Τι αλλάζει στη χρήση social media από παιδιά κάτω των 13 ετών

Πάνω από το 80% των παιδιών πέμπτης και έκτης δημοτικού στην Ελλάδα έχουν παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα.

Αυτό επισημαίνει ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου (Ε.Κ.Α.Δ.), Γιώργος Κορμάς, εθνικός εκπρόσωπος στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Ασφαλούς Διαδικτύου Insafe (Internet Safety for Europe), μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM».

Με αφορμή την αλλαγή σελίδας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα από τις 25 Μαΐου, σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα από παιδιά μέχρι και 16 ετών και την εφαρμογή και στη χώρα μας του ευρωπαϊκού κανονισμού 679/ 2016, ο κ. Κορμάς επισημαίνει ότι «δεν υπάρχουν περιθώρια καθυστερήσεων από τις κυβερνήσεις». Οι αλλαγές, σημειώνει, είναι ριζικές και αναμένεται να μεταμορφώσουν την επικοινωνία των νεαρότερων μελών της ελληνικής κοινωνίας μέσα από κάθε δίκτυο και εφαρμογή ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης.

«Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό 679/ 2016 απαγορεύεται η χρήση των κοινωνικών δικτύων, δηλαδή δικτύων το Facebook, το Instagram και το Snapchat και όλων των δικτύων που εν πάση περιπτώσει έχουν μέσα το κοινωνικό κομμάτι, από παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών. Αυτό ίσχυε ως νόμος στις ΗΠΑ από το 1998, η είσοδος όμως ή μη των παιδιών ήταν ευθύνη των γονέων. Εδώ τώρα αλλάζει το πλαίσιο και πλέον την ευθύνη την έχουν τα ίδια τα κοινωνικά δίκτυα» εξηγεί ο κ.Κορμάς περιγράφοντας μια δομική, θεμελιώδη αλλαγή στη σχέση ατόμων και κοινωνικών δικτύων, για να προσθέσει πως η αυστηρότητα του νόμου θα εξαντλείται.

Τα πρόστιμα, σημειώνει, είναι πάρα πολύ μεγάλα, φτάνουν και τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν να κάνουν πλέον με το ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν την ευθύνη ελέγχου, την πιστοποίηση δηλαδή αν ο χρήστης είναι κάτω ή άνω των 13 ετών.

«Καταλαβαίνει κάποιος λοιπόν ότι τα παιδιά του δημοτικού δεν θα είναι στα κοινωνικά δίκτυα. Η εικόνα στη χώρα μας είναι ότι παιδιά πέμπτης και έκτης δημοτικού, σε ποσοστό πάνω από το 80%, είναι στα κοινωνικά δίκτυα. Με τη νέα νομοθεσία θα αλλάξουν όλα τα δεδομένα σε σχέση με αυτό» τονίζει ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.

Πρόκειται, όπως λέει, για μια πραγματικότητα που «δεν έχει καμία λογική, αντιθέτως δημιουργούσε παιδιά που ζούσαν σε ένα περιβάλλον χυδαιότητας και φαυλότητας, υιοθετούσαν πρότυπα τα οποία ουσιαστικά τους στιγμάτιζαν μια ζωή. Ήταν μία πολύ μεγάλη ανησυχία που είχαμε όλα τα κέντρα στην Ευρώπη, αλλά και όλοι οι γονείς και ευτυχώς εμφανίστηκε πλέον αυτός ο κανονισμός και βάζει τα πράγματα σε μια σειρά» σημειώνει ο κ. Κορμάς, που συστημικά εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο έρχεται η αλλαγή. «Είναι πάρα πολύ σημαντική εξέλιξη και θα εφαρμοστεί από τις 25 Μαΐου σε όλη την Ευρώπη, δεν είναι οδηγία, είναι κανονισμός» καταλήγει.

Μόνο με συγκατάθεση των γονέων η πρόσβαση από τα 13 μέχρι τα 16

Η νομοθεσία όμως έχει και ένα δεύτερο σημαντικό στάδιο.

«Ο νόμος δεν μένει μόνο εκεί, συνεχίζει και λέει ότι από την ηλικία των 13 ετών μέχρι και τα 16, θα χρειάζεται η γονική συγκατάθεση. ΄Ενας γονιός δηλαδή, που έχει ένα παιδί στα κοινωνικά δίκτυα, θα πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του, ώστε το παιδί του να συνεχίσει να είναι εκεί, ενώ πάλι την πιστοποίηση της συγκατάθεσης αυτής θα αναλάβουν τα κοινωνικά δίκτυα, κάτι που θα γίνει και πάλι με δική τους ευθύνη» προσθέτει ο κ. Κορμάς.

Απαντώντας δε σχετικά με τις τεχνολογικές εφαρμογές που θα απαιτηθεί να εγκατασταθούν στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και στο κατά πόσο είναι πιθανό τα παιδιά μέχρι και 16 ετών να επινοήσουν τρόπους ώστε να είναι έστω παρανόμως μέλη των social media, ο κ. Κορμάς εξηγεί πως αυτό είναι και το τελικό στάδιο.

«Υπάρχει μεγάλη διεργασία στον χώρο αυτό, πώς θα γίνει η πιστοποίηση, τι θα ζητούν τα κοινωνικά δίκτυα, όμως σε κάθε περίπτωση είναι δικό τους θέμα πρέπει να το λύσουν, ώστε να είναι έτοιμα από τις 25 Μαΐου και μετά να κάνουν όλες αυτές τις πιστοποιήσεις» αναφέρει.

Για ποιους λόγους πρέπει να είναι ελεγχόμενη η πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα

«Τα κοινωνικά δίκτυα και δη το διαδίκτυο έχουν φτιαχτεί για ενήλικες. Τα παιδιά στα κοινωνικά δίκτυα έρχονται σε επαφή με ανθρώπους που δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή, είτε αυτοί είναι ενήλικες είτε ακόμα και συνομήλικοι. Πρόκειται για ένα περιβάλλον φαυλότητας, το οποίο ουσιαστικά προάγει αρνητικά πρότυπα, ενώ είναι βέβαια και ένα περιβάλλον το οποίο μπορεί να προκαλέσει συμπεριφορές εξάρτησης, κάτι πάρα πολύ αρνητικό για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού» τονίζει ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, ενώ κατηγορηματικός είναι και σε ό,τι αφορά τις αρνητικές επιπτώσεις για τα πιο μικρά παιδιά.

«Μέχρι τα 13 η απαγόρευση (με τη νέα νομοθεσία) είναι de facto, δεν έχει να κάνει με το αν αν θέλει ένα παιδί (να είναι παρόν στα κοινωνικά δίκτυα) ή αν θέλει ένας γονέας και αυτό το θεωρώ πάρα πολύ σωστό (…) Από την ηλικία των 13 ετών μέχρι και τα 16, που τα παιδιά έχουν διαμορφώσει προσωπικότητα, θα προτρέψω τους γονείς σιγά- σιγά να δουν τι θα κάνουν τα παιδιά τους εκεί (στα κοινωνικά δίκτυα).

Βλέπουμε παιδιά μοναχικά, υπάρχουν κοινωνικά δίκτυα όπου παιδιά έχουν live αναμεταδόσεις, εκθέτουν τον εαυτό τους, βγάζουν τον εαυτό τους στην υπερέκθεση, δημιουργούν ένα περιβάλλον φαυλότητας, προβλημάτων που δεν ξέρουμε πού μπορούν να οδηγήσουν. Στη γραμμή βοήθειας, στο 210 6007686, καθημερινά δεχόμαστε δεκάδες κλήσεις για προβλήματα που δημιουργούνται στο σχολείο για θέματα bullying, κυρίως cyberbullying (…) και βέβαια αυτό είναι το παράπονο το δικό μας. Eδώ και δέκα χρόνια λέμε ότι τα παιδιά διαλύονται στα κοινωνικά δίκτυα κι έχουν κακή ποιότητα ύπνου» περιγράφει ο κ. Κορμάς.

Κατά τον ίδιο, ειδικά στο δημοτικό η συναναστροφή των παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα καταπατά την παιδικότητα και την αθωότητά τους.

«Γιατί αν δούμε τι κάνουν τα παιδιά, το μόνο που κάνουν είναι (να συμμετέχουν) σε ένα περιβάλλον βωμολοχίας, αρνητικών προτύπων, ένα περιβάλλον όπου μπορεί να πέσουν θύματα είτε bullying είτε παιδεραστών. Σε ότι αφορά τώρα τα παιδιά 13 έως 16 ετών, εκεί θα πρέπει ο γονιός να αποφασίσει. Για να το αφήσει να συμμετέχει στα κοινωνικά δίκτυα θα πρέπει να ξέρει τι κάνει το παιδί του στα κοινωνικά δίκτυα. Είναι όλα τα παιδιά, όλοι οι έφηβοι ικανοί να είναι στα κοινωνικά δίκτυα; Μπορούν να διαχειριστούν υποθέσεις διακίνησης φωτογραφιών, εκβιασμών, της καθημερινότητας; Αυτό θα το κρίνει ο γονιός και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα. Προτρέπω τους γονείς, που έχουν παιδιά ηλικιών 13-16, να ξεκινήσουν από τώρα μια κουβέντα με τα παιδιά τους, να δουν τι κάνουν έτσι ώστε να αποφασίσουν, να μη χρησιμοποιήσουν αυτό τους το δικαίωμα ως ένα διαπραγματευτικό χαρτί για να διαβάζει το παιδί παραπάνω, αλλά να το χρησιμοποιήσουν με βάση το γεγονός του ότι τους δίνει ο νόμος το δικαίωμα να άρουν όποτε θέλουν τη συγκατάθεση» καταλήγει.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα δώσουν μάχη να κρατήσουν το μελλοντικό αγοραστικό κοινό τους

Απαντώντας στο τι αναμένεται να πράξουν οι εταιρείες κοινωνικών δικτύων και ποια μέσα θα χρησιμοποιήσουν στη «μάχη» για τη διασφάλιση του αστρονομικού τζίρου που θα χαθεί, ο κ.Κορμάς αναγνώρισε πως μετά την 25η Μαΐου ενδέχεται πράγματι να εμφανιστεί νέα γκάμα μέσων κοινωνικής δικτύωσης, στοχευμένων στη νέα αγορά που θα κινδυνεύει να απολεστεί.

«Ήδη το Facebook ανακοίνωσε το Messenger for kids για παιδιά ηλικίας 6 -12 χρονών στην Αμερική, όπου ουσιαστικά ο γονιός θα δίνει στο παιδί του τη δυνατότητα να έχει Messenger (σ.σ υπηρεσία επικοινωνίας και ανταλλαγής μηνυμάτων και αρχείων) μέσω του δικού του λογαριασμού, οπότε και θα έχει, π.χ., τον έλεγχο των φίλων του. Ναι, η βιομηχανία θα κινηθεί να κρατήσει αυτό το αγοραστικό κοινό» καταλήγει ο κ. Κορμάς.