Απειλές κατά της υγείας στις αρτηρίες και τις φλέβες
Πολλές ασθένειες των αρτηριών και των φλεβών δεν προκαλούν συμπτώματα μέχρι να αναπτυχθεί ένα δυνητικά θανατηφόρο πρόβλημα όπως μια καρδιακή προσβολή ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Οι αρτηρίες αντλούν αίμα πλούσιο σε οξυγόνο από την καρδιά στο υπόλοιπο σώμα σας και οι φλέβες επιστρέφουν το αίμα στους πνεύμονες για να λάβουν οξυγόνο. Και οι δύο τύποι αγγείων είναι ζωτικής σημασίας για την κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα.
Η κατανόηση των απειλών κατά της υγείας που μπορεί να επηρεάσουν τις αρτηρίες και τις φλέβες, συμπεριλαμβανομένων των θρόμβων αίματος, της υψηλής χοληστερόλης και της συσσώρευσης πλάκας, θα σας βοηθήσει να προστατέψετε την υγεία σας.
Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε για τους κινδύνους και τις συμβουλές πρόληψης για κάθε μία από αυτές τις συνθήκες.
Απειλή αρτηριών: Στεφανιαία νόσος
Η ασθένεια των στεφανιαίων αρτηριών (CAD), επίσης γνωστή ως στεφανιαία νόσος, είναι ο πιο κοινός τύπος καρδιακής νόσου. Συμβαίνει όταν η αθηροσκλήρωση προκαλεί την δημιουργία πλάκας στις αρτηρίες που παρέχουν αίμα πλούσιο σε οξυγόνο στην καρδιά. Οταν η ροή του αίματος προς την καρδιά μειώνεται ή παρεμποδίζεται από τη στεφανιαία νόσο, το άτομο μπορεί να παρουσιάσει πόνο στο στήθος (στηθάγχη), καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανεπάρκεια ή ακανόνιστο καρδιακό παλμό γνωστό ως αρρυθμία.
Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή LDL («κακή») χοληστερόλη, χαμηλή HDL («καλή») χοληστερόλη ή διαβήτη. Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου επιλέγοντας μια υγιεινή διατροφή (χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά και νάτριο) και τακτική άσκηση. Μειώστε τον κίνδυνό σας παίρνοντας τα φάρμακα που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός για να διατηρήσετε την αρτηριακή σας πίεση σε χαμηλά επίπεδα και να ελέγξετε την υψηλή χοληστερόλη.
Απειλή φλεβών: Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT) είναι μια κοινή πάθηση που συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος σχηματίζεται σε βαθιά φλέβα, συνήθως στα πόδια. Το 10% των περιπτώσεων φλεβικής θρομβοεμβολής που συμβαίνουν κάθε χρόνο μπορεί να αποβούν θανατηφόρες.
Η νοσηλεία στο νοσοκομείο, η χειρουργική επέμβαση, η παρατεταμένη ακινησία, ο καρκίνος και τα φάρμακα που βασίζονται σε οιστρογόνα, όπως το αντισυλληπτικό χάπι, μπορεί να σας θέσουν σε κίνδυνο για θρόμβους αίματος. Η γνώση του οικογενειακού ιστορικού ή διαταραχών πήξης του αίματος μπορεί να βοηθήσει εσάς και το γιατρό σας να αποτρέψετε έναν απειλητικό για τη ζωή θρόμβο αίματος. Η κίνηση είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κινδύνου εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Για παράδειγμα, σηκωθείτε και περπατήστε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας μετά από χειρουργική επέμβαση και αποφύγετε να κάθεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Απειλή φλεβών: Πνευμονική εμβολή
Η πνευμονική εμβολή είναι μια σοβαρή και μερικές φορές θανατηφόρα επιπλοκή της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης που συμβαίνει όταν σπάσει ο θρόμβος αίματος και ταξιδέψει μέσα από την κυκλοφορία του αίματος στους πνεύμονες. Εάν ο θρόμβος εμποδίζει τη ροή του αίματος σε πνευμονική αρτηρία, οι πνεύμονες και πιθανώς άλλα όργανα μπορεί να υποστούν βλάβη λόγω των χαμηλών επιπέδων οξυγόνου στο αίμα. Ενα στα τέσσερα άτομα με πνευμονική εμβολή χάνει τη ζωή του. Τα σημάδια έγκαιρης προειδοποίησης μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος και βήχα με αίμα.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις, οι καρδιακές παθήσεις ή ο καρκίνος θέτουν τον άνθρωπο σε υψηλότερο κίνδυνο για θρόμβο αίματος, καθώς είναι ακίνητος για μεγάλες χρονικές περιόδους. Για την πρόληψη της πνευμονικής εμβολής, αντιμετωπίστε τους παράγοντες κινδύνου του θρόμβου αίματος που μπορείτε να ελέγξετε όπως το κάπνισμα, η χρήση της ορμονοθεραπείας με οιστρογόνα, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και η παχυσαρκία.
Απειλή αρτηριών: Αθηροσκλήρωση
Η αθηροσκλήρωση, είναι μια κοινή κατάσταση που επηρεάζει τη ροή του πλούσιου σε οξυγόνο αίματος στο σώμα. Η ασθένεια εμφανίζεται όταν η πλάκα (χοληστερόλη, λίπος και ασβέστιο) συσσωρεύεται μέσα στις αρτηρίες, περιορίζοντας τη ροή του αίματος. Τελικά οι αρτηρίες μπορούν να μπλοκαριστούν και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Η υψηλή χοληστερόλη, ιδιαίτερα η υψηλή LDL χοληστερόλη και τα χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης στο αίμα, αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για την αθηροσκλήρωση.
Κρατήστε υπό έλεγχο τους παράγοντες κινδύνου καρδιακών παθήσεων, ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, πλούσια σε δημητριακά, φρούτα και λαχανικά. Γυμναστείτε σε τακτική βάση, διατηρώντας ένα υγιές βάρος, μην καπνίζετε και προσπαθήστε να μειώσετε το στρες. Επίσης, μην παραλείπετε να παίρνετε τα φάρμακα που σας έχει γράψει ο γιατρός για την υψηλή χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση, προκειμένου να αποτρέψετε την καρδιακή προσβολή και το εγκεφαλικό επεισόδιο από την αθηροσκλήρωση.
Απειλή αρτηριών: Εγκεφαλικό επεισόδιο
Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ένας από τους πιο θανατηφόρους τύπους αγγειακών παθήσεων. Ενα εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν μια φραγμένη αρτηρία μπλοκάρει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, προκαλώντας τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων. Ο έλεγχος των παραγόντων κινδύνου του εγκεφαλικού, όπως η υψηλή χοληστερόλη, η υψηλή αρτηριακή πίεση, οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης, θα μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής -όπως η υγιεινή διατροφή, ο περιορισμός του αλατιού, η διατήρηση υγιούς βάρους, η απουσία καπνίσματος και ο περιορισμός του αλκοόλ- συμβάλλουν επίσης στην πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Απειλή φλεβών: Κιρσοί
Οι ευρυαγγείες ή κιρσοί είναι περισσότερο ένα σοβαρό ιατρικό πρόβλημα παρά μια ενοχλητική αισθητική κατάσταση. Οι πρησμένες, πορφυρές φλέβες εμφανίζονται συχνά στα πόδια των γυναικών μετά την εγκυμοσύνη, καθώς και σε άνδρες και γυναίκες άνω των 40 ετών. Οι κιρσοί εμφανίζονται όταν συσσωρεύεται αίμα στις φλέβες λόγω προβλήματος με τη βαλβίδα μονής κατεύθυνσης που φυσιολογικά στέλνει πίσω το αίμα στην καρδιά. Εάν οι κιρσοί προκαλούν πόνο, πρήξιμο, κάψιμο ή φαγούρα, το ιατρικό πρόβλημα χρειάζεται προσοχή. Η σωματική δραστηριότητα και η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και του βάρους σε χαμηλά επίπεδα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης κιρσών. Οι ασκήσεις δυνάμωσης της γάμπας μπορούν να βοηθήσουν, ακόμα και να αποτρέψουν την εμφάνιση κιρσών.
Απειλή φλεβών: Χρόνια φλεβική ανεπάρκεια
Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια είναι μια κοινή πάθηση που επηρεάζει έως και το 20% των ενηλίκων. Αυτή η κατάσταση συχνά συνδέεται με τους κιρσούς και με την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Στα άτομα με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, οι φλέβες εμποδίζονται ή δεν λειτουργούν σωστά λόγω βλάβης στα τοιχώματά τους. Η βλάβη κάνει το αίμα να λιμνάζει στις φλέβες, ειδικά όταν κάποιος στέκεται όρθιος.
Αν αποφεύγετε να στέκεστε όρθιοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα και φορώντας κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης μπορείτε να βοηθήσετε το πόδια σας να μειώσουν τη συγκέντρωση
Απειλή αρτηρίας: Αποφρακτική νόσος καρωτίδας
Οι καρωτίδες αρτηρίες είναι δύο μεγάλες αρτηρίες του λαιμού που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο. Η αποφρακτική νόσος καρωτίδας αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και προκαλεί περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις εμφράγματος. Η αποφρακτική νόσος καρωτίδας που συχνά συνδέεται με την αθηροσκλήρωση, εμφανίζεται όταν οι αρτηρίες συστέλλονται λόγω συσσώρευσης πλάκας.
Εάν έχετε διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, ανθυγιεινά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα (υψηλή χοληστερόλη) ή οικογενειακό ιστορικό αθηροσκλήρωσης, κινδυνεύετε περισσότερο από την αποφρακτική νόσο καρωτίδας. Τα άτομα με τη νόσο που λαμβάνουν τα φάρμακα που συνταγογραφούνται για αυτή την πάθηση και ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής μπορούν να αποτρέψουν τους θρόμβους αίματος και να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Απειλή αρτηριών: Περιφερική αρτηριακή νόσος
Η περιφερική αρτηριακή νόσος συχνά συσχετίζεται με την αθηροσκλήρωση και γίνεται πολύ πιο πιθανή καθώς μεγαλώνουμε. Στην περιφερική αρτηριακή νόσο, οι αρτηρίες που βρίσκονται πιο μακριά από την καρδιά, συνήθως στη λεκάνη και τα πόδια, συστέλλονται λόγω της συσσώρευσης πλάκας. Η μειωμένη ροή αίματος στους μύες μπορεί να προκαλέσει πόνο και κόπωση στα πόδια, ιδιαίτερα με την άσκηση ή το ανέβασμα της σκάλας. Ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει την περιφερική αρτηριακή νόσο χρησιμοποιώντας εξετάσεις απεικόνισης και συγκρίνοντας τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στα χέρια και τα πόδια σας.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη, η αθηροσκλήρωση και ο διαβήτης σας θέτουν σε κίνδυνο για την περιφερική αρτηριακή νόσο, ενώ το ίδιο ισχύει και με το κάπνισμα. Η υγιεινή διατροφή, η άσκηση και η διακοπή του καπνίσματος μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης περιφερικής αρτηριακής νόσου.