5 πράγματα που δεν γνωρίζατε για το Αλτσχάιμερ
Περίπου 35 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την Ενωση για το Αλτσχάιμερ. Μέχρι το 2050 αναμένεται αυτός ο αριθμός να υπερτριπλασιαστεί στα 115 εκατ. άτομα.
Στον αγώνα ενάντια στους ταχέως αυξανόμενους ρυθμούς της νόσου του Αλτσχάιμερ, οι ειδικοί απ’ όλο τον κόσμο συζήτησαν τις τελευταίες έρευνες για τη Νόσο. Διαβάστε παρακάτω πέντε νέα πράγματα που έγιναν γνωστά για το Αλτσχάιμερ και τις άλλες μορφές άνοιας:
1. H υπέρταση στην τρίτη ηλικία μπορεί να σώσει το μυαλό σας
Η υψηλή αρτηριακή πίεση συνήθως ονομάζεται «σιωπηλός δολοφόνος». Ωστόσο, μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια δείχνει ότι αν κάποιος είναι πάνω από 90 ετών, η υπέρταση μπορεί να σώσει τη ζωή των κυττάρων του εγκεφάλου του (φυσικά αν δεν έχει ήδη πάθει άνοια μέχρι τότε..).
Η υπέρταση μπορεί να προστατεύσει από την άνοια σε άτομα ηλικίας άνω των 90, σύμφωνα με τους ερευνητές που παρακολούθησαν 625 συμμετέχοντες, οι οποίοι ανέπτυξαν υψηλή πίεση του αίματος για πάνω από 10 χρόνια και βρήκαν ότι στα 90 τους, ο κίνδυνος άνοιας γι’ αυτούς ήταν χαμηλότερος κατά 55% από ό,τι σε άτομα χωρίς ιστορικό υπέρτασης.
Παρόλα αυτά, η μελέτη δεν προωθεί την υπέρταση ως λύση για τους ηλικιωμένους, δεδομένου ότι η υψηλή πίεση του αίματος σχετίζεται με άλλες κακές εκβάσεις.
«Δεν νομίζω ότι τα αποτελέσματα υποδεικνύουν πως αν βρούμε κάποιον με καλή υγεία στα 90 του και έχει αρτηριακή πίεση 120/80, θα πρέπει να τον ταΐσουμε αλάτι για να τον προστατέψουμε από άνοια», λέει ο William Klunk, αντιπρόεδρος του Ιατρικού και Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Συλλόγου του Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη καταδεικνύει απλώς ότι, όταν πρόκειται για φυσιολογικά επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, μπορεί να μην υπάρχει ένα μέγεθος που να ταιριάζει σε όλους, σε σχέση με την ηλικία, υποστηρίζει.
2. Κάλλιο αργά παρά ποτέ
Οι ηλικιωμένοι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης στα τελευταία χρόνια της ζωής τους, καθώς και τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ, με μια σειρά από αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Μια διετής κλινική δοκιμή από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Σουηδία και το Φινλανδικό Ινστιτούτο Υγείας συμπεριέλαβε 1.260 συμμετέχοντες, ηλικίας 60 έως 77. Ενα μέρος της ομάδας έλαβε ένα «lifestyle-πακέτο», συμπεριλαμβανομένων της διατροφικής καθοδήγησης, της σωματικής άσκησης, της διαχείρισης των καρδιακών παραγόντων κινδύνου για την υγεία και γνωστικών εκπαιδευτικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. Η ομάδα ελέγχου έλαβε πρότυπες συμβουλές για την υγεία.
Μετά από δύο χρόνια η ομάδα που είχε αλλάξει τρόπο ζωής, τα πήγε πολύ καλύτερα στα τεστ μνήμης και σκέψης.
«Γνωρίζουμε από προηγούμενες μελέτες ότι η εφαρμογή των εν λόγω παραγόντων του τρόπου ζωής στη μέση ηλικία, μπορεί να αντισταθμίσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ αργότερα. Τα καλά νέα που προέκυψαν από την παρούσα μελέτη είναι πως αυτές οι αλλαγές έχουν αποτέλεσμα ακόμα και αν τις εφαρμόσετε στα 60 ή στα 70 σας», λέει ο Ralph Νίξον, πρόεδρος του Ιατρικού και Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Συλλόγου του Αλτσχάιμερ.
3. Τα παιχνίδια κάνουν τον εγκέφαλο μεγαλύτερο
Οι μεσήλικες που ήταν μανιώδεις παίκτες διαφόρων παιχνιδιών, από σταυρόλεξα και sudoku, μέχρι τάβλι και χαρτιά, έτειναν να έχουν μεγαλύτερο εγκέφαλο από τους ανθρώπους που δεν παίζουν παιχνίδια, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που έγινε σε τομογραφίες του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές εξέτασαν συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου των συμμετεχόντων. Ο όγκος σε εκείνους που έπαιζαν παιχνίδια ήταν μεγαλύτερος σε περιοχές που τείνουν να καταστραφούν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, γεγονός που υποδηλώνει το δυναμικό για την καθυστέρηση -ίσως ακόμη και την αποφυγή- της ασθένειας. Οι άνθρωποι που κράτησαν το μυαλό τους απασχολημένο με παιχνίδια, είχαν υψηλότερη βαθμολογία στα τεστ ικανότητας σκέψης.
«Είναι σαν να ψάχνεις τη μυϊκή μάζα κάποιου. Είναι κακό όταν είναι μικρότερη και καλό όταν είναι μεγαλύτερη», λέει η δρ Laurel Coleman, γεροντολόγος του Ιατρικού Κέντρου Γηριατρικής Αξιολόγησης του Μέιν.
Η Coleman προτείνει στους ηλικιωμένους να αναπτύξουν κίνητρα για δραστηριότητες όπως η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, ή η στροφή από την ανάγνωση στην μυθοπλασία, που συνιστά μια γνωστική πρόκληση, όπως υποστηρίζει.
4. Η άσκηση ωφελεί πολύ το μυαλό
Η άσκηση φαίνεται να επιβραδύνει την κάθοδο προς την άνοια και αυτό βέβαια δεν είναι κάτι καινούργιο. Δύο σύνολα δεδομένων από την Μελέτη της Γήρανσης της Mayo Clinic, δείχνουν ότι η άσκηση μπορεί να επηρεάσει θετικά το πόσο ήπια θα είναι η γνωστική εξασθένηση (ένας πρόδρομος για την άνοια) και η ανάπτυξη της άνοιας.
Σε μία ομάδα ασθενών με ήπια γνωστική εξασθένηση, η άσκηση φάνηκε να προστατεύει από την άνοια. Τα δεδομένα σε μια διαφορετική ομάδα από υγιείς ασθενείς που γυμνάζονταν -είτε ελαφρά, είτε έντονα- έδειξαν ότι ήταν λιγότερο πιθανό να διαγνωστούν με γνωστική εξασθένηση.
«Ποτέ δεν θα πούμε ότι η άσκηση θα αποτρέψει εντελώς το Αλτσχάιμερ ή ότι θα σας θεραπεύσει. Αλλά αυτό που προσπαθούμε είναι να βοηθήσουμε το μυαλό να μείνει όσο το δυνατόν περισσότερο χρονικό διάστημα διαυγές», λέει η Coleman.
4. Ενα οσφρητικό τεστ μπορεί να εντοπίσει το Αλτσχάιμερ
Στο μέλλον, ένα τεστ της αίσθησης της όσφρησης μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να προβλέψουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Σε δύο ξεχωριστές μελέτες, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν ορισμένες οσμές, είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν νοητική εξασθένηση. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα κύτταρα του εγκεφάλου που είναι ζωτικής σημασίας για την αίσθηση της όσφρησης ενός ατόμου πεθαίνουν στα πρώτα στάδια της άνοιας.
Οι ερευνητές λένε ότι αυτή η πληροφορία θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να δημιουργήσουν ένα τεστ όσφρησης για την ανίχνευση της νόσου του Αλτσχάιμερ νωρίτερα. Εγκαιρη ανίχνευση σημαίνει έγκαιρη παρέμβαση και θεραπεία για την επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου. Οι γιατροί σήμερα μπορούν να διαγνώσουν τη νόσο του Αλτσχάιμερ μόνο αφού έχει προκαλέσει σημαντική βλάβη στον εγκέφαλο.
«Εν όψει της αυξανόμενης παγκόσμιας επιδημίας της νόσου του Αλτσχάιμερ, υπάρχει πιεστική ανάγκη για απλές, λιγότερο επεμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις που θα προσδιορίζουν τον κίνδυνο της νόσου πολύ νωρίτερα στην πορεία της ασθένειας», γράφουν σε έκθεσή τους οι ερευνητές.