνισης, όπως ένα υπερηχογράφημα, μία αξονική τομογραφία (CT) ή μαγνητική τομογραφία (MRI) για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Σε περιπτώσεις όπου τα αίτια είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, μπορεί να πραγματοποιηθούν εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως μια εξέταση του μυελού των οστών ή εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας.
Μερικοί ασθενείς, ωστόσο, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα που σχετίζονται με σπληνομεγαλία. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αναιμία, επαναλαμβανόμενες ή συχνές λοιμώξεις, εύκολη αιμορραγία και πόνο που ακτινοβολεί από την αριστερή άνω κοιλιακή χώρα στον ώμο. Οι άνθρωποι που βιώνουν ισχυρό πόνο που είναι συχνός και σοβαρός ή που χειροτερεύει όταν προσπαθούν να πάρουν αναπνοή, πρέπει να επισκεφθούν αμέσως έναν γιατρό, καθώς αυτό μπορεί να υποδεικνύει ρήξη σπλήνας που είναι δυνητικά απειλητική για τη ζωή.
Η σπληνομεγαλία αντιμετωπίζεται μέσω της αντιμετώπισης των συνθηκών που την προκάλεσαν. Για παράδειγμα, μπορούν να συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά για την καταπολέμηση λοιμώξεων ενώ τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο του Hodgkin, μπορούν να ακολουθήσουν χημειοθεραπεία ή ακτινογραφία. Με την θεραπεία της υποκείμενης κατάστασης, υπάρχει η ελπίδα ότι η σπλήνα θα επιστρέψει στο φυσιολογικό της μέγεθος. Η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση μιας διευρυμένης σπλήνας συνιστάται κάποιες φορές, δεν παύει ωστόσο να αποτελεί την τελευταία λύση.