Εργατική Πρωτομαγιά: Εκδηλώσεις και καταστολή ανά τον κόσμο

Από το Σικάγο στις Ηνωμένες Πολιτείες, απ’ όπου ξεκίνησε το 1886, η Ημέρα της Εργασίας γιορτάζεται σε πολλές χώρες στον κόσμο, κυρίως την 1η Μαΐου (Πρωτομαγιά). Το Γαλλικό Πρακτορείο παρουσιάζει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους γιορτάζεται η ημέρα της εργασίας και των εργαζομένων σε διάφορες χώρες στον κόσμο.

Οι απαρχές

Το 1886, τα αμερικανικά συνδικάτα καλούν σε απεργία την 1η Μαΐου –ημέρα της ανανέωσης των συμβολαίων εργασίας– για τη διεκδίκηση του οκταώρου. Περισσότεροι από 300.000 εργάτες εγκαταλείπουν τα εργοστάσιά τους σε όλη τη χώρα.

Στις 3 Μαΐου, επεισόδια ξεσπούν στο Σικάγο, ένα από τα κέντρα της διαμαρτυρίας, όπου πολλοί απεργοί σκοτώνονται από την αστυνομία στο διαβόητο «περιστατικό του Χεϊμάρκετ». Την επομένη, βόμβα εκρήγνυται ανάμεσα στους αστυνομικούς στο τέλος μιας συγκέντρωσης αναρχικών. Η αστυνομία απαντά πυροβολώντας εναντίον του πλήθους. Επτά αστυνομικοί και πολλοί διαδηλωτές χάνουν τη ζωή τους.

Οκτώ αναρχικοί καταδικάζονται για την επίθεση, τέσσερις από τους οποίους απαγχονίζονται. Αποκαθίστανται από τη δικαιοσύνη το 1893.

Το 1889, το ιδρυτικό συνέδριο της Β’ Διεθνούς αποφασίζει τη διοργάνωση σε μια καθορισμένη ημερομηνία, αρχής γενομένης την 1η Μαΐου 1890, μιας διεθνούς διαδήλωσης των εργαζομένων για τη διεκδίκηση του οκτάωρου και σε ένδειξη τιμής προς τους νεκρούς του Σικάγου.

Διάφορες ημερομηνίες

Η Εργατική Πρωτομαγιά τιμάται σε 107 χώρες του κόσμου, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 67% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η Ολλανδία, το Ισραήλ και οι χώρες της αραβικής χερσονήσου είναι από τις ελάχιστες χώρες που δεν διαθέτουν μια ημέρα γιορτής για την εργασία και τους εργαζόμενους. Η Σρι Λάνκα και το Ηνωμένο Βασίλειο γιορτάζουν την ημέρα αυτή στις 7 Μαΐου, η Νέα Ζηλανδία την τέταρτη Δευτέρα του Οκτωβρίου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και ο Καναδάς, τιμούν την ημέρα αυτή την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου.

Η Ιαπωνία, το Αφγανιστάν, το Ιράν και ορισμένα κρατίδια της Ινδίας αν και γιορτάζουν την Πρωτομαγιά –σε μια πολύ συγκεκριμένη παραλλαγή το Ιράν– είναι ανάμεσα στις ελάχιστες χώρες όπου η ημέρα αυτή δεν είναι αργία.

Στη Λιθουανία, το καθεστώς της είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης και η ημέρα αργίας μπορεί να αμφισβητηθεί.

Γιορτές και διαδηλώσεις

Στις περισσότερες χώρες την ημέρα αυτή συνδικάτα και κόμματα διοργανώνουν διαδηλώσεις και εορταστικές συγκεντρώσεις. Στη Φινλανδία, είναι μια ημέρα φοιτητικών γιορτών και οικογενειακών πικνίκ σε ατμόσφαιρα καρναβαλιού. Στην Ιταλία, μια μεγάλη συναυλία πραγματοποιείται κάθε χρόνο τέτοια μέρα στη Ρώμη.

Στη Γαλλία, η Πρωτομαγιά είναι η ευκαιρία για να αγοράσει ο κόσμος άνθη μιγκέ. Στην Αυστρία, γιορτάζεται το δέντρο του Μάη.

Όμως το σύμβολο που μοιράζονται στη γιορτή των εργαζομένων οι περισσότερες χώρες στον κόσμο είναι εκείνο που συνδέεται με τον κομμουνισμό, ιδίως το σφυροδρέπανο και γενικότερα το κόκκινο χρώμα. Το βρίσκουμε στο Μπανγκλαντές, στο Πακιστάν, σε πολλές χώρες των Βαλκανίων, στην ΠΓΔΜ ή ακόμη στην Ονδούρα.

Καταστολή

Στη Μιανμάρ, στη Λιβύη και στη Συρία δεν διοργανώνεται καμία δημόσια διαδήλωση. Στην Τουρκία, στην Ινδονησία και στο Πακιστάν, αν και η μέρα αυτή είναι γιορτή, οι διαδηλώσεις συχνά καταστέλλονται από την κυβέρνηση.

Στην Κωνσταντινούπολη, διαδήλωση πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην πλατεία Ταξίμ, αν και από το 2013 απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις εκεί.

topontiki