Με αφορμή τον “Τάφο του Ινδού” στην παραλία Καλαμάτας μπροστά στου “Κοιλάκου”: Δύο μέτρα και δύο σταθμά και η σιωπή των αρμοδίων!

                                                                                                                                       Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΗ

 ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ το δημοσίευμα της 7ης Νοεμβρίου 2018 με τίτλο «Ο τάφος του Ινδού μπροστά στου πρ. Κοιλάκου», δεχθήκαμε δεκάδες τηλεφωνήματα από καταστηματάρχες που δραστηριοποιούνται εντός της χερσαίας ζώνης λιμένος Καλαμάτας αλλά, κυρίως εκτός αυτής, ανατολικά του  καταστήματος ROMA PIZZA που σταματούν τα όρια χερσαίας ζώνης λιμένος, οι οποίοι με έκδηλη την αγανάκτηση διερωτούνταν πως είναι δυνατόν εφαρμόζονται δύο μέτρα και δύο σταθμά στην παραχώρηση χώρων αιγιαλού για εκμετάλλευση από  ιδιώτες επιχειρηματίες και οι δραστηριοποιούμενοι εκτός της χερσαίας ζώνης να αντιμετωπίζονται ως παραβάτες όταν επιχειρούν να κάνουν χρήση χώρων αιγιαλού με ανάρτηση τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών κ.λ.π.  και το Ελληνικό Δημόσιο να τους αρνείται την χορήγηση αδείας κατασκευής πρόχειρων εξεδρών που δεν συνιστούν μόνιμες κατασκευές και δεν αλλοιώνουν την φυσιογνωμία του αιγιαλού.

Η προετοιμασία του νέου μπαζώματος στο χώρο του αιγιαλού λίγα μόλις μέτρα από τη θάλασσα μπροστά από το εστιατόριο πρώην  Κοιλάκου, αγανακτισμένοι πολίτες και επιχειρηματίες μας ρωτούσαν πως μπορεί να χορηγείται άδεια από το Λιμενικό Ταμείο και την Διεύθυνση Λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας για παρόμοιες κατασκευές και τι πράττει στις περιπτώσεις αυτές η Κτηματική Υπηρεσία και ο Εισαγγελέας Καλαμάτας.    Αραγε εκπληρώνονται οι λειτουργικές ανάγκες και ο προορισμός  του λιμένα στην περίπτωση και γιατί να μην επιτρέπονται παρόμοια «εργα», με προκαθορισμένα έστω κριτήρια από την πολιτεία ως προς τον τρόπο χρήσης των κοινοχρήστων χωρων του αιγιαλού εφαρμοζόμενα όμως από όλους τους επαγγελματίες της οδού Ναυαρίνου και όχι μόνο, ιδίως  όταν  οι αρμόδιοι κόπτονται για τουριστική ανάπτυξη της περιοχής; Διερευνήσαμε με έγκριτους νομικούς το νομοθετικό καθεστώς που διέπει τις περιπτώσεις αυτές, όπου πράγματι με λύπη διαπιστώσαμε ότι εφαρμόζονται δύο μέτρα και δύο σταθμά στην παραχώρηση χρήσης χώρων αιγιαλών από την πολιτεία και τον Δήμο με αυταπόδεικτη την άδικη και άνιση μεταχείριση.

ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ

Ο δικηγόρος Χρήστος Αρχοντής που έχει χειριστεί ανάλογες υποθέσεις μας επιβεβαίωσε την αδικία και ανισότητα που συντελείται στις άδειες παραχώρησης χρήσης αιγιαλών εντός χερσαίας ζώνης και εκτός αυτής. Χαρακτηριστικά μας ανέφερε ότι έχει στη διάθεση της εφημερίδος περιστατικά επιχειρήσεων εντός της οδού Ναυαρίνου όπου σε απόσταση λίγων μόλις μέτρων ορισμένοι απολαμβάνουν ανενόχλητοι του προνομίου της κατασκευής εξεδρών και χρήσης τραπεζοκαθισμάτων επί χώρου αιγιαλού που τυχαίνει να οριοθετείται εντός χερσαίας ζώνης λιμένος και άλλοι επαγγελματίες λίγα μέτρα ανατολικότερα με παρόμοιες εγκαταστάσεις οδηγούνται στην δικαιοσύνη και τους επιβάλλονται δυσβάστακτα πρόστιμα με τον ν. 2791/2001.

Όπως μας τόνισε η παραχώρηση της χρήσης της ζώνης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και αυτού που εντάσσεται στη χερσαία ζώνη λιμένα, αποτελεί τη σημαντικότερη μορφή αξιοποίησης της ζώνης αιγιαλού και παραλίας, αλλά είναι παράλληλα και ένα από τα θέματα που θίγονται κατά κόρον στις αναφορές των πολιτών που προσφεύγουν στην ανεξάρτητη αρχή του  Συνηγόρου του Πολίτη προκειμένου μα πληροφορηθούν γιατί υπάρχει αυτή η διάκριση. Καταγγέλλονται κυρίως για κατάληψη του χώρου χωρίς σύννομη παραχώρηση ή καθ’ υπέρβαση των όρων παραχώρησης. Η παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας ρυθμίζεται κυρίως από το άρθρο 13 του Ν. 2971/2001 και την ΚΥΑ Δ10Β1075164/2439ΕΞ/2013 (ΦΕΚ 1094 Β/2- 5-2013). Το 2013, με διάρκεια ισχύος έως το τέλος του έτους, εκδόθηκε η ΚΥΑ Δ10Β1075164/2439/2013 (τροποποιητική της Δ10Β1053970/1672 ΕΞ 2013) η οποία ρυθμίζει την «απευθείας παραχώρηση, με αντάλλαγμα, του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού». Η συνήθως ακολουθούμενη διαδικασία, είναι αυτή της παραγράφου 5 του προαναφερομένου άρθρου, δηλαδή η παραχώρηση στους ΟΤΑ της απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας και στη συνέχεια η μίσθωση απ’ αυτούς σε ιδιώτες – επιχειρηματίες, με την καταβολή ανταλλάγματος. Αντιστοίχως η παραχώρηση απλής χρήσης της χερσαίας ζώνης λιμένα καθορίζεται από το άρθρο 24 του Ν. 2971/2001 σε συνδυασμό με το άρθρο 34 του Ν. 3153/2003, το άρθρο δέκατο όγδοο του Ν. 2932/2001 και την εγκύκλιο 8321.6/01/12/12-3-2012 (ΑΔΑ Β443Φ-Ω4Β). Η διαδικασία αυτή αποφέρει στους Δήμους και στους φορείς διαχείρισης λιμένων σημαντικά έσοδα, ωστόσο αποτελεί κοινή παραδοχή ότι πρόκειται για μία διοικητική πρακτική που ακολουθείται μερικές φορές με αδόκιμο και ακατανόητο ως προς την λογική  τρόπο, όταν,  υπάρχει διαφορετική και μεροληπτική αντιμετώπιση των επιχειρηματιών με το πρόβλημα στις τουριστικές περιοχές όπως στην πόλη μας να προσλαμβάνει τεράστιες διαστάσεις  κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.

ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΙΓΙΑΛΟ

Οι κύριες μορφές παραβιάσεων που ανιχνεύουν οι διωκτικές αρχές όπως το Λιμεναρχείο και η Κτηματική Υπηρεσία, είναι κάποιες κατασκευές εντός της ζώνης αιγιαλού και παραλίας από επιχειρηματίες (ταβέρνες, εστιατόρια, καφετέριες) για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων ή εγκατάσταση άλλων, φορητών ή μόνιμων κατασκευών (π.χ. γλάστρες, πέργκολες, εξέδρες, ομπρέλες, τέντες κ.λπ.) κυρίως στην προβολή του καταστήματος και κάτω από την οδό Ναυαρίνου, σε ορισμένες περιπτωσεις οι καταστηματάρχες επικαλούνται την υπαρξη συμφωνητικού μίσθωσης ανάμεσα στον Δημο ή στον  φορέα διαχείρισης λιμένα με πιθανές, ελάχιστες όμως, υπερβάσεις  των όρων αυτού (π.χ. ανάπτυξη πολλαπλασίου αριθμού τραπεζοκαθισμάτων, απαγορευόμενων μόνιμων κατασκευών όπως τσιμεντένιες βάσεις, ξύλινες ράμπες κ.λπ.) και μίσθωση από το Λιμενικό Ταμείο ως φορέα διαχείρισης λιμένα, χώρων της χερσαίας ζώνης, στους οποίους έχουν εκτελεστεί έργα άλλοτε άνευ αδείας,  ή καθ’ υπέρβαση της αδείας παραχώρησης. Δεν λείπουν όμως και περιπτώσεις παράνομων επεμβάσεων στη ζώνη αιγιαλού και παραλίας από ιδιώτες ή και τους ίδιους του ΟΤΑ ή τους φορείς διαχείρισης λιμένα, στους οποίους έχει παραχωρηθεί η χρήση (π.χ. παράνομες λιμενικές εγκαταστάσεις, επιχωματώσεις στην θάλασσα για τη δημιουργία χώρου προς εκμετάλλευση), τοποθέτηση μόνιμων κατασκευών, κατασκευές διόδων ή διαδρόμων για την εξυπηρέτηση των λουομένων κ.λπ.), αλλά αυτό το τελευταίο θέμα δεν αφορά την παραπάνω περίπτωση.

ΠΟΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΧΡΟΝΟ

Όπως επισημαίνει ο κ. Αρχοντής, ο νόμος προβλέπει πως οι χώροι που περιλαμβάνονται στη χερσαία ζώνη λιμένος, δηλαδή ο αιγιαλός και οι συνεχόμενοι, αναγκαίοι για τη λειτουργία του λιμένα, παραλιακοί χώροι, αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, προοριζόμενους μόνο για έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την εμπορική, επιβατική, ναυτιλιακή, τουριστική και αλιευτική κίνηση και γενικότερα τις λειτουργικές ανάγκες του λιμένα και, επομένως, παραχώρηση χώρου μέσα στη ζώνη αυτή είναι επιτρεπτή μόνο για την εξυπηρέτηση των παραπάνω αναγκών.   (Σχετικές είναι και οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με πρόσφατη την 2448/2017 και παλαιότερες τις  1358/2001, 3397/2001, 2500/2009, 4336/2011). Η παραχώρηση επιτρέπεται πάντοτε για ορισμένο χρονικό διάστημα, με απόφαση του φορέα διοίκησης του λιμένα, ύστερα από έγκριση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας και σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας [ΥΕΝ] και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού [ΓΕΝ], κατά το άρθρο 24 του ν. 2971/2001, το οποίο ορίζει ότι δεν απαιτούνται οι σύμφωνες αυτές γνώμες μόνον εάν η παραχώρηση είναι διάρκειας μικρότερης των τριών ετών και δεν συνοδεύεται «από οποιοδήποτε έργο μόνιμης ή προσωρινής φύσης».

ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ

Εξάλλου, τα έργα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του λιμένα εκτελούνται από τον οικείο φορέα διοίκησής του, κατόπιν απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, η οποία εκδίδεται μετά από σύμφωνη γνώμη των Υπουργείων Εμπορικής Ναυτιλίας και Πολιτισμού και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, ενώ τυχόν απαιτούμενες οικοδομικές άδειες εκδίδονται, σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 3 του ν. 2987/2002, από τις κατά τόπους πολεοδομικές υπηρεσίες, ύστερα από έγκριση της Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής [ΓΓΛΛΠ] του ΥΕΝ και πάντως πριν από την άδεια της αρμόδιας λιμενικής αρχής, που προβλέπεται στο άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 2971/2001 (ΣτΕ 2274/2011, 4336/2011, πρβλ. ΣτΕ 2500/2009). Αρμόδιο όργανο για την κρίση ως κατεδαφιστέων κτισμάτων ευρισκομένων στην προστατευόμενη ως δημόσιο κτήμα χερσαία ζώνη λιμένος είναι ο προϊστάμενος της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας. Με την δικαιολογία ότι η  παραχώρηση χώρου μέσα στη ζώνη αυτή είναι επιτρεπτή μόνο για την εξυπηρέτηση των παραπάνω αναγκών δηλαδή του λιμένα, παρατηρούμε ότι οι φορείς εκμετάλλευσης προβαίνουν σε μια διασταλτική ερμηνεία και χορηγούν άδειες εκμετάλλευσης στους επιχειρηματίες που υποβάλλουν σχετικό αίτημα έναντι χρηματικού ανταλλάγματος για την χρήση. Το ζητούμενο όμως δεν είναι τι γίνεται στους χώρους εντός χερσαίας ζώνης λιμένος διότι οι καταστηματάρχες αυτοί απολαμβάνουν αυτού του προνομίου. Το θέμα ανακύπτει πως αντιμετωπίζονται από την πολιτεία οι καταστηματάρχες εκτός χερσαίας ζώνης, οι οποίο αντιμετωπίζονται αυστηρά, όταν προβαίνουν σε κατασκευές (όπως εξέδρες ξύλινες για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων ή εγκατάσταση άλλων, φορητών ή μόνιμων κατασκευών (π.χ. γλάστρες, πέργκολες, εξέδρες, ομπρέλες, τέντες κ.λπ.) για τις οποίες ενώ υποβάλουν σχετική αίτηση για χορήγηση αδείας στην Κτηματική Υπηρεσία και Πολεοδομία, αντιμετωπίζονται με φειδώ και απόρριψη του αιτήματος. Εχουν γίνει κατά καιρούς, όπως γνωρίζω αιτήματα από την Κτηματική Υπηρεσία Μεσσηνίας προς τα συναρμόδια Υπουργεία για ενιαία ρύθμιση όσον αφορά τον τύπο των κατασκευών ώστε να εναρμονίζονται με το περιβάλλον και να επιτρέπουν την τουριστική αξιοποίηση, αλλά ποτέ δεν ρυθμίστηκαν νομοθετικά οι περιπτώσεις αυτές, κατά καιρούς με ΚΥΑ δίδονται γενικόλογες οδηγίες για τα επιτρεπόμενα έργα εκμετάλλευσης και απλής χρήσης αιγιαλών και παραλίας, αλλά κυρίως η ερμηνεία των σχετικών διατάξεων του ν. 2791/2001 αφήνεται στην διακριτική ευχέρεια των υπαλλήλων της Κτηματικής Υπηρεσίας και των υπηρεσιών των Δήμων.

ΚΡΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ…

Επιτομή της κρατικής αναλγησίας και παραβίασης των αρχών της ισότητας και αναλογικότητας αποτελεί η σχετικά πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 96 του ν. 4504/2017 η οποία αναστέλλει την επιβολή προστίμων και πρωτοκόλλων αυθαίρετης χρήσης για μία διετία, για   «Κατασκευές εντός περιοχών δικαιοδοσίας των  φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης Λιμένων», αδιαφορώντας παντελώς για τις επιχειρήσεις που έχουν προβεί σε ανάλογες κατασκευές και ευρίσκονται εκτός  χερσαίας ζώνης. Σκεφτείτε πως αισθάνονται οι επιχειρηματίες της Ναυαρίνου που βλέπουν να αντιμετωπίζονται σε λίγα μέτρα απόσταση με δύο μέτρα και δύο σταθμά.

ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Κι ενώ η «ιστορία» με το μπάζωμα μπροστά στου πρ. Κοιλάκου εξελίσσεται το τελευταίο δίμηνο, παρ’ ότι έχει μέσα από καταγγελίες κατοίκων έρθει στο φως της δημοσιότητας στη «ΦΩΝΗ», κανένας αρμόδιος δεν έχει δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις.

Παράλληλα, κανένας από τους «ευαίσθητους» σε άλλα θέματα ήσσονος σημασίας, δεν έχει πάρει δημόσια θέση!

Αναλογίζεται κανείς τί τρέχει; Εγινε κατολίσθηση κι έπεσε κι ένας βράχος; Γιατί ήπιαν όλοι το… αμίλητο νερό; Προέχει η εξυπηρέτηση των όποιων οικονομικών συμφερόντων από την προστασία του περιβάλλοντος, ώστε να επιτρέπεται μια καραμπινάτη παρανομία μπροστά στη βιτρίνα της παραλίας Καλαμάτας;

Επειδή όμως τίθεται ζήτημα νομιμότητας η Δικαιοσύνη πρέπει να λειτουργήσει καταλυτικά, ελευθερώνοντας το χώρο που έχει μετατραπεί σε… «τάφο του Ινδού», αλλιώς ίσως βρεθεί προ εκπλήξεων να θελήσουν όλοι οι περίοικοι επαγγελματίες να δημιουργήσουν ένα… παραλιακό νεκροταφείο με θέα!!!

ΘΑΝ. ΤΣΑΜΟΥΛΗΣ

 

Υ.Γ.: Δεν σχολιάζω τη σιωπή των άλλων ΜΜΕ (Τύπος, TV και ιστοσελίδες), ο καθένας κάνει τις επιλογές του και κρίνεται. Τα συμπεράσματα δικά σας…