Πασχαλινά τσουρέκια: Γιατί τα φτιάχνουμε και πότε

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες ζυμώνουν τσουρέκια. Γιατί, όμως, φτιάχνουμε τσουρέκια το Πάσχα;

Τα τσουρέκαια είναι ο εξελιγμένος τύπος του πασχαλινού ψωμιού, της Λαμπροκουλούρας ή του Λαμπρόψωμου.

Το όνομα “τσουρέκι” προέρχεται από την Τουρκική λέξη “corek” που αναφέρεται σε οποιοδήποτε ψωμί είναι φτιαγμένομε ζύμη που περιέχει μαγιά, ενώ υπάρχουν πολλά είδη corek, τόσο αλμυρά όσο και γλυκά, που εμφανίζονται σε διάφορα σχήματα και μεγέθη ανάλογα με την περιοχή.

Οι Αρμένιοι, καθώς και οι άνθρωποι στο Αζερμπαϊτζάν, φτιάχνουν ένα “churek” που είναι ένα στρογγυλό επίπεδο ψωμί πασπαλισμένο με σουσάμι. Το όνομα “τσουρέκι” μάλλον υιοθετήθηκε από τους Έλληνες κατά την περίοδο της τουρκικής κατοχής, και έκτοτε ξεκίνησαν να φτιάχνουν τη δική τους εκδοχή ενός γλυκού ψωμιού φτιαγμένο με γάλα, βούτυρο και αβγά.

Το τσουρέκι είναι μόνο ένα από τα ποικίλα εορταστικά ψωμιά της ελληνικής παράδοσης, όμως ίσως είναι το πιο γνωστό. Εκτός από το τσουρέκι, υπάρχουν και άλλες ποικιλίες Πασχαλινού ψωμιού γνωστές ως “λαμπροκούλουρα” ή “λαμπρόψωμο” ή με άλλες ονομασίες ανάλογα με την τοπική παράδοση.

Το ψωμί αυτό είναι συμβολικό, γιατί αντιπροσωπεύει την ανάσταση του Χριστού, καθώς το αλεύρι ζωντανεύει και μεταμορφώνεται σε ψωμί.Το ψωμί συμβόλιζε τη “ζωή” και στην ειδωλολατρική παράδοση και μπορούμε να βρούμε απομεινάρια της ακόμη και σήμερα, σε παραδόσεις όπως της προσφοράς Πασχαλινού ψωμιού και κόκκινων αβγών στους τάφους αγαπημένων προσώπων κατά το Πάσχα.

Το σχήμα των Πασχαλινών ψωμιών ποικίλλει ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις. Το πιο γνωστό είναι φυσικά η πλεξούδα, με ή χωρίς κόκκινο αβγό. Οι πλεξούδες και οι κόμποι προέρχονται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους ως σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων .

Πρωί-πρωί τη μεγάλη Πέμπτη, σε όλη την Ελλάδα, οι γυναίκες καταπιάνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν με μυρωδικά τις κουλούρες της Λαμπρής και τις στολίζουν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς. Ανάλογα με το σχήμα που τους έδιναν παλιότερα είχαν και διάφορα ονόματα. “Κοφίνια”, “καλαθάκια”, “δοξάρια”, “αυγούλες”, “κουτσούνες”, “κουζουνάκια”. Παρόμοιες κουλούρες έφτιαχναν και στα βυζαντινά χρόνια, τις “κολλυρίδες” και ήταν ειδικά ψωμιά για το Πάσχα, σε διάφορα σχήματα, που είχαν στο κέντρο ένα κόκκινο αυγό.

Πόσες θερμίδες έχουν τα πασχαλινά γλυκά; Ποια μας κάνουν καλό;

Εύκολη συνταγή για Πασχαλινό τσουρέκι

Είναι το απόλυτο Πασχαλινό έδεσμα, αν και είναι λίγο μπελαλίδικη διαδικασία για τις νοικοκυρές. Η συνταγή που σας προτείνουμε είναι από τις πιο εύκολες, ενώ το μόνο βέβαιο είναι ότι οι φίλες σας θα σας την ζητήσουν σίγουρα για του χρόνου!

Υλικά:

1 κιλό αλεύρι ( Το καλύτερο είναι να προτιμήσετε αλεύρι για τσουρέκι που θα βρείτε με αυτή την ονομασία στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Αν δεν το βρείτε χρησιμοποιήστε αλεύρι παραδοσιακό για ψωμί ή αλεύρι απλό, για όλες τις χρήσεις)

300 γρ. χλιαρό νερό

60 γρ. νωπή μαγιά, τριμμένη

300 γρ. ζάχαρη

250 γρ. βούτυρο λιωμένo

4  αυγά

2 κουτάκια σκόνη βανίλιας

1 κουτ. γλυκού μαχλέπι, καλά κοπανισμένο στο γουδί

ξύσμα από 1  πορτοκάλι

1 κρόκος αυγού, χτυπημένος, για το άλειμμα των τσουρεκιών.

Εκτέλεση

Κοσκινίστε το αλεύρι σε μια λεκάνη, κάνοντας μια λακκούβα στο κέντρο. Ρίξτε εκεί που κάνατε τη λακκούβα το χλιαρό νερό και την τριμμένη μαγιά

Με το χέρι σας πάρτε λίγο από το αλεύρι και τη μαγιά και ξεκινώντας από το σημείο που έχετε ανοίξει τη λακκούβα, ανακατέψτε μέχρι να γίνουν χυλός

Σκεπάστε τη λεκάνη με μια κουβερτούλα. Αφήστε το μίγμα να ξεκουραστεί για 1 – 1½ ώρα, μέχρι να φουσκώσει.

Σε ένα μπολ χτυπήστε με το μίξερ χειρός τη ζάχαρη και το βούτυρο για μερικά λεπτά, μέχρι γίνει μια αφράτη κρέμα.

Προσθέστε τα αυγά ένα-ένα και χτυπήστε καλά. Στη συνέχεια ρίξτε τη σκόνη βανίλιας, το μαχλέπι, και το ξύσμα πορτοκαλιού, χτυπώντας σε χαμηλή ταχύτητα, μέχρι να ενωθούν στο μείγμα.

Ξεσκεπάστε τη λεκάνη και προσθεστε  το μείγμα των αυγών. Ανακατεψτε όλα τα υλικά της λεκάνης, φέρνοντας το άθικτο αλεύρι από την περιφέρεια προς το κέντρο με τα υπόλοιπα υλικά και ζυμώστε καλά για 7 – 8 λεπτά.

Χωρίστε τη ζύμη στη μέση,κόψτε σε τρία κομμάτια, πλάστε τα σε μέτρια κορδόνια και φτιάξτε κοτσίδες. Στο κέντρο του κάθε τσουρεκιού-κοτσίδας μισοβυθίστε ένα κόκκινο πασχαλινό αυγό.

Στρώστε με λαδόκολλα μια μεγάλη λαμαρίνα φούρνου και βάλτε τα τσουρέκια σας. Σκεπάστε τα  με μια πετσέτα και  αφήστε τα για 1 ώρα να φουσκώσουν καλά.

Προθερμάνετε το φούρνο στους 180°C, ξεσκεπάστε το ταψί και αλείψτε τα τσουρέκια με τον κρόκο αυγού για να γυαλίσουν όμορφα.

Ψήστε για για 1 ώρα, μέχρι να ροδίσουν

Καλή σας όρεξη!